Heima er bezt - 01.04.1956, Síða 33

LAGT Á
Sögn
Hannesar Jónssonar
frá Hleiðargar&i
HÉÐINSSKÖRÐ
Fast svo barði frostsins lið,
felmtri varð af sleginn,
því óharður hætti við
Héðinsskarðaveginn.
Svo kvað Sveinn Sveinsson, er kallaður var
Sigluvíkur-Sveinn, eitt sinn er hann ætlaði
að leggja leið sína yfir Héðinsskörð, en lenti
í stórhríðarbyl, og varð að snúa aftur og komst
nauðuglega til bæja.
Héðinsskörð liggja milli Barkárdals að austan og
Héðinsdals að vestan. Þau liggja afarhátt enda er
sagt að þar geysi illviðri flesta daga ársins. Þetta
er því illur og hættulegur fjallvegur og því bezt að
þurfa ekki að leggja leið sína yfir þau, enda er sagt,
að þar hafi margir látið lífið. Hafi þeir ýmist orðið
úti, eða hrapað fram af hengiflugi austan megin
skarðsins; má þar síðast minnast, er hinn mæti mað-
ur Ingimar Sigurðsson frá Draflastöðum í Fnjóska-
dal, bróðir Sigurðar búnaðarmálastjóra, fórst þar
skömmu eftir aldamótin síðustu. Þessi leið er talin
styttsti vegur milli héraða, að undanskildum Hóla-
mannavegi hinum forna, sem nú er algerlega lagður
niður, enda mun eins vera um Héðinsskörð, að þar
mun fáförult yfir.
Og hefst svo frásögnin.
Það var veturinn 1893, að jólaleyfið á búnaðar-
skólanum á Hólum var byrjað. Við vorum þá sex
Eyfirðingar við nám þar, og hugsuðum gott til að
skjótast austur yfir fjöllin og vitja heimkynna okk-
ar. í förina slóst með okkur sjöundi Eyfirðingur-
inn, sem var léttadrengur á skólabúinu. Var hann
ættaður annaðhvort úr Hörgárdal eða Möðruvalla-
plássinu. Sá áttundi bættist svo í hópinn; var það
Þingeyingur, ættaður af Svalbarðsströnd.
Við þessir átta félagar vorum þessir: Júlíus Jak-
obsson, síðar bóndi á Skáldstöðum, Júlíus Gunn-
laugsson, seinna bóndi í Hvassafelli, Simon Krist-
jánsson, bjó um skeið í Ölversgerði (Bölkoti), Stef-
án Sigurgeirsson, sem síðar bjó á Nautabúi og
Hvammi í Hjaltadal, Jón Daníelsson frá Skáldstöð-
um, fór til Vestfjarða og andaðist þar fyrir all-
mörgum árum. Sjötti var Þorlákur Thorarensen,
ættaður úr Hörgárdal, léttadrengur, sem áður var
getið og á nú heima í Glerárþorpi, og 7. sá, sem
frá þessu segir. Áttundi var Þingeyingurinn Stefán
Stefánsson, bónai á Svalbarði.
Við lögðum af stað áður en birta tók, daginn
fyrir Þorláksdag. Veður var kyrrt, en dimmt í lofti,
og því óvíst hvernig veður snerist þegar birti. Vor-
um við allir á skíðum, því dálítill snjór var. Geng-
um við allir við stóra broddstafi, er við höfðuin
safnað saman á bæjunum í kring, því að skíða-
stafir þeir, sem nú tíðkast, þekktust þá ekki. Vor-
um við skammt komnir á leið, er drífa tók úr lofti,
og jókst það óðfluga. Þó héldum við áfram fram
að Héðinsskörðunum, því þá leið ætluðum við að
fara. En er þar kom, sýndist okkur kafaldsbylur á
fjallinu. Leizt þá sumum illa á að halda áfram, en
Stefán Sigurgeirsson sem áður getur, eggjaði fast á
að halda áfram ok kvaðst örugglega mundu rata á
Skörðunum; sagðist hann nokkrum sinnum hafa far-
ið þar yfir og vera vel kunnugur. Varð það úr, að
við lögðum af stað upp á fjallið; en ekki vorum við
fyrr komnir upp á skarðsbrúnina, en að á okkur
skall norðanstórhríð, með heiftarfrosti, svo að föt
Heima er bezt 129