Vikan - 13.07.1939, Blaðsíða 11
Nr. 28, 1939
VIK A N
11
MOSKVA -
hcifuðborg bolsévismans
Hjarta stærsta ríkis í Evrópu.
Hvað vitum við Islendingar um Moskva, höfuðborg stærsta
ríkisins í Evrópu, borg með 6—7 milljónum íbúa. Flestir
kannast raunar við bolsévikkaforingjann Stalin, Rauðatorgið og
Kreml, en litið annað.
Þeir, sem ferðast víða um lönd reka sig æfinlega á eitthvað,
sem þeir telja sérkennilegt fyrir hvert einstakt land. Margir tala
um fallega klæddu dömurnar í París og Höfn, íþróttafólkið í
London og einkennisbúningana í Þýzkalandi. En hvað er þá það,
sem Moskva býður auga gestsins, sem er sérkennandi fyrir Rúss-
land? 1 raun og veru ekkert. Fyrstu dagarnir í Moskva munu
flestum útlendingum vera sár kvöl og vonbrigði. Fólkið er frem-
ur illa klætt, flestir búðargluggar fullir af ryki, ekkert fólk á
götunum nema það, sem er á hraðri ferð eitthvað áfram. Allt
Nýir verkamannabústaðir í Moskva.
Lenin og Stalin, upphafsmenn hins nýja Rússlands.
Rauðatorgið og Kremlhöllin.
Rússnesk flugkona i þjónustu flughersins, búin fallhlíf.
byggðir nýir, og verður
þess skammt að bíða, að
hún verði ein glæsilegasta
höfuðborg álfunnar. Hin
glæsilega neðanjarðarbraut,
sem lögð hefir verið undir
alla borgina, á sinn mikla
þátt í því að minnka um-
ferðina á götunum ofan-
jarðar. Hún er ekki aðeins
stórvirki heldur beinlínisný-
tízku listaverk og allar ný-
byggingar' svipa meira til
New York en annara
Evrópuborga. - Moskvabúar
eru glaðlyndir og
blóðheitir, en þó
margir dreymandi.
— Á dramatisk-
um augnablikum, i
leikhúsum og söng-
leikahúsum geta
þeir orðið trylltir
af hrifningi, og
stappa þá fótum í
gólfin. 1 Moskva
sézt aldrei yngra
fólk en 16—18 ára.
Á veitingahúsum
ganga eldri menn
um beina, í búðum
eru rosknar konur
og karlar. Sendi-
sveinar sjást þar
ekki. Æskan er í
skólum, og verka-
fólkið í verksmiðj-
um og iðnaði.
virðist hafa einhvem ákveðinn tilgang, jafnvel gamla konan, með
litla barnið á handleggnum, sem veður yfir þvert Rauðatorgið,
er líka að fara eitthvað ákveðið.
Rauðatorgið liggur í hjarta borgarinnar líkt og „Unter den
Linden'" í Berlín eða Öpemtorgið í París. En á fögru september-
kvöldi, þegar sæta þarf lagi til þess að komast slysalaust yfir
Óperutorgið i París eða Unter den Linden, er gott tækifæri fyrir
elskendurna í Moskva að kyssast undir bliki af Rauða safímum á
Kremlmúmum, því enginn sér til þeirra, nema ef Lenin gamli
gægist upp úr gröf sinni. Það líður oft góð stund rhilli þess að
bifreið ekur yfir torgið. En öll bíó, leikhús, söngleikahús og
konsertsalir eru fullir af fólki, ungu og gömlu — og af öllum
stéttum.
Moskva er byggð upp úr gömlu þorpi, óskipulega og illa. En
hin síðari ár hafa heilir borgarhlutar verið lagðir i rústir og
Skrautkerjaiðnaður í Kákasus.