Vikan - 05.02.1987, Blaðsíða 55

aðhafst í morgun en hún brosti leyndardóms-
fullu brosi. „Eg mun segja það fyrir herréttin-
um. Þangað til er það leyndarmál. Aðeins þér
og ég vitum það, hjúkrunarkona." Þetta var
það eina sem fékkst upp úr henni.
Fyrir utan dyrnar sagði Villiers: „Hún hefur
verið með undarlegasta móti í dag en ég held
ég viti hvað hún á við með leyndarmálinu.
Hún sagðist í morgun hafa drepið frumskóg-
ardrottninguna með ör. Þér haldið þó ekki
læknir...“
„Hvers vegna hún frekar en hinar?“ sagði
læknirinn og sneri sér að Joubert. „Ef ég ætti
að gruna einhverja þeirra sterkar en aðra þá
held ég að ég veðjaði á frú Calloran, gömlu
konuna sem við komum til með að hitta
næst. Það er víst eins gott að ég útskýri mál
mitt nánar. Ákveðin geðveiki er nefnd de-
mentia praecox. Sá sem þjáist af henni hverfur
smám saman inn í sjálfan sig og verður að
lokum eins og ómálga barn. Þegar svo er
komið eru sjúklingarnir ósjálfbjarga og hættu-
lausir, þeir þekkja ekki umhverfi sitt og eru
framtakslausir. Frú Calloran hefur öll þau
einkenni sem ég taldi upp áðan nema hvað
henni hætti að hraka þegar hún var komin
niður í þroska um það bil tíu mánaða barns.
Ég er þeirrar skoðunar að hún sé alls ekki
með dementia praecox. Sem dæmi má nefna
að hún hefur aðeins skerta tilfinningasvörun
og ég er nokkurn veginn viss um að hún
gæti við ákveðnar kringumstæður unnið jafn-
kerfisbundið og þér og ég. Munið þér eftir
farðanum á andliti Henshaw? Frú Calloran
rak eitt sinn snyrtistofu. Eitt er það þó sem
mælir á móti því að hún sé morðinginn en
það er að dyrnar á herberginu hennar eru
ætíð læstar.“
Hann sneri lyklinum um leið og hann sagði
þessi síðustu orð og opnaði. Frú Calloran lá
á bakinu í rúminu með stóra dúkku í vinstri
hendi. Hún velti sér fram og aftur og amr-
aði. Skyndilega hætti hún og potaði harkalega
með puttanum i auga dúkkunnar og sagði:
„Gó.“
Hún leit ekki einu sinni á þá sem í herberg-
inu voru.
Það er ekki til neins að ræða við hana þeg-
ar hún er í þessum ham,“ sagði Patterson.
„Við skulum koma niður og ræða málin bet-
ur.“
Þegar allur hópurinn var aftur kominn inn
í setustofuna sagði Joubert: „Ég hef að sjálf-
sögðu dregið mínar ályktanir en þér eruð samt
sem áður sérfræðingurinn. Áðan sögðust þér
ætla að tengja hina ýmsu þætti málsins við
sjúkdómssögu sjúklinganna. Mynduð þér vilja
gera það núna?“
„Sjálfsagt," sagði Patterson og kveikti í
sígarettu. „Ég vil leggja áherslu á að þótt við
höfum ýmsar vísbendingar þá er engin þeirra
afgerandi og reyndar stangast þær hver á við
aðra þannig að ég skil hvorki upp né niður í
þessu öllu saman. Ég held að einfaldast sé að
tefla fram þeim þáttum sem benda til sektar
og sakleysis hvers sjúklings fyrir sig.
„Ef við athugum fyrst frú Perry þá kemur
morðvopnið fyrst upp í hugann. Nálin týnd-
ist fyrir tveim vikum og hún gerði mikið veður
út af því. Hún er með ofsóknaræði og það
getur oft breyst í morðæði. Sálfræðilega er sá
möguleiki fyrir hendi að ef hún fyndi hina
týndu nál í fórum Henshaw yfirhjúkrunar-
konu gæti hún ráðist á hana. Á móti kemur
svo að hún virðist álíta að Henshaw sé á lífi
og sé enn nteð nálina. Ég get ekki heldur fund-
ið neina skynsamlega skýringu á því að hún
farðaði líkið eða tæki skóna. Það sama gildir
hvað þær fröken Brett og fröken Kemp varð-
ar þótt æðiskast þeirrar fyrrnefndu í síðustu
viku og hin sérkennilegu ummæli hennar við
Villiers hjúkrunarkonu vekji ákveðnar grun-
semdir. Hvarf skónna og hvar þeir fundust
bendir til frú Fenwick en ég á bágt með að
ímynda mér að hún fremdi glæp á borð við
þennan. Líklegasti sökudólgurinn er frú Call-
oran, að minnsta kosti sálfræðilega séð, og
förðunin bendir til hennar. Morðaðferðin er
líka í samræmi við andlegt ástand hennar, þér
sáuð hvað hún gerði við dúkkuna og það er
alls ekki ómögulegt að hún hafi tekið skóna
og komið þeim fyrir hjá frú Fenwick. Á móti
kemur svo sú staðreynd að herbergi hennar
var læst.“
„Er það alveg víst?“ sagði Joubert og sneri
sér að Villiers hjúkrunarkonu. „Er útilokað
að dyrnar hjá frú Calloran hafi verið skildar
eftir opnar þó ekki væri nema í nokkrar mín-
útur?“
„Já.“ Villiers var mjög ákveðin. „Ég fór
nokkrum sinnum inn til hennar í morgun og
ég lokaði alltaf og læsti á eftir mér. Klukkuna
vantaði kortér í tólf þegar ég fór síðast inn
til hennar og þá gaf ég henni að borða og
klæddi hana í hrein föt. Ég man vel eftir að
ég læsti á eftir mér vegna þess að ég þurfti
að láta matarbakkann frá mér á meðan. Af
sömu ástæðu man ég líka að ég opnaði með
lykli.“
Patterson fórnaði höndum: „Þar hafið þér
það, foringi. Ég er viss um að einhver þeirra
er hin seka en ég er ekki viss hver það er. Ég
er ekki einu sinni viss um að það sem ég hef
verið að rekja hér skipti einhverju máli fyrir
rannsókn málsins. Þetta er bara mín skoðun.
