Heima er bezt - 01.05.1996, Blaðsíða 35

stæðra þjóðflokka nefnast þroskaðri ein-
staklingar dulspekingar, því næst prestar
og smám saman skapast hugmyndin um
stofnun kirkju. Því næst kemur tímabil
skynseminnar, þegar skynsemin lætur
sér ekki nægja blinda trú á eitthvað
óþekkt, þegar móðurmjólk kirkjunnar
nægir ekki til þess að seðja hungur sálar-
innar. Þá krefst sálin kjammeiri fæðu og
ef hún er meinuð henni, slítur hún
tengslin við kirkjuna, sem áður veitti
fræðslu og skjól, en dregur nú aðeins úr
þroska sálarinnar. Skynsemi mannsins
krefst meira frjálsræðis og næringar, sem
henta henni og verður að leita hennar
annars staðar. I þeirri baráttu, sem þá á
sér stað milli uppreisnargjams unglings
og móður kirkjunnar, sem reynir til hins
ítrasta að viðhalda valdi sínu yfir bam-
inu, mun trúin, sem áður nægði sem nær-
ing, valda viðbjóði. Henni mun þá, um-
fram allt, verða hafnað og trúarkenningar
fortíðarinnar rifnar upp með rótum. Því
næst kemur tímabil, þegar bamið hefur
þroskast í ungling, sem sjálfur hefur
kannað sorgir og unaðssemdir, and-
streymi og velgjörðir, af eigin raun. Þá
hefur hann lært að meta eigið hyggjuvit
og takmörk þess. Þá mun hann á ný hug-
leiða trúna, sem hann hafnaði og viður-
kenna að hún hefur sína fegurð og verð-
leika. Þá viðurkennir hann að þó trúin sé
ekki nægileg næring sálinni, nema í
bemsku, þá er þó skynsemin ein, án trú-
ar, nauðþurftamæring, sem megnar ekki
að halda sálinni virkri og vakandi, því nú
hefur hún uppgötvað hinn óendanlega og
takmarkalausa alheim, með öllum þeim
leyndardómum, sem skynsemin ein
megnar ekki að skýra. Því mun maður-
inn snúa á ný til trúar og reyna að sam-
rýma hana skynseminni og þá mun hvort
tveggja hjálpa hinu. Trú og skynsemi er
nú aðalkenningin, frumreglur frá tveimur
ólíkum hugmyndasviðum í andaheimi.
Trúin er líffijó trúarbragða og kirkjunnar
og skynsemin heimspekinnar. Þessar
tvær meginkenningar, sem fljótt á litið
eru andstæðar hver annarri, blandast þó,
engu að síður, í andlegum þroska, og sál,
sem er í jafnvægi, hefur þessar kenning-
ar þroskaðar til jafns Ef önnur kenningin
er öflugri hinni mun einstaklingurinn,
hvort heldur hann er dauðlegur eða andi,
verða þröngsýnn og meta lífsviðhorfin
eftir því. Sál hans má líkja við tvíhjóla
kerru, þar sem lítið og stórt hjól eru á
sama ási, og kemst ekki áfram fyrr en úr
er bætt. Maður getur verið mjög vandur
að sannleikanum, en ef skynsemi hans
og siðgæðiskennd eru misþroskuð, mun
sál hans líkjast þjóðvegi með alls konar
vegartálmum. Svo hinir fíngerðu geislar
frá sól sannleikans ná ekki að skína í
gegn. Þeir brotna á tálmunum og ná ekki
sálinni, eða ef þeir ná henni, gefa þeir
svo skakka mynd af sannleikanum að
þeir geta orðið uppspretta fordóma og
rangtúlkana. Skynsemina má kalla augu
sálarinnar og ef sú sjón daprast verður
sálin í myrkri, hversu heitt sem hún þráir
birtuna. Hina andlegu sjón þarf að nota
og þroska svo hún sjái skýrt og vel.
Blind, fáfróð trú er engin trygging gegn
villu. Saga trúarofsóknanna á öllum tím-
um er vissulega sönnun þess. Hinir
miklu hugsuðir og mannvinir heimsins
voru menn með jafnvægi í skynsemi og
siðgæðisvitund.
Sérhver eiginleiki sálar, andlegur jafnt
og siðferðilegur, hefur sinn ákveðna lit-
geisla (áru). Blöndun þeirra gefur hina
fögru regnbogaliti, sem renna saman og
mynda fullkomna heild. Hjá vissum ein-
staklingum þroskast ýmsir hæfileikar
mishratt. Hjá öðrum virðast ýmsir and-
legir og siðgæðislegir eiginleikar blunda,
sem ósáin fræ, en þeir finnast þó og
munu taka að þroskast síðar í jarðlífinu
eða i eilífðinni, þar til þeir hafa náð full-
um þroska.
