Vikan - 12.10.1999, Blaðsíða 54

L ífsrex nslus am
Erfðam
fíölskyldunni
Eg man fyrst eftir
mér þegar ég, lít-
il stúlka, fór til
afa og ömmu í
veislur. Amma
mín var mjög skemmtileg kona
og hafði mjög gaman af að hafa
margt fólk í kringum sig. Hún
notaði hvert tækifæri sem gafst
til að bjóða heim gestum og
hafði mikið við. Það skorti ekk-
ert á heimili þeirra afa og
ömmu, afi var læknir og þau
hjónin höfðu komist vel í álnir.
Amma var mikill dugnaðar-
forkur, hún saumaði og prjón-
aði, hún vann með afa og gerði
sultur og tók slátur eins og ekk-
ert væri alla ævina.
Þau bjuggu í litlu, steyptu
einbýlishúsi og ég man
enn eftir því hvað mér
fannst gólfteppið í borð-
stofunni fínt. Þetta teppi
var keypt í útlöndum og
var geysilega þykkt og
fallegt og seinna komst ég að
því að það hafði auk þess verið
rándýrt. Upp um alla veggi
voru myndir og málverk, það
voru þung, vönduð húsgögn í
stofu og borðstofu og alltaf var
lagt á matarborðið með silfur-
hnífapörum og útsaumuðum
smádúkum. Að sjálfsögðu hugs-
aði ég ekki mikið urn það
hversu vel þetta heimili var
búið, en ég vissi auðvitað innst
inni að amma og afi voru rík.
Ég man vel eftir þessum
veislum, þá borðuðu allir sam-
an, ég og foreldrar mínir, systir
mömmu og bróðir og fjölskyld-
ur þeirra beggja. Við krakkarn-
ir vorum góðir vinir og það var
mikið hlegið og leikið hjá afa
og ömmu. Ég man aldrei eftir
að skugga hafi borið á vináttu
þeirra systkinanna heldur.
Mamma og systir hennar voru
að vísu ekkert nánar, enda var
mikill aldursmunur á þeim, en
þær töluðust alltaf við í síma og
spjölluðu mikið þegar þær hitt-
ust. Bróðir þeirra var næstum
jafngamall mömmu og þau voru
miklu nær hvort öðru.
Öll voru þessi systkini mjög
vel haldin í einu og öllu. Pabbi
minn var skipstjóri og hafði það
nokkuð gott og mamma var
heimavinnandi með okkur
systkinin. Bróðir mömmu var
læknir eins og afi og tvígiftur.
Hann átti tvö börn af fyrra
hjónabandi og þau komu alltaf
til afa og ömmu líka. Seinni
konan hans var miklu yngri en
hann og starfaði sem kennari,
þau voru mjög vel stödd og virt-
ust njóta alls sem hægt var að
hugsa sér þótt þau ynnu að vísu
mjög mikið. Þau voru barnlaus.
Systir mömmu, sem var yngri
en hún, var hjúkrunarkona, gift
heildsala og átti tvö börn. Hún
var ein af þessum konum sem
gat leyft sér allt sem hún vildi,
hvenær sem var, því einhverra
hluta vegna voru krakkarnir
hennar mjög mikið hjá afa og
ömmu, kannski var það vegna
þess að hún hafði byrjað bú-
skap heima hjá foreldrum sín-
um og eignast bæði börnin þar.
Afi minn dó á undan ömmu.
Hann var orðinn fjörgamall og
sofnaði bara eitt kvöldið og
vaknaði ekki aftur. Afi var okk-
ur öllum harmdauði, en andlát
hans olli þó ekki neinu tilfinn-
ingaróti. Amma bar sig vel, hún
hélt áfram að vera jafn dugleg
og alltaf vorum við jafn vel-
komin til hennar.
Veisluhöldunum fækkaði þó
við dauða afa og fljótlega
komst sú hefð á að við vorum
alltaf boðin þangað í mat á
páskadag, afmælisdag ömrnu og
jóladag. Þannig liðu árin og allt
gekk sinn vanagang þangað til
átta árum síðar, þegar amma
mín veiktist.
Amma þurfti á talsvert mik-
illi aðhlynningu að halda í veik-
indum sínum og hún fékk hana.
Það var ekki skortur á fagfólki
til að annast hana, en tíma-
skorturinn var meiri. Ég vissi
vel að þau systkinin lögðu öll
talsvert mikið á sig til að hjálpa
henni og hjúkra þannig
að hún gæti verið heima
sem lengst. Mamma mín
var heimavinnandi og
sinnti ömmu langmest
þennan tíma. Hún var
nánast alla daga hjá ömmu,
þvoði af henni, þreif heimilið
og sinnti innkaupum. Ég var
bara unglingur þegar þetta var,
en ég geri mér samt fulla grein
fyrir því að þótt mér hafi fund-
ist mamma eyða öllum stundum
í að sinna ömmu þá hljóta hin
systkinin að hafa eytt miklu af
sínum tíma til þess líka.
Amma var lögð inn á sjúkra-
hús um vor og nokkrum vikum
síðar dó hún úr krabbameini.
Hún var lögð til hinstu hvílu
viku seinna og við allan undir-
búning jarðarfararinnar og erfi-
drykkjunnar unnu þau systkinin
saman eins og eitt. Það var mik-
ið grátið í jarðarförinni hennar
ömmu og það var grátbólgin og
bljúg fjölskylda sem fylgdi
henni síðasta spölinn. Allir
föðmuðust og kysstust og ég
man enn hvað mér þótti vænt
um allan þennan hóp fólks sem
þarna var saman kominn í sorg
sinni.
En þessi væntumþykja og
samheldni stóð ekki lengi.
Fljótlega eftir jarðarför ömmu
heyrði ég að mamma var að
tala við systur sína í símann og
mér fannst anda köldu frá
henni. Þær voru greinilega að
reyna að koma sér saman um
að hittast í húsinu hennar
ömmu. Mamma var komin í
tungumálanám í Háskólanum
og sagði systur sinni að hún
hefði líka ýmislegt að gera þótt
henni fyndist það kannski ekki.
Ég hafði aldrei heyrt mömmu
tala svona fyrr. Samtalið endaði
með að mamma sagðist ætla að
hitta hana þar næsta laugardag.
Á laugardagskvöldið byrjaði
svo ballið fyrir alvöru. Þau
systkinin höfðu hist í húsinu og
þar var byrjað að fara í gegnum
hluti gömlu hjónanna og skipta
þeim á milli sín því húsið átti
að fara í sölu. Það var greinilegt
að þeim hafði orðið illilega
sundurorða því mamma kom
heim, rjóð og heit, og settist
strax að pabba sem var í landi
og lýsti fundinum fyrir honum.
Hún sagði að amma hefði verið
búin að lofa sér silfurhnífapör-
unum eftir sinn dag fyrir alla
hjálpina meðan hún var veik,
en systur hennar hefði fundist
sjálfsagt að þær skiptu þeim á
milli sín. Hún sagði líka að
bróðir hennar hefði viljað fá
stórt málverk sem málað hefði
verið af húsinu endur fyrir
löngu, en systirin hafði líka vilj-
að fá það þar sem hún hefði
verið eina manneskjan sem
hefði búið þar á fullorðinsárum.
Þetta voru ekki einu ásteyt-
Af orðum mömmu mátti skilja að
þeim systkinunum hefði ekki
komið saman um hvernig ætti að
ráðstafa einum einasta hiut úr búi
gömlu hjónanna.
54 Vikan