Ef það hefði verið eitthvert mynstur hefði ég
ekki hikað við að nefna sökudólginn. En eins
og þetta er...“
„Já, en það er ákveðið mynstur í þessu öllu
saman,“ sagði Rolf le Roux allt í einu og hin
litu undrandi á hann. „Jú, læknir, röksemda-
færsla yðar er hárrétt en niðurstaðan er röng.
Vísbendingarnar benda sín í hverja áttina en
þér fallið í þá gildru að telja að einhver af
sjúklingum yðar hafi drýgt glæpinn."
„Hver er túlkun yðar?“ sagði Patterson.
Rolf dró allt í einu í land: „Áður en ég
segi ykkur það er best að fá skýringu á tveim
atriðum. Var vinnuáætlun ykkar aldrei
breytt?“
„Nei.“
„ Og þess vegna komuð þér aldrei á spítal-
ann fyrr en klukkuna vantaði kortér i þrjú á
daginn.“
„Einnig rétt. Hvað eruð þér að fara?“
„Þegar Henshaw yfirhjúkrunarkona hafði
lagt sig klukkan hálftólf var Villiers eina
manneskjan sem annaðist sjúklingana og
þekkti þá áætlun sem fylgt var.“
Allra augu beindust að Villiers: „Þér getið
ekki...“
„Visbendingamar hjálpa okkur ekki frekar
í þessu máli,“ sagði Rolf, „en í ljósi þess að
hér er um að ræða glæp, sem framinn er af
manneskju með fullu viti, þá skulum við ekki
gleyma farðanum á líkinu.“
„Hvað meinar þú?“ sagði Joubert.
„Munið þið eftir því að ég benti ykkur á
að líkið hefði verið púðrað eftir að augabrún-
irnar höfðu verið litaðar. Þetta bendir okkur
á kynferði morðingjans. Konur nota augna-
brúnalitinn eftir að þær hafa púðrað sig en
ekki áður. Morðinginn var því karlmaður."
Allir litu nú á Patterson. Hann drap harka-
lega í sígarettunni og sagði: „Þetta eru
alvarlegar ásakanir. Haldið þér að snjöll hug-
mynd nægi sem sönnunargagn?"
„Nei, en það má bjarga því. Mynduð þér
vilja koma hingað með fröken Brett?“ sagði
hann við Villiers.
Það hefði mátt heyra saumnál detta í her-
berginu þar til konurnar komu. Patterson
kveikti í annarri sígarettu.
„Þér kváðust hafa séð Henshaw yfirhjúkr-
unarkonu fara inn á skrifstofuna sína og síðan
hafa farið að athuga klukkumar, ekki satt?“
„Jú.“
„Hvað var klukkan?"
„Hálftólf."
„Þér vissuð sem sé að klukkan var hálftólf
vegna þess að Henshaw fór inn á skrifstofuna
sína?“
„Að sjálfsögðu. Klukkan er alltaf hálftólf
þegar hún fer inn á skrifstofuna sína.“
„ Og ef klukkurnar sýndu annan tíma þá
mynduð þér leiðrétta þær?“
„Að sjálfsögðu.“
„Þér sögðuð að eitthvað hefði verið að
þegar hádegisskotinu var skotið frá Signal
Hill og þér urðuð að stilla allar klukkurnar
upp á nýtt. Munið þér eftir því?“
„Ja, það er venjulega skotið klukkan tólf á
hádegi en í dag var skotið klukkan hálfTjög-
ur.“
Rolf hallaði sér fram i stólnum. Röddin var
róleg en hnúarnir á höndum hans hvítnuðu
þegar hann kreisti pípuhausinn.
„Þér eigið við að þegar skotið var af byss-
unni í dag þá gerðist eitthvað sem venjulega
gerist klukkan hálffjögur."
„Auðvitað, hvað gæti það verið annað?“
Rolf hallaði sér aftur á bak og sagði lágri
röddu: „Hvernig vissuð þér að klukkan var
hálffjögur? Hvað var það sem gerðist alltaf
klukkan hálffjögur?“
„Vitið þér það ekki?“ spurði hún undrandi
og bætti síðan við eins og kennslukona sem
er að kenna tornæmum krakka: „Klukkan
hálffjögur á hverjum degi yfirgefur Patterson
læknir skrifstofu Henshaw yfirhjúkrunar-
konu.“
6. TBL VIKAN 65