Heima er bezt - 01.08.1955, Page 27

Nr. 8
Heima er bezt
251
rofinn, og þú verður einn þeirra,
sera gengur milli þols og höfuðs á
honum, og svo fylgir reimleikinn
þér til íslands. Sænskir draugar
á íslandi! Skyldu þeir þurfa
vegabréf?“
Karl hló innilega yfir þessari
fyndni sinni, en gleði mín var
fjarri þetta kvöld. Seinna vissi
ég, að það sem átti eftir að ske
þessa nótt, hefur haft þessi döpru
áhrif á mig.
Veðrið var óbreytt, nema hvað
nú rigndi meira. Nú heyrðum við
rjálað við hurðina á kofanum.
Ég fór til dyra, og lítil, regn-
klædd stúlka skauzt inn. Þetta
var Giska, ein af finnsku stúlk-
unum, sem sáu um matreiðsluna
fyrir okkur. Hún staðnæmdist á
miðju gólfi og regnið draup af
henni. Hún fór úr regnkápunni
og tók af sér sjóhattinn, sem hún
var með á höfðinu.
„Hundaveður í kvöld“, sagði
hún. Hún talaði sænskuna með
hljómlausum framburði, eins og
flestir Finnar. Svo tylti hún sér
á stól fyrir framan eldstæðið.
Hún var náföl. Ég hélt að það
væri af kulda.
„Er nokkurntíma svona veður
heima hjá þér, ísland? Eru regn-
droparnir ekki heitir eins og
vatnið, sem kemur upp úr jörð-
inni?“ Ég horfði á hana meðan
hún talaði, andlit hennar var svo
einkennilega lífvana.
Ég brosti við, mér hlýnaði í
skapi við að heyra minnst á
heita vatnið, sem kemur upp úr
jörðinni. Þar áttum við þó eitt-
hvað sem flestar aðrar þjóðir
gátu ekki gumað af.
„Á hvaða leið ert þú Giska?“,
sagði nú Karl. Hann horfði
rannsakandi á stúlkuna.
„Ég er á leið inn í bæinn“,
svaraði hún. Hún starði inn í
eldinn á meðan hún talaði. Kom
bara við til að hvíla mig.“
„Hvar er Erkko“, spurði ég.
Erkko var unnusti hennar,
gjörfulegur Finni með stálhart
blik í augum, sem lét hlut sinn
aldrei fyrir neinum.
„Erkko“, endurtók hún. Nú
skutu augu hennar gneistum.
„Hvað kemur mér við hvar hann
er.“ Rödd hennar titraði lítið eitt
um leið og hún svaraði, svo stóð
hún upp, tók kápu sína og sagði:
„Blessaðir, strákar. Þakka ykkur
fyrir allt. Svo var hún horfin út
í storminn og rigninguna.
Við litum hvor á annan. Und-
arlegt framferði á Gisku í kvöld.
Stormurinn hristi kofann okkar,
eins og til að sýna okkur hve
máttvana við værum gegn ægi-
valdi örlaganna. Við skriðum í
svefnpokana og hlustuðum á
óveðrið úti fyrir.
Karl sofnaði nærri strax og
bylti sér í pokanum. Eitthvað
hélt fyrir mér vöku. Ég gat ekki
gleymt fölu, lífvana andliti
finnsku stúlkunnar. Hvað eftir
annað fannst mér ég sjá svört,
stingandi augu hennar. Ég reis
upp við dogg og horfði í deyjandi
eldinn. Allt í einu hrökk ég við.
Það voru barin bylmingshögg á
hurðina. Karl rumskaði ekki.
,,Hver er það“, kallaði ég.
„Opnið þið, það er Nilsson“,
var svarað dimmum rómi.
