Vikan - 05.02.1987, Síða 53

„Ég óska eftir að gefa skýrslu," sagði Patt-
erson læknir, „en áður vil ég að þér skoðið
líkið. Það eru nokkur atriði sem ég vildi gjarn-
an benda á hér og nú.“
Klukkan var kortér yfir tvö.
Þeir fóru inn á skrifstofuna, brostið vinstra
auga Henshaw yfirhjúkrunarkonu blasti við
þeim. Út úr hinu auganu stóð heklunál úr
járni.
„Dánarorsökin er augljós,“ sagði Patterson,
„en ég vil sérstaklega vekja athygli ykkar á
morðvopninu."
„Hvað með fingraför?" spurði Joubert en
Johnson hristi höfuðið. „Mjög hæpið,“ sagði
hann, „yfirborð nálarinnar er of lítið ogjafn-
vel þótt við fyndum einhver fingraför er hæpið
að við gætum borið kennsl á þau.“
McGregor skoðaði líkið. Hann athugaði
stirðnun og blóðtauminn sem lá niður eftir
kinninni. Hann leit á Joubert og yppti öxlum:
„Einn til tveir klukkutímar, ég get ekki verið
nákvæmari að svo stöddu en eitt er þó undar-
legt. Einhver hefur púðrað líkið eftir morðið
því að það er púður á blóðtaumnum.“
„Mér þykir vænt um að þér tókuð eftir
því,“ sagði Patterson. „Ég athugaði þetta
ekki nógu vel sjálfur en ég ætlaði einmitt að
benda á hvernig líkið er farðað. Það er nefni-
lega þannig að Henshaw notaði aldrei andlits-
málningu, hvorki kinnalit né varalit. Þessu
hefur verið smurt á andlitið á líkinu. Ég held
líka að ég geti komið með nákvæmari tíma-
setningu á morðinu.“
„Jæja,“ sagði Joubert.
„Ekki núna, foringi, síðar, þegar ég gef
skýrslu. Ég vil líka benda á annað atriði sem
er undarlegt en það er varðandi skóna henn-
ar.“
Joubert leit á líkið: „Ég sé hvað þér eigið
við, hún er ekki í neinum skóm. En af hverju
er það svo undarlegt? Hún hefur lagst niður
til að hvíla sig og sofnað. Það hefur væntan-
lega verið ráðist á hana meðan hún var sofandi
því að það eru engin merki um átök. Hún
hefur væntanlega farið úr skónum áður en
hún lagðist niður.“
„Þér misskiljið mig, lögregluforingi. Ég veit
með vissu að hún fór úr skónum áður en hún
lagðist út af, en hvar eru þeir? Ég er búinn
að leita allvel og ég finn þá hvergi. Mér segir
svo hugur um að morðinginn hafi tekið þá
með sér.“
„Það er athyglisvert," sagði Joubert, síðan
bætti hann við: „Við skulum samt athuga ve!
okkar gang áður en við drögum ályktanir.
Johnson og Botha, við skulum leita vel.“
Það gerðu þeir svo sannarlega. Þeir kíktu
undir húsgögnin, opnuðu skúffur og skápa
en engir fundust skórnir.
„Þér hafið líklega rétt fyrir yður,“ sagði
Joubert. „Við skulurn koma inn í annað her-
bergi og taka af yður skýrslu."
„Augnablik, Dirk,“ sagði Rolf le Roux.
Hann stóð við höfðalag sófans með kulnaða
pípuna milli hvítra tannanna svo hún stóð
út úr úfnu skegginu. „Þessi farði á líkinu,“
sagði hann, „Patterson læknir hefur ekki enn
skýrt hann og ég veit ekki hvort það sem ég
hef tekið eftir skiptir einhverju máli í þessu
sambandi. Komið þið nú hingað samt sem
áður og sjáið þetta. Við vitum að andlitið var
farðað eftir að konan dó. Það sem ég vil vekja
eftirtekt ykkar á er að augabrúnimar hafa
verið málaðar áður en kinnarnar voru púðr-
aðar. Við sjáum það vegna þess að púðrið er
ofan á augnabrúnalitnum og sömu sögu er
að segja af kinnalitnum og varalitnum. Sem
sé, fyrst voru einstakir andlitshlutar snyrtir
en síðan var púðrað yfir.“
„Sem þýðir..
Rolf yppti öxlum: „Ég veit það ekki á þessu
stigi málsins, Dirk. Það getur verið að þetta
sé mikilvægt. Við skiljum þetta kannski betur
eftir að búið er að taka skýrslur.“
Þeir gengu inn í litla setustofu við hliðina
á skrifstofunni og fengu sér sæti. Patterson
talaði skipulega eins og maður sem er vanur
að koma skoðunum sínum á framfæri. „Það
er best að ég byrji á því að skýra stöðu mína
í málinu,“ sagði hann. „I fyrsta lagi þá er
Griðastaður heimili fyrir geðsjúklinga, einka-
geðsjúkrahús. Eigendur þess erum við
Henshaw yfirhjúkrunarkona en auk okkar
starfar hér ein hjúkrunarkona. Klukkan kort-
ér yfir eitt í dag hringdi Villiers hjúkrunarkona
í mig, ég er viss um tímann vegna þess að ég
skrifaði hann hjá mér. Hún sagði mér að yfir-
hjúkrunarkonan hefði verið myrt. Ég flýtti
mér hingað. kannaði málið án þess að snerta
nokkuð og hringdi svo í lögregluna.“
„Það var þá Villiers sem fann líkið en ekki
þér,“ greip Joubert fram í fyrir honum.
