Nýjar kvöldvökur - 01.07.1959, Blaðsíða 22

100
ÚLFAR Á STÖÐINNI
N.Kv.
úr bankanum smátt og smátt, svo það vekti
síður athygli. Og þegar ég hafði undirbúið
allt, sem ég taldi nauðsynlegt, læddist ég út
úr bænum eina nóttina.
Yfir nærsveitirnar fór ég huldu höfði og
aðallega um nætur, því að ég hafði búið
mig sæmilega út með nesti. En þegar fjær
dró fór ég með minni leynd, lézt ég vera
ferðalangur að skoða landið, enda óx mér
nú skegg með degi hverjum, sem gerði mig
torkennilegri.
Á þessu ferðalagi var ég heilt sumar, og
hafnaði loks í kauptúninu. Þessa vakt-
mannsstöðu fékk ég af eins konar tilviljun.
Eg hafði þá haustið áður orðið samferða
í bíl vestfirzkum manni búsettum í Kefla-
vík. Hann hét Úlfar og var mér ekki ósvip-
aður á velli, urðum við sessunautar í bíln-
um og fljótir að kynnast, eins og títt er um
ferðafélaga. Fékk ég að vita um hann ýmis-
legt, sem kom mér vel undir þessum kring-
umstæðum. Hann hafði verið æskuvinur
Sveinbjörns heitins föður Finns rafveitu-
stjóra, og skrifast á við hann af og til eftir
að leiðir skildust fyrir hartnær 40 árum. Og
einhver tilviljun eða örlög virtust ráða því,
að allt sem ég fékk að vita í þessum sam-
böndum varð mér mjög hagkvæmt í viður-
eigninni við Finn, og það því fremur, sem
hann hafði aldrei séð Úlfar þennan.
Hér þagnaði gamli maðurinn andartak,
en hélt síðan áfram:
— Síðan hefur kompan sú arna verið
eina athvarf mitt, og mér hefur liðið vel,
eða réttara sagt, hvorki vel né illa. Það
færðist yfir mig einhver dauðans sljóleiki
og mér varð sama um allt. Eg var dáinn. Eg,
sem brann af starfslöngun og áhuga hug-
sjónamannsins, þar til fulltrúum minnar
eigin þjóðar tókst loksins eftir aldarfjórð-
ungs andróður og taugastríð, að yfirstíga
mína andlegu heilsu og velferð. Ég hefi ver-
ið svo sljór, að ég hefi ekki haft yfir að
ráða forvitni til að líta á þær áf bókum
mínum, sem komið hafa lit síðan •—- síðan
ég hvarf. Ég hefi séð þær í búðargluggum,
svona útundan mér, án þess að taka eftir
eða setja á mig hvað þær hétu. Þær bækur
sem komnar voru út áður skildi ég eftir í
herberginu mínu. — -—
Ég hefi engum kynnzt hér, og allir halda
að ég sé hálfgeggjaður ræfill, eins og ég
raunar er.------En þegar þetta kom fyrir
í gærkvöld, hlossaði listamaðurinn upp í
mér. Ég missti alveg taumhald á sjálfum
mér. Ég gat ekki gjört annað en það sem ég
gerði. Og Guð gefi að það væri ógert.
— Nei, sagði ég. Þeirri stund gleymir
enginn viðstaddur, og finnst þér það þýð-
ingarlaust verk?
— Æ. — Guð almáttugur hjálpi mér.
Og hann brast aftur í sáran grát.
Þetta mun vera það eina augnablik, sem
ég hefi skammazt mín fyrir þjóðerni mitt.
Að sjá þennan óskmög þjóðarinnar sundul-
tættan, — gersamlega eyðilagðan af völd-
um ábyrgðarlausrar valdaklíku, fyrir það
eitt, að hann var ekki loddari heldur lista-
maður, sem þráði að gefa þjóð sinni sál sína
alla. Mig langaði til að öskra af heift og
blygðun, en lét nægja að lemja sjálfan mig
svo um munaði. Ég missti algerlega stjórn
á mér um stund.------
Það varð löng þögn. Ég reyndi að hugsa,
■— að hugsa. Nei, það var ekki til í dæminu.
Ég hara rápaði um gólfið.
— Þú verður að liggja veikur í dag,
varð mér loks að orði.
Ulfar leit upp. Ha, — veikur? sagði hann
skilningslaust. Því þá það?
— Það veit ég kannske ekki að svo
stöddu, en ég veit að það verður messað