Hið illa þroskast oft af þroskaskorti á
siðgæðiseiginleikum vissra einstaklinga
og ofþroskun annarra. Þær sálir, sem nú
byggja hin lægri svið, verða þar að gang-
ast undir nauðsynlegt uppeldi og ögun til
þess að vekja til virks lifs mókandi sið-
gæði og þó sú ögun kosti þjáningar og
böl á meðan á því stendur, þá er hún þó
nauðsynleg vegna lokatakmarksins.
A því sviði, sem ég dvel nú á, fyrir-
finnst dásamlega fögur höll, sem
Bræðralag vonarinnar á. Þar er fundar-
salur allra félaga í bræðralagi voru. Þar
er fagur salur, byggður úr efni, sem svar-
ar til hvíts marmara. Þetta er fyrirlestra-
salurinn. Þar mætum við til þess að
hlýða á erindi flutt af þroskuðum öndum
frá æðri sviðum. Á endavegg salarins er
dýrlegt málverk, sem er nefnt „Hinn
fullkomni maður.“ Það á að tákna mann,
eða öllu heldur engil, sem er tiltölulega
fullkominn. Eg segi tiltölulega fullkom-
inn, því jafnvel sá mesti fullkomleiki,
sem við getum hugsað okkur, getur verið
eins afstæður við enn meiri möguleika til
fullkomnunar, sem verður alltaf að vera
framundan.
Ólikt Alexander, sem harmaði að hann
skyldi ekki getað sigrað fleiri heima,
finnast engin takmörk fyrir landvinn-
ingamöguleikum sálar og siðgæðis. Al-
heimur sálarinnar er jafnóendanlegur og
eilífur eins og efnið.
Á málverkinu er þessi tiltölulega full-
komni engill látinn standa á hæðsta tindi
himneskra sviða. Jörðin og svið hennar
liggja langt fyrir neðan. Augu hans
mæna í furðu, gleði og lotningu til fjar-
lægra sviða, sem liggja ofar mannlegum
mætti að ná til, svæða utan sólkerfis okk-
ar. Þau eru hið fyrirheitna land engilsins.
Engillinn ber roðagullinn hjálm á höfði,
tákn andlegs styrks og sigurs. í vinstri
hendi heldur hann á silfurskildi, vemd
trúarinnar. Klæði hans em mjallhvít,
tákn hreinleika sálarinnar og þandir
vængir hans tákna hæfni sálarinnar til
þess að hefa sig til flugs og fljúga upp á
æðsta svið alheimsins. Á bakgrunninum
em hvít ský, brydduð regnbogalitum,
sem fljóta saman í fullkomið samræmi
og tákna að engillinn hafí náð fullkomn-
um þroska allra sálar- og siðgæðiseigin-
leika. Hinn ríki litblær málverksins,
hreinleiki hins mjallhvíta litar og ljómi
logandi lita, er ólýsanlegur. Enginn jarð-
neskur pensill gæti málað þannig og þó
er mér sagt, að myndin standi langt að
baki fmmmyndinni, sem finnst á allra
æðsta sviðinu og er af fyrrverandi stór-
meistara í bræðralagi vom, sem er horf-
inn til sviða utan takmarka sólkerfis okk-
ar.
Eftirmynd af þessu málverki finnst í
byggingum Bræðralags vonarinnar í
æðsta hring hvers jarðsviðs og táknar
þau bönd, sem liggja á milli bræðralags
vors frá sviði til sviðs, allt upp í æðstu
svið sólkerfisins og um leið þau tak-
mörk, sem allir geta stefnt að, um alla ei-
lífð. Já, sérhver okkar, jafnvel sá minnsti
og aumasti meðal vor, sem dvelur á
lægstu sviðum, jafnvel hin auðvirðileg-
asta sál, sem berst þar í myrkri og synd,
er ekki útilokuð, því allar sálir era jafnar
fyrir Guði og ekkert, sem einum hlotn-
ast, getur ekki fallið öllum í skaut, ef
þeir beijast hinni góðu baráttu. Þannig er
sú þekking, sem ég hef öðlast, þannig
þær trúarskoðanir, sem ég hef meðtekið
síðan ég yfirgaf jarðlífið. Ég get ekki
sagt að ég hafi séð að einhver ákveðin
trúarkenning hjálpi eða seinki þróun sál-
ar, nema ef vera skyldi að vissar trúar-
stefnur hafi tilhneigingu til að herpa sál-
ina og deyfa skírleik sjónarinnar og mgla
hug hennar í mati á réttu og röngu. Við
það glatar hugurinn því fulla frelsi, sem
eitt stoðar til flugs til æðri sviða.
Ég hef ritað þessa frásögn af vegferð
minni, í þeirri von að meðal lesenda
hennar finnist einhverjir, sem telji það
ómaksins vert að meta hvort hún sé ekki
það, sem hún gefur sig út fyrir að vera,
sönn frásögn.
I
Heima er bezt 191