Heima er bezt - 01.09.1960, Qupperneq 25

Carlisle hóf þegar tilraunir til að nálgast hið strandaða skip,
og er við höfðum verið þarna að veltast allan daginn í stórsjó,
og reynt að komast að skipinu, sá ég, að ekki mátti lengur við
svo búið standa, þar eð einungis fáum tugum hafði tekizt að
bjarga af öllum farþegunum. Það varð að leggja meira í hættu,
ef nokkur árangur ætti að nást.“
Úr bókinni Með vigdrekum um veröld alla
145. HAMINGJUDAGAR
eftir Björn J. Blöndal. Þetta er fyrsta bók höfundar, en
með henni vann hann hug og hjarta íslenzkra lesenda.
Mun vafasamt hvort nokkur frumsmíð íslenzks höfundar
hefur getið sér jafnmikinn orðstír. Höfundur rekur þar
ýmsar minningar ævi sinnar, sem allar eru tengdar sam-
lífi hans við náttúruna. „Höfundur ann öllu sem lifir og
hrærist umhverfis hann í náttúrunni, og hann skoðar um-
hverfið með augum skálds og listamanns. . . .“ — Stein-
dór Steindórsson.
í lausasölu kr. 100.00 Til áskr. HEB aðeins kr. 70.00
„ . . . Næsta dag stóðu drengimir við lækinn, þar sem stóri
vatnaurriðinn átti heima. Þeir beittu laxaöngulinn og renndu
honum undir holan bakkann. Lengi stóðu þeir og dorguðu, en
svo var kippt í færið. Þeir gáfu eftir, og þegar þeir héldu, að
gamli þrjóturinn væri búinn að gleypa, kipptu þeir snöggt í.
þá fundu þeir, að öngullinn var -fastur í fiski, og hjartað hló í
brjóstum þeirra. Hægt og sígandi drógu þeir færið til sín, og
eftir stutta stund lá stóri vatnaurriðinn á bakkanum. Svona
stóran silung höfðu þeir aldrei áður veitt. Um kvöldið létu þeir
vega hann, og þá reyndist hann vera sex pund. í munni hans
fundu drengirnir báða önglana, sem þeir misstu daginn áður.
Nú héldu þeir þangað, sem sjóbirtingurinn var í gær. Og
hann lét ekki standa á sér, ör og ærslafullur tók hann beituna.
Stundum slapp hann af, en oftar festi hann sig á önglinum og
lá spriklandi á bakkanum eftir andartak. Þetta voru fallegir
fiskar. Silfurgljáandi með dreifðum, svörtum dílum. Lifandi
silfur. Gjöf frá höfundi lífsins til jarðarbarna. Drengirnir veiddu
23 sjóbirtinga þann dag. Það var fágæt veiði í litlum læk.“
Úr bókinni Hamingjudagar
23. VIÐ LEIÐARLOK
eftir sr. Ásmund Gíslason. Ættarsaga. „Hreint má segja
að frásagnarmáti höfundarins sé með ágætum, og svo er
um mál hans. Okkur hefur bætzt þarna bæði hugðnæm
bók og fróðleg. .. .“ — Snæbjörn Jónsson.
í lausasölu kr. 85.00 Til áskr. HEB aðeins kr. 60.00
„ . . . Afar mínir og ömmur hurfu svo héðan, að enn var lifað
í voninni einni um batnandi hag, bjartari dag, — en sá dagur
var enn ekki runninn. Svo tóku foreldrar mínir til starfa: Gísli
frá Þverá og Þorbjörg frá Garði, börn gömlu grannanna, sem ritað
er um á þessum blöðum, Ásmundar og Olgeirs.
Þá komu Vesturheimsferðirnar til sögunnar. Einar í Nesi mun
fyrstur hafa haft 1 huga ferðir héðan til Brasilíu, og var jafnvel
svo langt komið, að nokkrir menn fóru þangað, einkum úr Þing-
eyjarsýslu og Vopnafirði, en aðrir voru ferðbúnir, en fengu ekki
skipsferð. En eitthvað varð til þess að beina hugum þeirra, sem
brott vildu fara, fremur til Norður-Ameríku, og eftir árið 1873
hófst útflytjendastraumurinn þangað. Það fór hver af öðrum að
bjóða jarðarskikann sinn til kaups og búið sitt, allt, sem ekki
var unnt að flytja með sér hina löngu leið. Gott þótti, ef þetta
hrökk fyrir fargjaldinu, og fáir munu hafa haft nokkurn teljandi
afgang, er vestur kom. Hér varð að selja ódýrt, ef það átti að
greiðast í peningum. Þeir lágu þá ekki á lausu. Ekki var þá um
bankalán að ræða, og kaupmenn neituðu að greiða fyrir vörur
bænda í peningum, heldur aðeins með vöruúttekt. Þeir þóttust
gjöra vel, ef þeir borguðu þinggjaldið til sýslumanns fyrir við-
skiptamenn sína.“
Úr bókinni Við leiðarlok
27. HEYRT OG SÉÐ ERLENDIS
eftir Guðmund Jónsson garðyrkjumann. Höfundurinn
stundaði garðyrkjustörf í Danmörku um margra ára
skeið, og segir frá fjölmörgum skemmtilegum og óvænt-
um atvikum, sem komu fyrir hann.
