Heima er bezt - 01.12.1960, Qupperneq 10

urnar í þessu landi, og á jafn litl-
um fleti, eru stórkostlegar.
Einn fyrsti sögustaður, sem að
er komið í Fljótshlíð, er Breiða-
bólstaður, sem löngum hefur ver-
ið talið eitt af beztu brauðum
landsins og sagt að þaðan hafi
aldrei prestur sótt nema til þess
að taka við biskupsembætti.
Breiðabólstaður var eitt af höfð-
ingjasetrum Sturlungaaldarinnar
og oft síðar verið getið í skráð-
um heimildum. Þar hafa margir
mikilhæfir prestar búið, meðal
þeirra Ogmundur Pálsson, síðar
Skálholtsbiskup, og Tómas Sæ-
mundsson, einn Fjölnismanna,
sem kunnugt er.
Á Breiðabólstað er sagt að orð-
ið hafi til máltækið: Þá skal grípa
gæs, er hún gefst, og hafi það
orðið í tíð Ogmundar Pálssonar.
Segir sagan að það hafi verið á
harðindavorinu 1508 að fugla-
net var spennt upp á Breiðaból-
stað rétt fyrir páska. Lengi vel
kom enginn fugl í netið, en á
páskadagsmorgun var klerki tjáð
að hópur gæsa væri kominn í net-
ið. Ögmundur bannaði að drepa
fuglinn á þessum degi, því páska-
dagur væri lífsins dagur en ekki
dauða. En þá vildi það til að óð
kýr í fjósi sleit sig lausa, hljóp út
á tún og kom við netið svo það
slóst yfir fuglinn og drap hátt á
fjórða hundrað gæsir. Þótti at-
burður þessi sem ráðstöfun æðri
máttarvalda þar eð fólk var illa
haldið orðið af langvarandi bjarg-
arskorti. Elafi prestur sjálfur orð-
ið harla glaður og síðan máltæki
það eftir honum haft að grípa
skuli gæs þegar hún gefst.
Annar gerðist sá atburður á
Breiðabólstað í tíð Ögmundar
prests, sem sagt er að hafi haft
örlagarík áhrif á feril hans áður
en lauk. Það vildi þannig til að
þáverandi hirðstjóri á Bessastöð-
um, eða umboðsmaður hans, hafi
átt þar leið um með flokk manna.
En hvernig sem því var háttað
kom til orðasennu, og síðan átaka
milli Bessastaðamanna og heima-
manna prests. Höfðu konungs-
menn betur í fyrstu og hröktu
454 Heima er bezt