Vikan - 14.02.1980, Page 36

Vikan og Neytendasamtökin
Það er að ýmsu að hyggja þegar við
kaupum okkur s};íðaiitbúnað. Yfirleitt
aðstoðar verslunarfólkið viðskiptavinina
fúslega og býr yfir góðri þekkingu á
þeirri vöru sem á boðstólum er. en ekki
sakar að við vitum svolítið sjálf um hvað
er talinn heppilegur búnaður. Það er
sannarlega eitt og annað sem athuga ber
eins og á eftir að koma fram hér á eftir.
Til að byrja með verðum við að gera
okkur grein fyrir því hvort við ætlum að
nota okkar skíðaútbúnað aðallega til að
ganga í troðinni slóð á nokkrum hraða
og þjóta svo heim í sturtuna eða hvort
við ætlum að fara í lengri ferðir með
malinn um öxl og kanna ótroðnar slóðir.
Sá, sem hugsar sér fyrri kostinn, á
auðvelt með val. Við veljum mjó skíði.
ca 50 mm og létt. Hentugustu binding-
arnar eru svokallaðar tábindingar og
lágir, léttir skór.
Bindingar og skíðaskór er yfirleilt
framleitt samkvæmt ákveðnum staðli.
Nordic Norm er staðall fyrir gerð
bindinga og skiðaklossa. Sólabreidd og
bindingar má fá i þrem ólíkum stærðum.
Skiðaskór samkvæmt Nordic Norm
passa beint inn i bindingarnar. Það þarf
því ekki að hugsa um annað en velja
skó og bindingar af sömu stærð.
Verndið fæturna
Þið ættuð að forðast að nota skíðaskó
og bindingar sem keppnismenn nota.
Skórnir einangra yfirleitt afar illa og
hætt við að manni verði illilega kalt.
Sólarnir eru svo þunnir að manni verður
kalt um leið og maður stígur á skíðin og
fer af stað i snjónum.
Skósólarnir þurfa að vera það þykkir
að hægt sé að ganga á þeim í snjó og
sólarnir munstraðir. Sléttir, hálir sólar
eru afar óheppilegir. Athugið að kaupa
svo rúma skó að pláss sé fyrir innlegg
(illepp) og þykka ullarsokka. Frá tá og
fram í skóinn þarf að vera 5-10 mm bil,
þvi fóturinn rennur fram í skóinn á
göngunni.
Lausamjöll — breiðari skíði
Þeir göngumenn sem kjósa að fara af
troðinni slóð eiga erfiðara með að fá
heppilegan búnað. Bæði þurfum við
hærri skó og aðra gerð bindinga.
Mjó skíði sökkva i lausamjöll og lágu
skíðaskórnir fyllast af snjó og verða
strax gegnvotir. Það er líka erfitt að
stjórna skíðunum i lausamjöll ef
eingöngu eru notaðar tábindingar.
Utan troðinna slóða er rétt að nota
skíði sem eru a.m.k. 60 mm breið.
jafnvel breiðari. Hjá Útilifi í Glæsibæ
var okkur tjáð að þeir seldu aðallega
Lítid eht um
skíðaútbúnað
Áhugi manna hér á Fróni fyrir
skíðaíþróttinni virðist aukast með
hverju ári sem líður. Okkur hefur nú
skilist gildi útivistar fyrir líkamlega og
andlega heilbrigði okkar og það er
tvímælalaust mikil nautn að hreyfa
sig á skíðum. En það skiptir miklu að
útbúnaður sé réttur og vel valinn.
Með það í huga er þessi grein
samin og þá einvörðungu með tilliti
til þeirra sem stunda göngur, hvort
heldur er í troðinni slóð eða
ótroðinni.
eina breidd gönguskíða og væru það 75
mm breiðskíði.
Skíöaskórnir þurfa að ná upp fyrir
ökklaliðinn og sólinn má vera þykkari
en á lágu skónum, sem áður voru
nefndir.
