Fróði - 01.02.1912, Blaðsíða 3

FRÓFI
245
fyrir meir en öld síöan, og hafa þær því flestar sett hann, meö
ýmsu móti, á stofn hjá sér. Hvað á aö gera meö þann tíma
sem afgangs er öörum störfum — og vér íslendingar notum til
þess aö láta okkur leiöast — hvernig má snúa þeim lrluta
mannsæfinnar til nota og skemtunar? Eða er sá hluti manns-
æfinnar lakari en hinn og einskis viröi fyrir þjóölífiö? Tóm-
stund'irnar eru misjafnlega margar og langar eftir ytri kjörum
manna, en til einhvers má nota þær. Ráöning gátunnar er
“Salóninn”, Samkvæmissalurinn.
Skoöa ég oss það holt aö athuga þaö, meir en vér höfum
gert, hversu vér fáum notað þenna úrgang vökunnar — hjá-
stundirnar; þessa spotta æfinnar er vér ekki getum notað til
þess aö binda bagga vora meö. Til einhvers eru þeir spottar
nýtir þótt vér köstum þeim dags daglega frá oss. ‘‘Salóninum”
má haga eftir þörfum og öðrum ástœöum hvers þjóöfélags, Ilann
þarf ekki aö vera bunclinn viö fast ákveðna tíma, ekki jafnvel
viö heimahús.
Vér höfum því hugsað oss að taka “Salóninn” til umrœðu
í kveld eöa Samkvæmissalinn einsog vér höfum nefnt þaö á ís-
lensku, stutt yfirlit yfir þœr helstu myndir hans að fornu og
nýju.
Orðiö “Salón” er komiö nú á dögum úr Frönsku, þýöir
það stór salur eða stofa, og skiliö þar með, þar sem saman
er komiö til samræðu og skemtana. Hefir þaö stundum verið
látiö tákna það, aö koma saman, og er því notaö um félagslífið
sjálft í stigbreytingum og flokkaskiptingum þess. Sjálft er þó
oröiö af norrænum stofni og þýöir sama og ”Salur". Er saga
þess mjög merkileg. Finst þaö í þýöingu Ulfilas biskups, hjá
Gotum, bæöi sem sögn og nafnorð, og þýöir þar ”bústaður”
eöa nema “bólfestif'.
í sömu merkingu kemur það fyrir í Eddu; Saluó ” bústaöur,
Salir - heimkynni.
“Ýdalir heita ‘‘Þótt tvœr geitur eigi
Þar sem Ullur hefir ok taugreftan sal
Sér um görva sali” Þat er þó betra en bæn”.
Þannig merkir og salþjóff vinnulýð, eða húskarla og salkona