„Já.“
„Hvar er hún núna?“
„Hún er einhvers staðar að gegna skyldu-
störfum sínum. Ég leysi hana af eftir augna-
blik og sendi hana til yðar. Má ég halda
áfram?“
„Að sjálfsögðu.“
„Það sem ég veit gæti sparað mikla vinnu.
Ég veit að vísu lítið um vinnubrögð lögregl-
unnar en ég er handviss um að þessi glæpur
var ekki framinn af heilbrigðri manneskju og
venjulegar rannsóknaraðferðir eru því gagns-
lausar. Til dæmis ef þér spyrðuð mig að því
hvort Henshaw hefði átt einhverja óvini þá
hefði ég orðið að segja yður að ég efaðist um
að hún hefði átt nokkurn vin. Hún var atorku-
söm, ráðrík og þrjósk. Ég held að hún hafi
móðgað næstum alla sem hún hafði einhver
samskipti við. Þar get ég talað af eigin reynslu
því að nýlega fengum við gott tilboð í spítal-
ann sem ég taldi að við ættum að taka en
Henshaw hafnaði því. Hún hélt áfram að
þvarga um þetta tilboð, að því er virtist til
þess eins að klekkja á mér og hrella mig fyrir
hviklyndið. Þér sjáið að ég hef fengið að kenna
á öllum verstu eiginleikunum í fari hennar
undanfarið þannig að ég get talað af reynslu
um þau áhrif sem hún hafði á fólk, mann
langaði ekki til að drepa hana eða meiða á
annan hátt heldur reyndi maður eftir bestu
getu að forðast hana.“
„Gerið þér yður grein fyrir að þér hafið
fært okkur í hendur prýðisgóða morðá-
stæðu?“ sagði Joubert.
„Ég geri mér fulla grein fyrir því,“ sagði
Patterson og brosti. „En ég geri mér líka grein
fyrir því að hver einasta manneskja, sem hafði
einhver samskipti við hana, hafði ámóta gild-
ar ástæður til að drepa hana. Ég hef haldið
því fram, sem sálfræðingur, að þetta sé ekki
glæpur sem framinn er af heilbrigðri mann-
eskju og þótt ég geti ekki nefnt morðingjann
með nafni þá get ég sagt yður hvar hún held-
ur sig þessa stundina.“
„Hún?“ sagði Rolf og: „Hvar?“ spurði Jou-
bert um leið.
Patterson svaraði báðum samtímis: „Ein-
hvers staðar hér í húsinu. Það eru fimm
sjúklingar hér þessa stundina, allt konur, og
ég er viss um að ein þeirra er sek um þennan
glæp.“ Hann stundi. „Ég er líka hræddur um
að vísindagreinin, sem ég hef lagt stund á,
geti ekki hjálpað ykkur frekar í þessu máli
þótt hún ætti að gera það. Þegar ég rannsak-
aði þessa sjúklinga fyrst varð ég ekki var við
neina tilhneigingu til morðæðis hjá neinum
þeirra og ef svo hefði verið hefði ég aldrei
tekið slíkan sjúkling inn á sjúkrahúsið því við
höfum ekki aðstöðu til að annast slíka sjúkl-
inga. Ég hef heldur ekki tekið eftir neinu í
fari þeirra síðan sem bent gæti i þá átt. Það
gæti í raun verið hver þeirra sem er.“
Joubert hikaði aðeins en sagði svo: „Þér
sögðust geta sagt nákvæmar til um hvenær
morðið var framið.“
„Já, eins og þér gerið yður sjálfsagt grein
fyrir verður að reka sjúkrahús eins og þetta
eftir mjög ákveðnum reglum og strangri
stundatöflu. Allt verður að hafa sinn rétta
gang svo sjúklingarnir séu rólegir. Við hefjum
störf á hverjum morgni klukkan hálfsjö og
Henshaw yfirhjúkrunarkona er venjulega
önnum kafin við ýmis störf til klukkan hálf-
tólf. Þá fer hún til skrifstofu sinnar og hvílir
sig til klukkan eitt en þá fær hún hádegisverð
sendan inn á skrifstofuna til sín. Hún var
venjulega á skrifstofunni til klukkan þrjú en
þá kom ég og við héldum fund um sjúkling-
ana og meðferð þeirra. Það voru ströng
fyrirmæli um að ekki mætti trufla hana milli
klukkan hálftólf og eitt. Villiers hjúkrunar-
kona segist hafa fundið líkið þegar klukkuna
vantaði tíu mínútur í eitt og það þýðir að
morðið hefur verið framið á næstu 80 mínút-
um á undan.“
„Og það sem þér hafið verið að benda
okkur á í sambandi við líkið?“
„Það skiptir máli varðandi sjúkdómssögu
sjúklinganna okkar en við skulum ræða það
nánar þegar þér hafið hitt þá. Viljið þér koma
núna og líta á þá. Það eru allir inni á herbergj-
unum sínum núna og bíða eftir að ég komi á
stofugang.'4
Joubert hikaði: „Ég held að það sé best að
við yfirheyrum Villiers hjúkrunarkonu núna.
Ef þér vilduð vera svo vænn að senda hana
til okkar, við ræðum svo betur saman á eftir.“
Patterson fór og nokkrum mínútum síðar
kom Villiers. Hún settist þar sem Joubert
6. TBL VIKAN 53