Vikan - 23.07.1987, Blaðsíða 27

Meðhöndlun
juvtanna
Hvert gras og hver jurt hefur sinn tíma
og það er ekki sama hvenær ársins þær eru
teknar. Ef vorið er gott er hægt aó byrja
að tína síðast í maí og allt fram í septemb-
er. Best er að taka jurtirnar í þurrviðri.
Yfirleitt eru jurtir sem vaxa ífjallabrekkum
eóa hraungjótum kraftmeiri en hinar sem
vaxa í túnum eða nærri byggðum. Þetta á
samt ekki við um njóla, vallhumal og smára
sem þrífast vel í ræktaðri jörð.
Eftir söfnun erjurtunum haldió aðskildum
og þær þurrkaðar. Jurtirnar verða að vera
svo þurrar að þær molni milli jingra manns.
Síðan eru þær geymdar í þéttum umbúðum,
svo sem glerkrukkum með þéttu loki eða í
plastpokum. Geyma má hverja tegundJ'yrir
sig en eins má hlanda þeim saman áður en
þær eru settar til geymslu.
Notkun
jurtalyfja
Jurtaseyði er búið til á þann hátt að jurt-
irnar eru soónar í vatni og soðió um þriðjung
þannig að eftir verói tveir þriðju hlutar
vatnsins. Hæfilegt er að hafa 5-6 teskeiðar
af þurrkuðum jurtum í hvern lítra vatns.
Seyóió er síað frá og allur vökvi kreistur
úr jurtunum. Seyðinu er hellt á flöskur,
góður tappi settur í og geymt til notkunar
á köldum stað. Smyrsl eru búin til úr smá-
söxuðum, nýjum jurtum eða þurrkuðum
jurtum og nýju srnjöri, tólg, svínafeiti eða
matarolíu og soðið saman. Best er að hafa
sem mest af jurtunum. Grösin eru siðan síuð
frá og smyrslið geymt i lokuðum ílátum.
Nokkrar jurtir
og lækninga-
máttur þeirra
Baldursbrá
Blómgast í júlí. Vex í valllendi, varpeyj-
um, kaupstöðum, við bæi, á melum og
víðar. Blöðin takist rétt áður en hún
blómgast. Baldursbrá er svitadrífandi,
hjartastyrkjandi, stillir flogaveiki og sina-
teygjur, örvar tíðir kvenna. Af blómunum
má búa til te.
Arfi - haugarfi
Haugarfi er svo að segja landlæg planta.
Hún blómgast allt sumarið. Fólk er oft í
vandræðum með að halda útbreiðslu hans
í skeíjum, til dæmis í blómagörðum og
kartöfiugörðum. Arfi er ekki bara fólki
til ama því hann hefur að geyma heilmik-
inn lækningamátt, til dæmis við iðrabólgu,
græðir sár í lungum, eyðir iðrabólgum og
er einnig góður við lystarleysi. Hægt er
að borða hann ferskan og búa til seyði
úr honum en þá þarf hann að takast rétt
fyrir blómgun. Kaldur arfabakstur stillir
hita og verk í bólgum og eyðir þeim.
Maríustakkur (döggblaðka, maríulumma)
Blómgast í maí - júní. Vex í blómlendi
og graslendi á mörgum stöðum í öllum
landshlutum. Hann verður að takast fyrir
blómgun. Maríustakkur er græðandi,
styrkjandi, góður við niðurgangi, blóð-
sótt, nýrnaveiki og blöðrubólgu.
Reyrgresi
Reyrgresi vex í runnum, skóglendi og
grýttu valllendi víða á landinu. Jurtin
blómgast í júlí og þarf að tínast fyrir þann
tíma. Reyrgresi er hjartastyrkjandi, blóð-
hreinsandi og þvagdrífandi. Það er gott
við vatnssýki. Ef seyði er soðið þá þarf
að drekka einn bolla þrisvar á dag. Ef
grasið er soðið í feiti læknar það útbrot.
Dr. Edward
Bach
Dr. Bach (1880-1936) þróaði sér-
staka lækningaaðferð sem byggist
á læknandi eiginleikum blóma.
Hann notaði 38 mismunandi
blómameðul. Þau voru framleidd
þannig að blómin voru lögð í skál
með vatni og látin standa í sólar-
Ijósi í nokkrar klukkustundir.
Sólarljósið flutti lífsorku blómanna
yfir I vatnið sem síðan var notað
til þess að meðhöndla neikvæða
þætti sálarlífsins.
28. TBL VIKAN 27