Nýjar kvöldvökur - 01.07.1959, Blaðsíða 41
N. Kv.
DALURINN OG ÞORPIÐ
119
að draga af sér viðbitið. Þau borðuðu tólg
við herta bútungnum, sem Steini bafði keypt
af fiskimönnunum út á ströndinni um haust-
ið. Þau fengu tólgarbræðing við brauðinu,
sauðasmjörið uppétið og sumt selt, bútung-
ur keyptur í staðinn. Drengurinn hafði allt-
af verið viðbitsfrekur að sögn stjúpunnar,
en nú fór hann að borða þurrt, hverju sem
það sætti.
Hann átti einhvers staðar ljósagarns-
spotta,hvar sem hann hafði komizt yfir slíkt,
og gamalt kertaform fann hann í ruslakassa
föðurins og fægði það óaflátanlega úr ösku.
Það skyldi gljá. Drengurinn hafði ekki til
einskis horft svo mjög á húsmóðurina á Mör-
felli steypa jólakertin forðum daga, hann
mundi aðferðina. Hann dró af sér viðbitið,
til þess að geta steypt kerti, storkað stjúp-
unni og lesið fram á nótt við kertaljós í
heila viku eða lengur. Þurrt brauð og ólseig-
ur bútungur, var að vísu enginn sælgætis-
matur, en æðst alls, er hann þekkti drengur-
inn, var hin nýja löngun, að vita hvað stæði
skrifað í bókum. Hann hafði nú uppgötvað
Biblíuna, lesið söguna um Jakob og bræð-
ur hans og stigann mikla, sem náði alla leið
til himins. Hugvekjurnar, þær voru leiðin-
legar, en Biblían, hún hlaut að vera ein hin
skemmtilegasta sögubók í heimi. Hann ætl-
aði að lesa hana oft.
Svo kveikti hann á fyrsta kerti sínu kvöld
eitt, nokkru fyrir jól. Uti var norðaustan
stormur og hvein ákaflega í strompinum í
þekjunni. Gluggann var að svella á ný. Það
hafði runnið af honum um stund, því nú var
komin eldstó í hornið gegnt dyrunum, dá-
lítið kríli, sem Arni framsóknarbóndi frá
Á hafði sett upp fyrir veturnæturnar og
ekkert viljað þiggja fyrir greiðann. Eldstó-
in var ekki ný og Steini hafði ekki borgað
hana út í hönd, en síðari tímar áttu að gefa
arð til að borga þá skuld sem aðrar.
Drengurinn festi kertið sitt á rúmstuðul-
inn hjá sér, lagðist svo út af og opnaði sögu-
bókina. En ánægjan af lestrinum varð ekki
langæ.
Stjúpan var yfir í horni með lampann,
þegar hann kveikti. Nú reis hún upp ærið
fasmikil, kom innar, leit ýmist á bónda sinn
eða stjúpsoninn lesandi og hreytti síðan út
úr sér: Hvaðan hefur þú þessi kerti?
Drengurinn svaraði ekki.
Hvaðan hefur þú kerti? segi ég, endur-
tók hún vond, færði sig nær drengnum og
tók föstu taki í öxlina á honum. Hann þekkti
þessar klær, sem sátu um að nísta hold frá
beini, þekkti þær gegnum öll árin, sem voru
liðin, síðan hann mundi fyrst að himinninn
var blár. Á Mörfelli var það húsmóðirin,
Guðný og fleiri, sem gátu aldrei litið hann
í'éttu auga. Hér var það Finna ein, en völd
hennar voru mikil. Sársaukiim neyddi
drenginn til svars.
Eg á þetta kerti með öllum rétti, sagði
hann.
Átt þú kerti? át hún eftir í fyrirlitningar-
rómi. Hvar hefurðu fengið það? Hefurðu
kannske stolið því? Að þessu sinni skaltu
ekki sleppa.
Drengurinn leit yfir í rúmið til föður síns.
eins og þaðan væri hjálpar að vænta. Sigga
vakti einnig. Hún kúrði sig niður upp í
horni og lét ekkert á sér bæra.
Drengurinn svaraði: Eg steypti þetta kerti
sjálfur úr viðbitinu mínu. Eg má líklega
ráða, hvað ég geri við það. Ekki átt þú við-
bitið, sem mér er skannntað.
r
A ég ekki? Hver skyldi þá sosem eiga
það. Nei, það er eins og ég hefi alltaf sagt,
það eru engin takmörk fyrir því sem þessu