Kirkjuritið - 01.04.1975, Page 21

rotnar og verður að moldu, en sálin
deyr eigi, heldur fer þangað sem henni
er ætlaður staður, þangað til hún fær
líkamann að nýju.“ „Jafnskjótt eftir
andlátið verður ásigkomulag sálarinn-
ar annaðhvort sæla eða vansæla eftir
Því hvort maðurinn hefur hér í lífi að-
hyllst Guðs náð eða hafnað henni.“
Þetta er lútherskur rétttrúnaður. En
þetta er líka trú á óskilorðsbundið
framhaldslíf. Óskilorðsbundið fram-
haldslíf er viðurkennd og opinber
kenning allra stærstu kirkjudeilda
kristninnar. Það getur því verið álita-
mál hvort trúarjátning Skálholtsrektors
felur í sér hina „hreinu trú“ eða ekki.
Hafi ég misskilið rektor og eytt
Púðri á eitthvað sem alls ekki er til í
hans huga, biðst ég velvirðingar.
Ástæðan fyrir misskilningnum er þó sú
aö rektor mætti tjá sig Ijósar. Hann
má hinsvegar hugga sig við það, að
ekki væri hann þá sá fyrsti af tals-
mönnum tilveruspekinnar sem hefur
vsnð misskilinn.
III.
Hin hreina trú Skálholtsrektors tekur
ekki aðeins til einstaks fyrirbæris eins
°9 dauðans heldur til tilverunnar allr-
ar- Kristnir menn samkvæmt skilgrein-
ingu rektors játa að þeir skilji ekki
Þessa tilveru, „að í þeirra augum sé
hún ekki aðeins tilgangslaus, heldur
einnig vit-laus, í frummerkingu þess
orðs.“ Þeir ganga jafnvel svo langt „í
þessari tómhyggju sinni að þeir telja
Þessa tilgangslausu og vit-lausu til-
veru í grundvallaratriðum illa.“
Ekki er þetta mat á tilverunni fundið
upp í Skálholti. Enn er hér hugmynda-
fræði tilveruspekinnar á ferð og rekt-
or heldur sér trúlega við orðaforða og
tjáningarmáta ýmissa spámanna þeirr-
ar hreyfingar.
Nú geri ég ráð fyrir að ég sé illa
læs á myndmál eins og rektor virðist
sumir aðrir vera. Kannski er það vegna
þessarar vöntunar minnar að mér
finnst heimsskoðun þessi vera allnei-
kvæð. Grun hef ég einnig um að þetta
neikvæða mat sé ekki samhljóða mat
allra kristinna manna. Ég vil meira að
segja leyfa mér að efast um að þetta
sé biblíuleg kenning eða hrein trú.
Er það t. d. biblíuleg kenning eða
sjónarmið að sú tilvera sem Guð hef-
ur skapað sé í grundvallaratriðum ill?
Vera má að hægt sé að lesa slíkan
boðskap í ritum einhverra tilveruspek-
inga, en hingað til hefur mér sést yfir
þennan boðskap í Biblíunni. Heimur
fallinn í synd, heimur sem þarfnast
hjálpræðis, er ekki það sama og til-
vera sem er í grundvallaratriðum ill.
í Biblíunni er okkur opinberaður sá
Guð sem allt hefur skapað. Guð Bibl-
íunnar er Guð sögunnar og þátttak-
andi í mannlegu lífi, baráttu og kjör-
um. Guði er annt um þessa tilveru sem
þó hefur farið sínar eigin leiðir. „Svo
elskaði Guð heiminnn að hann gaf son
sinn eingetinn til þess að hver sem á
hann trúir glatist ekki heldur hafi ei-
líft líf.“ Til hvers var fórn Krists ef til-
veran er tilgangslaus og vit-laus? Nic-
holas Berdyaev hefur bent á að rás
sögunnar verði aldrei skilin nema út
frá yfir-sögulegu markmiði sem sé hið
guðdómlega líf, Guðsríkið. Sú trú sem
19