Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1952, Page 89

Eimreiðin - 01.01.1952, Page 89
EIMIiEIÐIN RITSJÁ 77 a móðurmál sitt, og annar, Elio Vit- torini, hefur einnig þýtt á móðurmál s>tt mikið úr engil-saxneskum nú- timabókmenntum. Meðal italskra nú- timahöfunda, sem vakið hafa athygli a Vestur-löndum, eru Ignazio Silone (einkum bók hans: „Fræið undir snjónum“), Alberto Moravia og Gug- lielmo Petroni. Ein þeirra bóka, sem eftir Alberto Moravia liggja, kom út á islenzku síðastliðið haust, skáldsagan „La Rom- ana“, sem hlotið hefur heitið: Dóttir Rómar. Sagan gerist í Róm, eins og titillinn bendir til. Aðalpersónan, Adriana, er ung stúlka á glapstigum, °g lætur höfundurinn hana sjálfa segja sögu sina. Hann leggur hér fækt við að sýna skuggahliðar lífsins °g refilstigu. En stundum er ekki laust við að reifarablær verði á frá- sógninni, svo sem i sögulok, er mann- dráp og sjálfsmorð eru látin leysa linútana á ósköp einfaldan og þægi- legan hátt. Saga þessi hefur verið auglýst hér sem listaverk og sú, er gert hafi höfund sinn frægan. En hún mun vera með lélegri skáldsögum hans, þvi það er svo langt frá þvi, að betta sé hans eina bók. Skækjan, dótt- if Rómar, er að sumu leyti hefð- bundin stæling á samskonar mann- gerð úr eldri skáldsagnagerð franskri (Zola, Maupassant) og steypt i svip- að mót og samskonar persónur í ameriskri nútíma-skáldsagnagerð, svo sem söguhetjan í „Forever Amber“ °g aðrar slíkar. Þetta er saga um tál- dregna stúlku, sem verður undir í baráttunni við umheiminn og sjálfa sig5 réttlætir svo sjálfa sig að lokum nteð þvi, að hún sé betri en skjól- stæðingar hennar og treystir á, að guð muni fyrirgefa henni syndirnar ems og öðrum. Ákaflega yfirborðs- kennd er lifsskoðun höfundarins í þessari bók, ef hægt er að tala um nokkra lifsskoðun þar, en mannlýs- ingar glöggar og skýrt mótaðar. Annars vakti Alberto Moravia und- ir eins mikla athygli með fyrstu skáldsögu sinni, sem út kom árið 1929 {Gli Indifferenti). Snilli hans lýsir sér einkum i kaldri gagnrýni á því, hvernig fólk hugsar, starfar og snýst við vandamálum lífsins. Hann lýsir einkum millistéttarfólki, lætur börn rísa gegn foreldrum, móður gegn dóttur, eiginmann gegn eiginkonu, bróður gegn systur, svo að úr verður örlagarik viðureign villuráfandi manna í heimi hræsni og hálfvelgju. Myrkviði Lofnar er honum hugstætt söguefni, svo sem i skáldsögunum „Amor Conjugale", „Ambizioni shagliate" og „Disubbedienza". „La Romana“ er heldur ekki án vitnis- burðar um þessi sömu efni. Mann- hatur höfundarins er áberandi í sum- um lýsingum hans. Og stundum gerir hann sögupersónur sínar svo ógeðs- legar, að veldur viðbjóði. Mannhatur og blekking, hatur milli skyldmenna og dýrslegt eðli manna eru honum hugstæð viðfangsefni. Minna sumar sögur hans á fyrstu bækurnar eftir þá Aldous Huxley og Andre Gide. En Moravia reynir aldrei að svipta les- endur sína voninni um, að mennirnir geti að lokum, þrátt fyrir eymd sína og skepnuskap, hafið sig upp í hæðir fullkomnunar. Þessvegna sættist hann jafnan við bölið og eymdina í heim- inum, oft óvænt og svo sem til þess að bjarga trú sinni á lífið á siðustu stundu, þegar fokið virðist í öll skjól. Moravia hefur auk hinna löngu skáldsagna sinna skrifað fjölda smá- sagna fyrir ítölsk blöð, flestar fyrir Corriere della Sera. Smásögur hans

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.