Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1926, Side 83
IÐUNN
Rilsjá.
77
lagið hefir þá veriö þar svipað og við Suöur- og Vestur-Noreg,
eða ef til vill líkt og við Bretlandseyjar, en breyst til hins lakara
eftir því sem tímar liðu.
Það er ekki rúm til þess, að greina hér frekara frá efni þess-
arar ritgerðar; hún er höfundi til mikils sóma. Hann hefir enn
sýnt það, hve mikils hann fær áorkað í rannsóknum og ritstörfum,
þrátt fyrir ýmsa erfiðleika. Væri óskandi að hann gæti haldið þeim
áfram, með óskiftum kröftum, og að honum mætti takast að semja
allsherjar-rit (Monografíu) um þessar merkiiegu eftirstöðvar af
horfnum heimi, hér úti viö sjó, sem er æði mikið annars eðlis en
sá, sem þau dýr lifðu í, er nú liggja grafin í hinum forna sjávar-
bolni, sumstaðar hátt yfir núverandi haffleti, innan um leifar af
gróðri, sem átti við betri kjör að búa en sá, sem nú reynir að
bjóða norðangustinum byrginn á hinu veðurbarða Tjörnesi.
B. Sæin.
Einar Jónsson: Myndir. Kbh. 1925.
Bók þessi er svo falleg að frágangi öllum, að mann langar til
að hún væri út gefin hér á landi. En svo er ekki, og er þá aö
taka því.
Hitt er víst, að listamaðurinn, sem hún fjallar um, er íslenskur:
Hann hefir dvalið talsvert skeið af æfi sinni erlendis og kynst öllu,
sem hinar stóru þjóðir hafa að bjóða. En ekkert af því hefir getað
sveigt hann frá Islendingseðlinu. Eg hefi einhverntlma sagt það um
Einar jónsson, að hann hafi I heimi listarinnar átt þann sama rétt,
sem sendiherrar þjóða eiga að þjóðarétti, „exterritorialrétt". Hvar
sem hann hefir dvalið, þar hefir verið ísland.
Það er gaman að blaða í 'þessari bók og dæmalaust tækifæri
til þess að kynnast starfi og einkennum Einars. Flestir sem um
hann hafa ritað hafa lagt höfuðáherslu á innihald mynda hans. Þeir
hafa lesið þær eins og bók. Alt á eitthvað að tákna og merkja.
Og svo er um margar myndir hans. En yfir öllum þessum rúna-
lestri vil eg ekki gleyma því, að hér er unt listaverk að ræða, sem
fyrir mér eiga fyrst og fremst að færa fegurðarnauln í línum og
lögun. Eg verð hreinskilnislega að játa, að mér þykir miklu meira
lil þess koma, hve margt fagurt Einar hefir mótað, heldur en til
hins, sem lesa má út úr myndum hans.
Því þykir mér mest til þeirrar myndar hans koma sem fegurst
er, en þaö er Alda aldanna, eða skýstrókurinn. Henni fá engin