Æskan - 01.01.1987, Qupperneq 38

Vagnalestir
1. Um 1840 hafði byggðin í Norður-Ameríku teygt sig frá Atlants-
hafi vestur að Mississippifljóti og þá tóku menn að streyma vestur
yfir móðuna miklu til að byggja víðáttuna vestan hennar. Flestir
landnema fóru í allstórum hópum til að njóta styrks og stuðnings
hver af öðrum og þeir höfðu allir eigur sínar á vögnum svo að úr
urðu miklar vagnalestir. Fyrir vagnana var ýmist beitt hestum eða
uxum. Mynduðust brátt greinilegar slóðir á helstu leiðum land-
nemanna sem oft voru þrjá mánuði á leiðinni. Margvíslegar
hættur urðu á vegi þeirra auk erfiðleika af völdum landslags og
veðurfars.
Kortið hér að ofan sýnir hvernig byggðin hafði teygst vestur á
bóginn um 1850. Allt vestan hins skyggða flatar var heimkynni
fndíána eða villidýra af ýmsu tagi. En þarna var mikill auður hvers
konar svo að dugandi menn sóttust eftir að nema þar land og reisa
bú. Þeir þurftu ekki að greiða neitt fyrir nægilegt landrými.
2. Með vagnalestunum fór fólk úr öllum stéttum og þar ægði
einnig saman hvers konar þjóðerni. Þar var margt ungra hjóna
sem vildu brjóta sér braut í nýju umhverfi þar sem tækifæri voru
mýmörg. En þar var líka roskið fólk sem fýsti að byrja nýtt líf í
nýju umhverfi. Og eins og gefur að skilja voru þarna innan um
ævintýramenn og jafnvel bófar af versta tagi.
Það voru einkum tveir staðir þar sem vagnalestir voru búnar til
langferða. Annar þessara staða hét í upphafi Westport (Vestur-
hlið) en nú heitir hann Kansas City. St. Louis (Hlöðvisborg) var
einnig mikil samgöngumiðstöð fyrir þá sem stefndu vestur á
bóginn. Á báðum þessum stöðum var mikill fjöldi verslana sem
hafði á boðstólum allt sem landnema vanhagaði um. Ein gerð
vagna varð fljótlega mjög vinsæl meðal þeirra sem hugðu á
langferð. Nefndust þeir Conestogavagnar eftir bæ í Pennsylvaníu-
iylki þar sem þeir voru fyrst smíðaðir árið 1725. Voru þeir mjög
sterkir og yfirbyggðir eins og nauðsynlegt var þegar farið var
langar leiðir í misjöfnu veðri. Vagnar þessir voru hærri til beggja
enda en fyrir miðju og þeir voru einnig þannig gerðir að hægt var
að nota þá fyrir báta ef þess gerðist þörf.
38