Kirkjuritið - 01.08.1960, Blaðsíða 38

372
KIRKJURITIÐ
efalaust bundið vinfengi sitt á Hólum, ef til vill verið skóla-
bræður. Lenti hann árið 1464 í harki nokkru við prófast sinn,
séra Jón Pálsson Maríuskáld á Grenjaðarstöðum, er hann vildi
lesa dóm Ólafs biskups út af Valþjófsstöðum í Gnúpasveit yfir
Þórunni Finnbogadóttur, fylgikonu prófasts. Segir hann, að
prófasturinn hafi hrakið sig og blótað sér af fullri heift þar á
hlaðinu á Grenjaðarstöðum. Hann hafi síðan látið hrifsa af sér
bréfið og rífa það sundur. Hefur þetta sennilega orðið til þess,
að séra Ólafur hafði þetta sama ár brauðaskipti við séra Magn-
ús á Bægisá.
Magnús Ásgrímsson. Hann hefur annaðhvort verið beinn af-
komandi eða í ætt við séra Ásgrím Guðbjartsson á Bægisá,
sem andaðist 1399, forföður Svalbarðsættarinnar síðari. Hann
var prestur á Húsavík nær því um 20 ára skeið, en var síðan
á Kvíabekk og Hrafnagili og lifði fram um 1490.
Hallur Ámason verður prestur á Húsavík um 1475. Hann
var fæddur um 1411, hafði áður verið prestur að Saurbæ í Eyja-
firði, Skinnastöðum og Sauðanesi. Var prestur á Húsavík að
minnsta kosti til 1486 og lifði fram yfir 1494. Hann var um-
boðsmaður Hólakirkju og virðist hafa verið atkvæðamaður og
getað valið úr prestaköllum.
Líklega hefur verið prestslaust á Húsavik nokkur ár eftir að
Hallur lét af störfum, því að sá furðulegi atburður gerðist laust
eftir 1490, að Þorsteinn nokkur Þorleifsson, líklega sá, sem ver-
ið hafði langa hríð umboðsmaður Hóladómkirkju, fremur en
Þorsteinn sonur Þorleifs Björnssonar hirðstjóra, rændi kirkj-
unnar góssi í stórum stíl. Gekk um þetta mál seytján klerka
dómur hinn 17. apríl 1493 í Viðvík, þar sem Ólafur biskup Rögn-
valdsson kærði til greinds Þorsteins, að hann hefði „sett sig
inn í kirkjunnar eign, gripið og tekið að sér staðinn í Húsavík
og hans peninga alla á sitt vald, lausa og fasta, kvika og dauða,
utan biskupsins vilja og skipan“ og flutt á brottu. Einnig hefði
hann haft sér til nytja jarðimar Brekku, Víkingsstaði og Holta-
kot í Grenjaðarstaðasókn utan biskupsins bygging, uppá mörg
ár. Var Þorsteinn dæmdur til að vera fallinn í bann og skyld-
ugur að taka skrift og lausn af biskupinum, en gjalda honum
og Húsavíkurkirkju of fjár. Varð hann að gjalda Ólafi biskupi
jarðirnar Presthvamm í Grenjaðarstaðasókn og Tungu á Tjör-
nesi og þar til 15 hundruð í öðrum þarflegum peningum, en