Kyndill - 01.06.1932, Qupperneq 39

Jafnaðarstefnan
Kyndill
auömaðurinin með sörnu vönu og áður. Hann hefir
látið peninga og fengið peniuga, en peníngar breytast
ekM; notagildi peitrra er allt af að jöfnu hið sama. Til'
pess að eitthvað „vit“ sé i pessari veltu penitnganna
verða peir að hafa auMzt við viðsMptin. Reglan verðun
pví nú: Peningar — vam — meiri peningar. Og hring-
ferð peninganna er óendanLeg. Pað er ekki eins og áður
var, pegar handverksmaðurinn varð að hafa búið til
nýja vöru, áður en hann gat farið á markaðinn. Auð-
maðurúnn getur allt af að afloknum viðsMptum byrjað
á nýjum. Allt af koma peningarnir aptur, auknir,
ávaxtaðár, 100 krónur verða að 110 krónum. Pessar
10 krónur er hagpadpripm I pessrnn viðskiptum.
En hvaðan kemur pessi hagnaður? Hvernig verður
hanin til? Ekki við kaup vörunnar eða sölunia, pví að
varan sjálf hefír ekM breyzt að verðmæti við við-
sMptin. Reglan fyrir vöruna er sú, að rétt verðmæti*
sMptist á réttu verðmæti. Skýringm hlýtur pví að
vera sú, að auðmauninum hefir tekizt að finna vörur
tegund, sem ekM einúngiis er, verðmætái heldur skapar
verðmæti og býr til meira verðm.EetÍ! en í hennli sjálfri
felst. Og pessi vara hlýtur aðeins að vera vinnuprek
verkamiannBinis, uppspnettan að öllu verðmæti yfir höf-
úð að tala og par af leiðandi uppspnettan að peimt
hagnaði, er auðmaðurinu tileiinkar sér. Auðmaðurinn
kaupir vinnupnek verkamannsdnis pví verði', sem pað
er selt, sem er mismunandi, og notar pað á pennan’
há'tt, að hann að síðustu á mieira verðmæti en hann
hafði áöur.
85