Kirkjuritið - 01.09.1951, Side 52
218
KIRKJURITIÐ
Lög nr. 76, 7. maí 1940, um afhendingu dómkirkjunnar til
safnaðarins í Reykjavík og skipting Reykjavíkur í presta-
köll.
Lög nr. 45, 5. apríl 1948, um breytingu á lögum nr. 45, 16-
nóv. 1907, um skipun prestakalla.
Lög nr. 37, 14. marz 1951, um breytingar á lögum nr. 45,
16. nóv. 1907, um skipun prestakalla.
Svo og önnur lagaákvæði, er koma kynnu í bága við lög þessi.
GREINARGERÐ.
Með bréfi kirkjumálaráðherra Hermanns Jónassonar frá 8. maí
þ. á. var oss undirrituðum falið að endurskoða löggjöfina um skip«n
prestakalla. Var sú endurskoðun ákveðin með lögum nr. 37 frá 14-
marz s.l. Óskað var eftir, að kostað yrði kapps um að ljúka þessu
verki svo fljótt, að frv. um heildarskipun prestakalla yrði lagt fyrir
Alþingi á þessu hausti. — Enn fremur var fyrir nefndina lagt að
hafa náið samband við biskupinn yfir Islandi, Kirkjuráð, Presta-
félag Islands og prestastefnu.
Tíminn, sem nefndinni var þannig afmarkaður til svo umfangs-
mikillar rannsóknar, athugana og upplýsinga, var því naumur, eink-
um með tilliti til þess, að svo marga aðila skyldi hafa með í ráðum,
og enda full þörf að hafa þá ennþá fleiri, þar sem slík löggjöf hlýt-
ur að snerta meira og minna marga söfnuði landsins.
Nefndin tók því strax til starfa og hefir haldið marga fundi, stund-
um heila daga, og átt auk þess nokkra fundi og viðræður við Þn
aðila, sem að framan greinir.
Árangur og niðurstöður þessarar endurskoðunar er frv. það, sem
hér fylgir. öllum nefndarmönnum er það þó fullkomlega ljóst, ao
hér hefir verið hafður fullmikill hraði á, og hefði vitanlega verið
akjósanlegt og enda nauðsynlegt að geta haft fyllra samband við
alla þa söfnuði, sem breytingarnar ná til, — og geta betur kynnzt
skoðunum þeirra og aðstæðum öllum í þessum efnum.
Heildarendurskoðun prestakallaskipunarinnar hefir ekki farið
fram síðan 1907, — og er öllum ljóst, hvílíkar breytingar hafa átt
sér stað í þjóðlifi voru frá þeim tíma. Fólkinu hefir fjölgað ört, til-
færsla þess um búsetu verið með byltingablæ, og allar samgöngur
gjörbreytzt. — Enda hefir ekki orðið hjá því komizt að gjöra smám-
saman á þessum árum nokkrar aðkallandi breytingar á prestakalla-
skipuninni, einkum til fjölgunar prestum þar sem fólkið hefir flest
safnazt fyrir. — 1 dreifbýlinu hafa hins vegar allmörg prestakoU
verið prestslaus árum saman. Stafar það einkum af tvennu, að prests-
setrin á viðkomandi stöðum hafa verið mjög illa hýst og allmikil ekia
á prestum hefir verið undanfarandi ár. Þetta hvorttveggja er nU
ört að breytast. Mörg prestssetur hafa verið vel hýst, þótt allmörg
séu enn lítt húsuð, — einkum þar sem engir prestar hafa setið und-
anfarið. Og við guðfræðinam eru nú miklu fleiri stúdentar en nokkru
sinni áður eða hatt á 4. tug alls. — Eftir fá ár ætti því báðum Þes,s'
um hindrunuum að verða rutt úr vegi. Breytingar til fækkunar aett ^
því ekki að vera nauðsynlegar af þeim sökum á næstu árum. Presta-
kallaskipunin verður því fyrst og fremst að miðast við þörf safna0'