í lausasölu kr. 65.00 Til áskr. HEB aðeins kr. 45.00
„ . . . Við Jóhannes Abilgaard vorum góðir kunningjar. Hann
var bílvirki, átti allstórt verkstæði, og hjá honum unnu talsvert
margir sveinar. Auðvitað lét ég hann gera við bílinn minn, þegar
þess þurfti með.
Abilgaard átti sumarbústað út við Kattegat. Á sumrin dvaldi
hann þar alltaf um helgar ásamt konu sinni og einkadóttur
þeirra, sem var orðin rúmlega tvítug.
Eitt vor pantaði Abildgaard hjá mér 200 trjáplöntur og bað
mig að gróðursetja þær við sumarbústaðinn. Nokkrum dögum
eftir að hann pantaði plönturnar, hringdi hann til mín og sagði,
að sér hefði dottið í hug, að bezt mundi vera að ég gróðursetti
þær á laugardaginn fyrir hvítasunnu, yrði svo hjá sér í sumar-
bústaðnum um hátíðina, því hann sagðist álíta, að ég hefði gott
af því að hvíla mig þessa tvo daga þar sem friður væri og ró. Ég
þakkaði honum hið góða tilboð og sagðist hlakka mikið til að
dvelja hjá honum hátíðisdagana, en þó mest til að taka sjóböð,
ef veðrið yrði gott, og það vonaðist ég eftir að yrði. Þegar við
slitum samtalinu, vorum við búnir að ákveða að verða samferða
út eftir áðurnefndan laugardag og leggja af stað klukkan tvö.“
Úr bókinni Heyrt og séð erlendis
144. HÁLFA ÖLD Á HÖFUM ÚTI
eftir G. J. Whitfield, skipherra. „ . . . Ég hef lesið ýmsar
sjóferðasögur frá eldri og yngri tímum og er þessi bók ein
með þeim beztu á sínu sviði. Hún er hvort tveggja í senn,
fróðleiks- og skemmtilestur fyrir alla þá, sem kynnast
vilja lífi farmanna fyrr á tímum og þeim mannraunum,
sem þeir komust í og jafnframt því þreki og harðfylgi, er
þeir sýndu við að bjarga lífi sínu.“ — Sigurjón A. Ólafs-
son. — Bókin er 243 bls.
Sigurður Björgólfsson þýddi.
í lausasölu kr. .130.00 Til áskr. HEB aðeins kr. 91.00
„ . . . Litla, seiga skipið, sem ill örlög virtust elta alla leið
kring um hnöttinn, átti enn eftir síðasta og þyngsta áfallið er
á það var lagt, í langferð. Og mun það aldrei gleymast þeim, er
þar áttu hlut að máli og komust í þá raun.
Áður en þetta áfall skeði, vorum við Dingwell aldrei hárvissir
um, að undanfarin slys og óhöpp, er nærri höfðu riðið skipi og
áhöfn að fullu, væri afleiðing ellisljóleika og afskiptaleysis, er af
honum leiddi, eða hvort skipstjóri hefði ákveðið þau fyrirfratn
með djöfullegri undirhyggju.
En eftir að slys það, er nú verður lýst, var um garð gengið, —
og það var líka síðasta óhappið, sem fyrir okkur kom, svo teljandi
væri — vorum við blátt áfram sannfærðir um, að skipstjóri okkar
var og hafði verið einbeittlega staðráðinn í því að granda skipi
sínu með einhverjum ráðum.
Við vorum um það bil að komast norður í góðviðrasvæðið, og
einn morguninn fékk ég skipun um að byrja að skipta seglum,
þ. e„ koma upp góðviðrisseglum.
Ég var með vökulið mitt upp í reiða, og vorum við að taka
niður neðra toppsegl meginsiglunnar. Sá ég þá ofan úr reiðanum,
að mikil hvirfilvindshryðja var í aðsigi. Dró upp svart og mikið
þykkni út við sjóndeildarhring kulborðsmegin."
Úr bókinni Hálfa öld á höfum úti
143. ÉG KAUS FRELSIÐ
eftir Victor Kravchenko. ÞaS mun ekki ofmælt, að af
mörgum bókum, sem komið hafa út um Rússland á síðari
árum, hafi sjálfsævisaga Victors Kravchenko vakið einna
mesta athygli. „ . . . Það sem einkum gerir bókina merki-
Heima er bezt 349