Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1926, Side 55

IÐUNN
Heilindi:
49
skapa grundvöll íslenzkrar sálarfræði og íslenzkrar lífs-
skoðunar. Af skáldum síðustu kynslóða benda Einar
Benediktsson, ]ón Trausti og Guðmundur Friðjónsson
skýrast í þessa átt. Og undir þessu merki einu geta ís-
ienzkir rithöfundar gert sér von um að verða víða frægir.
Erlendir lesendur seilast ekki eftir íslenzkum skáldritum
til þess að finna þar bergmál af hugsunum sinna eigin
skálda. Og já'fnvel ef upp kæmi svo stórfelt íslenzkt skáld,
að skoðanir hans bergmáluðu um víða veröld, má óhætt
spá því, að hann myndi um leið vera sérstaklega barn
sinnar þjóðar, eins og flest eða öll slík stórmenni. Með
þessu er ekki gert lítið úr þeim skáldum, sem gera
bækur sínar að farvegi erlendra hugsana. Þeir geta átt
merkan þátt í menningu samtíðar sinnar. Það geta líka
þeir menn, sem þýða erlend rit. En vilji þeir ryðja sér
til landa fyrir utan haf, verða þeir að hafa meira til
brunns að bera. Þá getur íslendingurinn valið sér verra
hlutskifti en að sigla með Þór í stafni, enda er það
gamall og góður siður að heita á hann til sæfara. Verk
E. H. Kv. eiga sér ekki djúpar rætur í íslenzkum jarð-
vegi. Gildi þeirri er annars eðlis. Þó að þau hafi verið
þýdd á erlend mál, eins og flestar læsilegar sögur eru
á vorri miklu prentöld, hefur þeim ekki verið mikill
gaumur gefinn, einmitt af því að menn hafa leitað ís-
lands og íslendinga í þeim og þózt grípa í tómt. Eg held,
að það hafi líka verið misráðið af E. H. Kv. að afneita Þór
eins og hann hefur gert. Ef hann hefði lagt verulega
rækt við hann, áður en hann hóf sókn eftir þeim jarð-
neska frama, sem hann virðist mest hafa þráð, hefði
sennilega betur farið um sjóferð þá.

lDunn X.
4