Vikan - 26.07.1984, Blaðsíða 32

Til þess svo að undirstrika augun —
gera þau sterkari í andlitinu má neyta
margra bragða. Eitt þeirra er að nota
farða til skerpingar.
Þaö var reyndar löngu áöur en nokkru
skáldi flaug í hug að hægt væri að skrifa ljóð
að kvenfólkið hafði gert sér grein fyrir áhrifa-
valdi augnanna og fundið ráð til að gera þau
greinilegri í andlitinu. Fornegyptar máluöu
útlínur augnanna til að ná möndlulagi og Ind-
verjar notuðu kol til að gera dökk augu enn
dekkri. Á átjándu öld notuðu konur viö
frönsku hirðina alls kyns farða til að skerpa
augun og púöur í kring til að auka áhrifin.
Á dögum Elísabetar fyrstu rökuðu konur
augnabrúnirnar burtu til að líkjast henni sem
allra mest og best — sjálf hafði blessuö
drottningin hárvöxt af skornum skammti. Á
Viktoríutímanum þótti heldur slæmt aö nota
fegrunarlyf, þau töldust í meira lagi ósæmileg
þar tU leikkonan Lillie Langtry braut ísinn
með hressilegri augnförðun — auðvitað samt
hádramatískri — á frumsýningu. Og um 1915
sá Elizabeth Arden sér leik á borði. Fram að
þeim tíma höfðu konur eingöngu notað lit í
kinnarnar til að hressa upp á útlitið. Hún setti
á almennan markað augnskugga og
augnháralit sem náði skjótt almennum vin-
sældum. Fyrirtæki hennar er með allra elstu
slíkum í heiminum en Bourjois í Frakklandi
er þó enn eldra.
Það var árið 1863 að Alexandre Napoléon
Bourjois fór að selja andlitsfarða, aöallega þó
Erlend skáld eins og Byron, Shelley
og Keats verða líka að teljast í hópi
þeirra sem féllu í gryfjuna, varð bara
meiriháttar tíðrætt um augu og sumir
töldu augnlit og litbrigði þeirra segja
meira en lítið um persónuleika hvers
og eins. Einu gildir á hvaða
tíma þessi skáld voru uppi, allra tíma
menn hafa litið augun alveg sérstök-
um augum. Rómantíkin kemst sjald-
an jafnhátt og i líkingum tengdum sjá-
öldrum mannskepnunnar — einkum
þó þegar kvenpeningurinn er til um-
ræðu — og jafnvel á tímum bítla,
hippa og stúdentaóeirða voru augun í
hávegum höfð í skáldskapnum. Eldra
fólkið þótti með eindæmum púka-
legt, tónlist þess og skáldskapur
hreinlega væminn. En hvað sögðu svo
síðhærðir og lítt hefðbundnir strákar í
Keflavík á þeim róstutímum? Goð
jafnaldranna og tákn uppreisnarinnar
í þeirra augum sungu þeir fullum
hálsi: „Bláu augun þín..." — og þessi
bláu augu Ijómuðu að þeirra dómi,,...
líkt og stjörnur tvær". Og íslenska
þjóðin söng með. Þarna var á ferðinni
ein alhefðbundnasta líkingin — kven-
augu samasem stjörnur — var þá kyn-
slóðabilið ekki jafnbreitt og af var lát-
ið?