Kirkjuritið - 01.03.1969, Page 22

116 KIRKJUniTIÐ
anir, livort seni vér virSum fyrir oss hina ontologisku1, fysiko'
theologiskukosmo-logisku3, eða þá sem leidd er af samþykk1
þjóðanna, eru því ófullkonmar og þurfa að bætast upp með trU-
Hinar fornu sannanir eru lieldur eigi tæmandi, þó fagrar séu-
Skal ég taka tvær til dæmis, sem máske eigi eru öllum kunnaí'
önnur er þessi: „I allri tilverunni er tröppugangur frá hin"
lægra til liins æðra. Svo er og í dýraríkinu, frá liinu lægst"
dýri til liins æðsta, sem vér þekkjum, — mannsins. En —- er
vér hyggjum að því, liversu langt maðurinn er frá fullkonH1'
un, jafnvel þótt lxann næði öllum þeim líkamlegum andlegi11"
þroska, sem lionum auðsjáanlega er ætlaður, — þá getur o»5
eigi dulizt, að til liljóta að vera æðri verur skynsemi gæddaft
og ein æðst, sem bera eins mikið af manninum, eins og lia11"
ber af öðrum skepnum. Vér sjáum ennfremur, liversu sjo"'
deildarliringur mannsins og dýranna er takmarkaður; skyn og
skilningur dýranna nær aðeins til liins nœrveranda, mannsi""
eingöngu til liins umliðna og hins nærveranda; það hljóta þvJ
að vera til æðri verur og ein æðst, sem einnig skynja og þekk.l"
hið ókomna. Og fyrir þessu órar oss, er vér trúum því, að til
sé spádómsandi, og leitum véfrétta hjá þessum æðri veru"1
— guðunum.“
Skarpari er sú sönnun, sem fer á eftir, þótt eigi sé h""
hel du r fullkomin:
„Allt sem verður, verður annaðhvort til 1., af tilviljun, e"lJ
2., það sprettur, vex upp af fræi, eggi, sæði eða 3., það cJ
smíðað. -— 1. Að hugsa sér að heimurinn, liin reglubundU‘J
veröld, liafi skapazt af tilviljun, er óskiljanleg hugsunarvill"’
því reglan er eldri en tilviljunin, tilviljunin er undantekniu?
frá reglunni og óhugsanleg á undan reglunni. 2. Tréð, jurt111’
dýrið sprettur og vex upp af fræi, eggi, sæði, sem annað ti'"'
önnur jurt, annað dýr sömu tegundar liefur lagt og gróð"1'
sett, og væri heimurinn J)ví þannig til orðinn, })á hlyti ln111"
að vera afkvæmi annars eldra heims, sem á undan lion111"
var og lionum líkur, og með þessum hætti fengjum vér marg"
heima koll af kolli, hvern upp af öðrum, í það óendanleg"’
en — hver hefði })á skapað fyrsta heiminn? 3. Þess veg"‘J
1 Frá guðslui|’myndmni lijá manninum.
2 Frá hinni vísdómslegu niðurstöðu, shr. Dav.s. 104, 24 etc.
3 Frá hinu skapaða til skapara, shr. Rómv. 1, 19 etc. R.