Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1920, Blaðsíða 97
3ÖUNN
Tímatal í jarðfræðinni.
91
leylið, þegar vetur er á norðurhelmingi jarðar; að
tæpum 13 þús. árum liðnum mun jörðin verða í sól-
íirð, þegar vetur er á norðurhveli jarðar.
Croll hélt því fram, að ef vetur á norðurhveli jarðar,
þegar hringskekkja jarðbrautarinnar væri sem mest,
íæri saman við sóllirð jarðar, mundi jörðin verða
rúmar 14 miljónir km fjær sólu en nú að vetrinum,
og þá inundi hili sá, er norðurhvel jarðar fengi frá
sólinni að vetrinum, vera V6 lægri en nú. Þar að
auki mundi veturinn verða 36 dögum lengri en nú
ú norðurhveli jarðar. Áleit hann, að þessi munur
suundi skapa syo mikinn kulda og ísalög á þeim
helmingi jarðar, að nægja mundi til að skýra hina
miklu útbreiðslu jöklanna í Norður-Ameriku og Ev-
>ópu á jökultímanum. Eftir þessari kenningu hans
áttu jökultímarnir að endurtakast með ákveðnu,
Jöngu millibili og jökultímar að vera á vfxl á suður-
og norðurhelmingi jarðar. Samkvæmt þessum reikn-
ingum taldi Croll liklegt, að síðasli jökultími á vorum
jarðhelmingi hefði verið hér um bil 80 þúsund ár á
undan vorum títna.
Margar áslæður hafa verið færðar móti þessari
kenningu Crolls, t. d. það, að samfara liinum löngu
og hörðu vetrum á nyrðri jarðhelmingi yrðu sunturin
V® heitari en nú, þar eð jörðin þá yrði í sólnánd,
og mundi það að miklu leyti draga úr áhrifum vetr-
anna. Skoðun hans kemur heldur ekki vel heirn við
atbuganir jarðfræðinga, því eigi hafa fundist minjar
æftir svo marga og reglubundna jökultíma eins og
hann gerir ráð fyrir í getgátu sinni.
Sænskur veðurfræðingur, Nils Ekholm, hefir kontið
Oteð aðra tímatalskenningu, bygða á halla jarðöxuls-
>ns á jarðbrautarflelinum (eclipticaj. Nú á tímuin hall-
®st jarðöxullinn hér um bil 23° 27' á jarðbrautar-
fletinum, en halli þessi fer nú smáminkandi, svo
íarðöxullinn smáréltir sig á braularíleti sinum, og