Kirkjuritið - 01.10.1955, Side 12

346
KIRKJURITIÐ
Klausturstofnun að Þverá.
Um klausturstofnun þessa eru heimildir fremur fáorð-
ar, en þeim mun meira má geta sér til um hana. 1 annál-
um stendur: Ár 1155 klaustur sett að Þverá. En í Prests-
sögu Guðmundar góða er þess getið, að sama sumar og
Björn biskup Gilsson vígði Björn bróður sinn til ábóta,
hafi hann gefið klaustrinu að Þverá hundrað hundraða
af staðarfám, og sýndi það tvennt í því, að hann þóttist
hafa verið of óveitull á staðarfén, en trúði það mesta
styrking kristninnar að efla munklífin.
Enginn efi er á því, að þau systkin: Bjöm biskup, Björn
síðar ábóti og Þómý, kona Jóns Sigmundssonar, hafa
gefið ættaróðal sitt til klausturstofnunar á Munkaþverá,
líklega með fé miklu, þó að bréf og gemingar um það
séu nú löngu týnd. Með því var grundvöllur lagður að
hinum mikla auði klaustursins.
Æltleggur Einars Þverœrings.
Þessi systkini voru af ættlegg Einars Þveræings. Mun
Einar hafa verið kristninni fremur mótsnúinn í fyrstu,
enda mágur Héðins á Svalbarði, sem guðlastaði svo mjög
á móti heilagri trú, að Þorvaldur Koðransson lét vega
hann í Noregi. Svo segir í Kristnisögu, að þegar Þang-
brandur hóf að kristna Norðlendinga að loknu Alþingi 998,
kæmist hann eigi lengra en að Skjálfandafljóti fyrir ofríki
Eyfirðinga, og má ætla, að Einar hafi einmitt verið odd-
viti þeirra.
Samt hefir hann skömmu seinna tekið kristna trú, látið
rífa Freyshofið og byggt kirkju mikla á Munkaþverá.
Einar var kvæntur Guðrúnu Klyppsdóttur Hörða-Kára-
sonar úr Noregi, og var hún náskyld Erlingi á Sóla og
öðm stórmenni þar. Hefir hann sennilega fengið með
henni fé mikið og því ekki skort efni til að reisa veglega
kirkju og hýsa staðinn stórmannlega, enda var veldi
Þveræinga mikið um þessar mundir. Sonur þeirra, Jám-
skeggi, er kvæntur var Jómnni dóttur Hjalta Skeggja-