Heima er bezt - 01.05.1976, Page 10
SIGRÚN Á SKARÐI SEGIR FRÁ:
Grasaferð á FjöIIum
Sigríður Guðmundsdóttir Schiöth, skráði
Sumarið 1918 var eg kaupakona í Víðidal á Fjöll-
um, hjá Jóni A. Stefánssyni, er seinna bjó í
Möðrudal og konu hans, Þórunni Oddsen, sem
ættuð var af Vopnafirði. Margt fólk var í heim-
ilinu. Auk fjölskyldunnar voru tveir vinnumenn og
þrjár kaupakonur. Einnig var þar gömul kona sem Anna
hét. Var hún húsfreyju til aðstoðar við innanbæjarstörf.
Nokkru fyrir slátt segir húsbóndinn, að fyrir dyrum
standi grasaferð austur á Jökuldalsheiði og ættum við,
kaupakonurnar þrjár, að fara með honum. Var nú tekið
til við að undirbúa förina, sækja hesta og varð nokkurt
bras við að beisla ótemjur, sem húsbóndinn vildi hafa
með í förinni, til að láta þær venjast taum og meðreið.
Höfðum við með okkur ríkulega útbúið nesti og var nú
haldið af stað.
Leiðin á grasafjallið var nokkuð löng og vildi Jón
bóndi stytta ferðina með því að fara Sótáskarð, sem svo
er kallað, en ekki er það alfaraleið. Minnir mig að við
værum þrjá tíma á leiðinni. Reiðskjóti minn var grár
hestur, fimm vetra. Var Jón bóndi sí og æ að gefa mér
heilræði viðvíkjandi taumhaldinu á klárnum, því eg var
ekki vön lítið tömdum hestum. Gekk nú ferðin sæmi-
lega og komum við að bæ, nokkuð austur á heiðinni,
þar sem áætlað var að við byrjuðum að tína. Taldi Jón,
að best væri að við hvíldum okkur dálítið áður en við
hæfumst handa og var ákveðið að byrja ekki á verkinu,
fyrr en kvölda tæki. Á þessum bæ, bjuggu ung hjón
og áttu þau hóp af börnum. Rann okkur til rifja, að sjá,
hve blessuð börnin voru fátæklega til fara.
Undir kvöldið lögðum við af stað í tínsluna og þurft-
um við að ganga æði spotta frá bænum. Þarna fundum
við feikna mikið af stórum og fallegum grösum. Tók-
um við nú til óspilltra málanna. Veðrið var kyrrt, en
þokusúld lagðist yfir með kvöldinu. Þegar leið á kvöld-
íð, fór að rigna og kólna, en við létum það ekki á okk-
ur fá en hömuðumst við að tína. Seinna um nóttina
versnaði veðrið fyrir alvöru, úrkoman óx og nálgaðist
að vera krepja. Fórum við þá að verða illa haldin, af
bleytu og ku.da. Tók Jón bóndi þá það til bragðs, að
við skyldum leita heim til bæjarins, í húsaskjól. Þar
voru þröng húsakynni, baðstofa sæmileg, m:ð húsi í
öðrum enda, þar sem hjónin sváfu með yngstu börn-
in. í frambaðstofunni voru tvö rúm, í öðru var haus
við haus, þar voru þrjú eða fjögur börn, en í hinu svaf
kaupamaðurinn og elsti sonurinn á bænum. Lítil elda-
vél var í frambaðstofunni. Sýndist okkur ekki vera
mikið rúm aflögu, handa köldu og hröktu grasatínslu-
fólki. Settumst við þá á gólfið og hvíldum bakið upp
við vegginn. Kom þá blessuð húsmóðirin til okkar og
spyr eg hana hvort nokkur dýna sé til, þó ekki sé nema
reiðingstorfa, til að leggja á gólfið, svo mýkra verði að
liggja þar. Við vorum alveg uppgefnar, gátum varla
haldið opnum augunum. Á baðstofugólfinu stóð barna-
rúm, sem ekki var í notkun, einhverra hluta vegna. Ein
af okkur, Lára að nafni, hafði engin umsvif, heldur
stakk sér upp í rúmið og steinsofnaði þegar í stað.
Þó við værum syfjaðar og þreyttar, gátum við varla
varist brosi að sjá þetta, því fætur stúlkunnar stóðu
langt upp og aftur af rúmgaflinum. Nú kom húsfrevj-
an, gekk að rúminu þar sem börnin sváfu, tók hvert af
öðru stakk einu innundir hjá kaupamanninum og hin-
um að líkindum í sitt eigið rúm, en Jón, húsbóndi okk-
ar var löngu sofnaður ofan við húsbóndann á heimilinu.
Síðan sótti húsfreyja hreint sængurver og ullarteppi,
og setti í rúmið, þar sem börnin höfðu verið, sagði
okkur svo að leggjast út af. Var það fljótt og þakksam-
lega þegið og sváfum við eins og steinar fram á næsta
dag.
Er við komum á fætur var komið krepjuföl, svo ekki
var hægt að vera við grasatínslu, var þá farið að hugsa
til heimferðar, grasapokarnir bundnir í klyfjar, en þeir
voru fyrirferðarmeiri, en ætla hefði mátt, því grasa-
landið var með afbrigðum gott og mikið hafði aflast
á svo skömmum tíma. Það sem afgangs var af nestinu
okkar, var skilið eftir og konan beðin að notfæra sér
það, en oft hsfir mér orðið hugsað til þessarar konu
síðan. Það voru ekki glæsilegar kringumstæður á bæn-
um þeim og vorkenndum við fólkinu af öllu hjarta.
Eg gladdist mjög, þegar eg frétti nokkru seinna, að
þessi hjón hefðu fluttst til Vopnafjarðar, fengið þar
sæmilega jörð og komið þar upp stóra barnahópnum
sínum, með dugnaði og sparsemi.
Þessi fyrsta og síðasta grasaferð mín, hefur ætíð verið
mér í minni síðan.
154 Heima er bezt