Eimreiðin - 01.01.1947, Page 28

8
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
EIMREIÐIN
fari af. Vísan, sem klerkur kvaö yfir Jóku, heföi eins átt aö
verÖa aö áhrínsoröum í dag og þegar hún varö til, aö því er
sagan hermir, og reka inn í elda Heklu allt hiö illa, er heim-
inn þjakar:
Heklugjá er lieljarkrá,
henni gufar eldur frá.
Stofuna þá ég stefni þér á,
stað skaltu engan betri fá.
í morgun skein sól á alheiöum himni yfir höfuöborginni,
eins og svo marga aöra morgna á þessum vetri. Hægur norö-
ankulur var i lofti. Af Landakotshæöinni gaf göngumanni á
aö lita sýn nokkra, kl. rúmlega hálf sjö, á leiö hans ofan i
bæinn. Á austurhimni hóf sig reykjarsúla hátt á loft. Var hún
í stefnu á Hengil, kolmórauö aö lit, en efst flóöu geislar sólar
um koll þessa geigvænlega himnakljúfs, sem til suöurs breidd-
ist út í langan og dimman vegg, en stóö aö noröanveröu lóörétt
upp í loftiö, þeim megin eins og tröllaukin, þráöbein, blóöi
drifin, dökk hnífsegg, sem heföi höggvist inn í bláan, sólgull-
inn grunn morgunhiminsins yfir austurfjöllum. Þetta var
undarleg og stórfengleg sýn. Þetta hlaut aö vera eldgos.
Þaö leiö ekki langur tími, unz hægt var aö fá staöfestingu
á því, aö þessi tilgáta væri rétt. Um tíuleytiö haföi fregnin um
Heklugosiö flogiö sem eldur i sinu um allt landiö. Leiöangrar
meö flugvélum og á bilum hafa veriö geröir út til gosstööv-
anna, og blööin í dag eru full af frásögnum af gosinu og lýs-
ingum af því. En i austri drynur eldhafiö í Heklu, þeytir
stórbjörgum hátt í loft upp og eys ösku og eimyrju yfir afrétti
og sveitir suöurlands, þær er í vindátt veröa af fjallinu, en
myrkur varö svo mikiö um sumar þær slóöir, svo sem í Vest-
mannaeyjum, aö kveikja varö Ijós í liúsum inni og á bílum á
vegum úti, um miöjan dag. Má segja hér um líkt og segir i
annálum um Heklugosiö 134.1: „Myrkur var svo mikiö um
daga, sem um nætur á vetrum“. . . . „Tók askan í ökla undir
Eyjafjöllum“, o. s. frv.
Engu er hægt aö spá um tjón af þessum síöustu hamförum
Heklu, þegar þetta er ritaö. En þaö tjón er mikiö. Vonandi
reynist íslenzka þjóöin færari um aö bera þaö og bæta en hún
var á liönum öldum, er samskonar vá bar aö dyrum.