Ókostur þeirra klossa, sem eru með
þykkari sólum, er að erfiðara er að
sveigja þá og erfitt að nota tábindingar
eingöngu. Einnig getur sólinn verið svo
þykkur að hann koniist einfaldlega ekki i
þær tábindingar, sem á boðstólum eru.
Þá má hugsa sér gormabindingar upp á
gamla móðinn. En slíkur búnaður þykir
víst ekki boðlegur alls staðar.
Reyndar eru framleiddar gorma-
bindingar með tábindingum samkvæmt
Nordic staðli en erfiðara er að fá skíða
klossa með þykkum sóla samkvæmt
sama staðli.
•En það er ekki bara vegna þess að
skíðamaðurinn á auðveldara með að
stjórna skíðunum að hann þarf myndar-
legri skó til lengri ferða. Það er kalt að
plægja ógengna vegu. Skórnir eru á kafi
í mjöllinni og það er erfitt að halda hita
á fótunum. Þess vegna er mikilvægt að
eiga myndarlega skó, sem einangra vel
og hægt er að setja i innlegg og nota
stóra, þykka sokka í. Skórnir geta verið
hvort heldur vill fóðraðir eða ófóðraðir.
Fóðraðir skór einangra betur gegn kulda
en eru lengur að þorna ef þeir blotna.
Fóðrið slitnar lika nokkuð fljótt og alveg
eins rétt að treysta frekar á góða ullar-
sokka til að halda á sér hita.
í kulda eru leðurskór yfirleitt
hagstæðir en nauðsynlegt að vatnsverja
þá svo þeir drekki ekki eins i sig raka.
Siðari hluta vetrar og á vorin, þegar
snjórinn verður blautari, verður erfiðara
að halda sér þurrum í leðurskóm, jafnvel
þó þið vatnsverjið þá vandlega. Vatnið
smýgur inn við saumana og einnig
gegnum leðrið. sem ekki helst þurrt ef
um lengri ferðir er að ræða í blota.
Þeir sem gjafna vilja nota sér snjóinn
sem allra lengst og fara á stúfana
hvernig sem viðrar ættu að útvega sér
skíðaklossa úr gerviefni. Gallinn við
gerviefni er þó sá að hætt er við fótraka
og viðbúið að nú blotni maður innan frá
í staðinn. Skór úr gerviefni einangra verr
gegn kulda en leðurskór og þvi þarf að
velja skóna svo stóra að hægt sé að vera
i aukasokkum.
Sumir framleiðendur fóðra með leðri
eða einhverju öðru efni skó úr gervi-
efnum. Það leiðir til þess að skórnir eru
hlýrri en erfiðara að þurrka þá.
Skíði og stafir
Þegar við veljum skiði og stafi þurfum
við fyrst og fremst að athuga að fá rétta
lengd og einnig breidd hvað varðar
skiðin.
Lengd á skíðum og stöfum ákveður
hver fyrir sig út frá eigin hæð, en
breiddina með tilliti til til hverra nota
við ætlum skíðin. Hér á eftir er tafla sem
sýnir rétta lengd á skíðum og stöfum
fyrir göngumenn. Þeir sem eru óvanir
ættu að velja styttri skíði en þeir sem
lengra eru komnir geta valið lengri.
Hæð Lengd skiða Lengd stafa
undir — 10 sm — 30 sm
125 sm + 10 sm
125 til + lOtil — 35 sm
150sm + 20 sm
yfir + 20 til — 35 til
150sm + 35 sm — 40 sm
Ekki þarf annað en leggja uppgefnar
tölur við eða draga þær frá eigin
líkamshæð.
Hvað varðar breidd skíðanna höfum
við áður bent á að mjó skiði henta
aðeins í troðinni slóð en breiðari skíði
velja þeir sem ætla að nota skíðin til
36 Vikan 7. tbl.