Nilsson var flotformaðurinn
okkar, risi að vexti og ramur að
afli, og hafði á skrokknum þrjú
ör eftir hnífstungu. Hann var
drengur hinn bezti en funabráð-
ur. „Opnið þið strax, strákar“,
endurtók hann. Ég opnaði og inn
komu Nilsson og Erkko, unnusti
Gisku. Vatnið draup af þeim.
Nilsson gekk að fleti Karls.
„Vaknaðu, Karl“, öskraði hann
og hristi Karl þar til hann vakn-
aði.
Karl vaknaði, reis upp og
spurði hvað gengi á.
„Hefur Giska komið hér“,
spurði Finninn. Rödd hans var
hörð og stálharða blikið, sem var
svo einkennandi fyrir hann, lýsti
úr augum hans.
„Eigum við að passa þitt kven-
fólk“, svaraði Karl önugur.
„Enga útúrsnúninga“, sagði
Nilsson. Orðin voru snörp eins og
svipuhögg, svo við litum ósjálf-
rátt á hann. „Hér er alvara á
ferðum“, bætti hann við.
„Giska kom hér fyrir 2 tímum,
hún sagðist vera á leið í bæinn“.
Ég horfði á Erkko um leið og ég
sagði þetta. Andlit hans var sem
höggvið í stein. Þetta var maðnr,
sem bauð öllu byrginn. Ég fékk
hálfgerða andúð á honum á
þessu augnabliki.
Nú var það Nilsson, sem tók til
máls.
„Þú,Erkko, ferð í kofana, vekur
strákana og segir þeim að koma
öllum hingað eins fljótt og auð-
ið er. Við erum 14 í kofunum
núna. Það er bezt þið komið við í
geymslunum og takið með 14
krókstjaka og luktir“.
Erkko hvarf út í óveðrið. *
„Hvað er um að vera“, spurði
Karl.
Nilsson var seztur, hann var að
troða í pípu sína. Hann flýtti sér
ekkert að svara. Að lokum sagði
hann:
„Mér er ekki um þetta. Giska
og Erkko rifust í kvöld, og rifr-
ildið endaði með því að Giska
rauk út hamslaus af reiði, og út í
óveðrið fylgdi henni hæðnishlát-
ur Erkkos. Hann hefur með-
höndlað hana eins og ambátt
síðan hann náði valdi yfir
henni“. Nilsson talaði lausum
rómi, það var hljómur af trega í
rödd hans og nú mundi ég að ég
hafði heyrt því fleygt, að Erkko
hefði tekið Gisku frá Nilsson.
„En getur ekki verið að Giska
hafi farið í bæinn, eins og hún
talaði um“, sagði ég.
„Nei, því miður, göngubrúnni
var lokað snemma í kvöld; þegar
áin óx, gróf hún undan einum
stólpanum og brúin féll niður á
kafla.“
Nú heyrðum við hávaða úti
fyrir, strákamir voru komnir.
Við höfðum klætt okkur meðan
við spjölluðum við Nilsson. Við
fórum í yfirhafnir okkar og
gengum út. Úti stóðu allir strák-
arnir, þeir þögðu allir, þegar við
komum út. Alvaran skein út úr
hverju andliti. Hver maður tók
krókstjaka og lukt.
Nilsson skipulagði leitina.
Hann skipti okkur í þrjá flokka.
Einn flokkurinn skyldi leita við
Nilettavatnið, sem var í tveggja
km. fjarlægð. Annar flokkurinn
fara upp með ánni. En sá þriðji
í honum vorum við Nilsson,
Erkko, Karl Olsson, ég átti að
leita niður með ánni. Storminn
var heldur að lægja. Við kveikt-
um ekki á luktunum og héldum
svo niður með ánni.
Við leituðum með ánni. Regn-
ið heltist niður og þrumurnar
drundu. Á aðra hönd er dimmur
og ógnandi skógurinn, mér finnst
hann vera eins og svört ófreskja,
sem vilji teygja hramma sína yf-
ir okkur, og tek eftir því, að
Erkko leitar kæruleysislega og