Vikan - 20.12.1998, Page 42

Texti: Guðrún Kristjánsdóttir Ljósmynd: Gunnar Gunnarsson
„Gerði of lítið
af mér sem barn“
Ingibjörg Möller er barna- og unglingabókarithöfundur sem vakið hefur mikla
athygli fyrir bækur sínar og hlotið tvenn verðlaun. Ingibjörg segir ástæðuna fyr-
ir því að hún fór að skrifa ævintýrasögur vera eðlislæga forvitni, hana langaði
einfaldlega að vita hvort hún gæti það!
Arið 1997 barst Banda-
lagi kvenna í Reykjavík
á þriðja tug handrita í sam-
keppni um bestu barnasög-
una. Sigur úr býtum bar Ingi-
björg Möller kennari og að-
stoðarskólastjóri við Hlíðar-
skóla í Reykjavík. I umsögn
um handritið sagði meðal ann-
ars: „Persónusköpun vönduð,
vel byggð og spennandi, full af
kímni, málfar lifandi..“ Bók
þessi hefur eftir nokkrar
vangaveltur fengið titilinn
Ráðgáta um rauðanótt og
kemur út fyrir jólin hjá Fróða.
Ingibjörg er þó ekki óvön að
veita verðlaunum viðtöku því
árinu áður hlaut hún íslensku
barnabókaverðlaunin ásamt
dóttur sinni fyrir sögu sína
Grillaðir bananar.
Kveikjan að nýjustu bók
hennar, sem eftir mikinn höf-
uðverk fékk titilinn Ráðgáta
um rauðanótt, er líka kennslu-
efni sem hún er nú að vinna
ásamt samkennara sínum um
eyjarnar fyrir utan Reykjavík;
Viðey, Þerney, Akurey og
Engey og gerist sagan að hluta
til á þeirri síðast töldu. Þannig
eiga Grillaðir bananar og
Ráðgáta um rauðanótt það
sameiginlegt að fjalla um
krakka sem lenda í ævintýrum
á óbyggðum slóðum: „Þó að
ég hafi fengið verðlaun fyrir
handrit að barnabók tel ég að
sagan geti höfðað bæði til
barna og unglinga á aldrinum
átta til sextán ára en söguhetj-
urnar eru sjálfar um ferm-
ingu.“ Þá er best að upplýsa
42
að þessi verðlaunasaga Ingi-
bjargar á sér nokkra stoð í
raunveruleikanum þótt ekki
sé við hæfi að segja nákvæmar
frá því. Sagan hefst í skóla og
færist svo yfir í Engey. „í sög-
unni er fjallað um mjög veikan
dreng sem á sér þá ósk
heitasta að fara í útilegu og
eyðieyjan Engey verður fyrir
valinu. Það er stelpan, sem er
aðalsöguhetja bókarinnar,
sem ákveður að þau fari þang-
að og í sameiningu tekst þeim
að fá foreldra stráksins til þess
að samþykkja að þau fái að
vera eina nótt. Þangað fara
þau klyfjuð heilræðum,“ segir
kennarinn en svo fara ævintýr-
in að gerast: „Þar finna þau
bát sem er falinn í sjávarhelli,
eitthvað dularfullt liggur í loft-
inu og meira er um manna-
ferðir en eðlilegt getur talist á
eyðieyju." Nú finnst Ingi-
björgu nóg komið af innihaldi
bókarinnar en bendir á að
margar stríðsminjar séu að
finna í Engey og ýmsan fróð-
leik um þær í bókinni. „Eg vil
taka það skýrt fram að þetta
er þó alls ekki þurr fróðleik-
ur.“ Þess má svo geta að marg-
ir skemmtilegir karakterar
koma fram í sögunni til dæmis
Signý Sól sem fer út í Engey á
hverju ári til þess að halda upp
á brúðkaupsafmælið sitt þótt
eiginmaður hennar sé löngu
stunginn af. Ingibjörg segir
það ekki saka að hafa spennu
en mestu skipti, allavega að
hennar áliti, að skapa heil-
steyptar persónur. Aðspurð
hvort persónur hennar eigi sér
fyrirmyndir viðurkennir hún
að svo sé. Til að mynda hafi
hún gefið aðalpersónunni
töluvert af sjálfri sér. Og
svona lýsir hún henni:
„Hún er manneskja sem vill
hafa allt á hreinu og tekur
enga áhættu. Hún er stærð-
fræðilega þenkjandi og hefur
þá áráttu að telja og reikna
allt út. Þó er hún alls ekki
nörd. Svo önnur persóna sem
kemur við sögu sem er ofsa-
lega köld, það er kjörkuð og
forvitin." Hvernig lýsirðu þér
sem barni? „Ég var mjög
skipulögð og prúð og gerði
eiginlega of lítið af mér sem
barn. Það er kannski einmitt
þess vegna sem ég er að fá út-
rás svona á gamals aldri við að
skrifa þessar bækur.“
Af hverju hvarflaði að þér
að fara skrifa á „gamals
aldri“?
„Mér kom það bara ekki til
hugar fyrr en eftir að ég fór að
skrifa kennsluefni og vinna
ýmis störf sem tengjast rit-
leikni. Þá sá ég að ég gat skrif-
að. Við bættist svo að hver
vinur minn á fætur öðrum fór
að eiga merkisafmæli og upp
úr því fór ég að semja og flytja
ásamt vinkonum mínum ýmis-
legt skemmtiefni. Ætli ég sé
ekki búin að gera 25 skemmti-
dagskrár undanfarin ár. Þar
fékk ég góða þjálfun."
Ingibjörg segist líka hafa les-
ið mikið. „Ég vandi mig á það
þegar ég var að kenna í barna-
skóla að lesa flestar barna-
bækur sem komu út svo ég
gæti rætt þær við krakkana.“
Finnst þér sögurnar hafa
breyst í gegnum tíðina?
„Já,“ svarar hún án umhugs-
unar „það er kominn meiri
húmor í bækurnar og það er
það sem þurfti. Við erum í
mikilli samkeppni við aðra
miðla svo að sögurnar verða
að vera þannig börn og ung-
lingar lesi sér þær til skemmt-
unar. Samt verður að vera í
þeim boðskapur og rithöfund-
ur verður að vera sér meðvit-
aður um að það er mjög mikil
ábyrgð að skrifa fyrir börn og
unglinga. í mínum bókum
reyni ég að koma að gildi vin-
áttunnar og samstöðunnar og
legg áherslu á að að krakkarn-
ir spjari sig. Ég vona að þær
séu hvetjandi.“
Síðan og bætir hún því við að
lokum hvað það sé skrítin til-
finning að sitja og semja.
„Maður er næstum því eins og
Guð almáttugur, ræður örlög-
um sögupersóna. Þetta merki-
leg tilfinning,“ segir Ingibjörg
sem er fyrsti rithöfundurinn í
hennar ætt. En einhversstaðar
verða menn að byrja!
„Þó má til gamans geta þess
að systir mín, Alda Möller, gaf
út bók í tilefni merkisafmælis
síns í vor. Hún bað ættingja
um efni í bókina og þá kom í
ljós að helmingur þeirra lum-
aði á frumsömdu efni.“