Nýjar kvöldvökur - 01.04.1942, Blaðsíða 3

APRÍL—JÚNÍ 1942 • XXXV. ÁR, 4.-6. HEFTI.
NÝJAR KVÖLDVÖKUR •
Jón Eiríksson frá Högnastöðum
er fæddur 15. nóvember 1854. Um æfi
hans geta menn lesið í bók Elínborgar Lár-
^sdóttur: Frá liðnum árum, er út kom s.l.
haust. Jafnframt því, sem bók þessi er æfi-
Sega Jóns, þá er hún . einnig merkilegt
um menningu þjóðarinnar í fjóra
fiuimtu hluta aldar, eða frá því Jón man
fyrst eftir sér og fram til 1940. Elínborg
hefir skrifað alla bókina eftir frásögn Jóns.
Jón er orðinn blindur fyrir nokkrum árum
gat því ekki sjálfur skrifað sögu sína.
|^argir hafa lokið miklu lofsorði á æfisögu
J°ns. Séra Sigurbjörn Einarsson segir
^^ðal annars um hana í Morgunblaðinu
4- des. 1941: „Jón Eiríksson hefir fengið
Slna sögu skráða af rithöfundi, sem hefir
það
geti
Ni
sem með þarf, til þess að lífssaga hans
orðið bókmenntalegt ágætisverk:
fsman skilning konunnar og skáldsins og
gafu, sem er miklum kostum búin. Fyrir
. 1 mun þessi bók með vissu bjargast í
he syuóaflóðið, að listgildi
Unar er ótvírætt, auk þess sem hún er
^gnmerk í menningarsögulegu tilliti. . . .
°rg atvik þessarar lífssögu eru næsta æf-
f1 ýraleg. Hann berst við ómild öfl nátt-
í h nnar ser og sínum til bjargar og kemst
^ ^raPPan- Hann eignast sín „róman-
^ u ^efintýri líka. Hannkynnist mönn-
’. §°3fýsi og drengskap, nánasalegum
semnSSSkap gija^ægóum hrottaskap,
glefsar eftir munnbitanum úr lúinni
Jón Eiríksson.
greip hans. í Reykjavík lifir hann mann-
dómsárin. Hann er einn af þeim, sem hafa
„byggt bæinn“. Nú liggur leiðin „inn á ó-
kunn svið“. Hann hefir skilað landi sínu
handtökum og hollustu í raun. Og Elín-
borg Lárusdóttir hefir skilað 'einu verkinu
enn, sem festir hana í sessi meðal hinna út-
völdu í hópi þeirra, sem létu af höndum
varanleg menningarverðmæti til afnota og
nytsemdar fyrir samtíð og framtíð.“
En þótt margir, sem dóm hafa látið
falla um æfisögu Jóns, hafi dæmt um hana
álíka dóma og séra Sigurbjörn, þá liggur
saga hans samt of nærri samtíð vorri til
7