Eimreiðin - 01.01.1956, Síða 84

72
EIMREIÐIN
þeir ætli að gera eitthvað, sem þeir
aldrei koma í verk — um leið og
þeir vinna afrek á öðrum sviðum,
sem þeir ætluðu ekki að vinna. Ól-
afur Daviðsson sat hálfan annan
áratug við að búa sig undir próf í
náttúrufræði við Kaupmannahafn-
arháskóla. Hann tók aldrei þetta
próf, en hann skrifaði, svo sem
allir vita, um þjóðleg fræði marg-
ar stórmerkar bækur, sem halda
munu nafni hans uppi um aldir.
Þorsteinn Jónsson.
Dr. Þorkell Jóhannesson:
TRYGGVI GUNNARSSON I.
Ævisaga. Bókaútgája Menning-
arsjóðs 1955.
Fyrsta bindi af ævisögu Tryggva
Gunnarssonar eftir dr. Þorkel Jó-
hannesson kom út síðla árs 1955.
Er þetta bindi mikil bók, 482 bls.,
gefið út af Bókaútgáfu Menning-
arsjóðs, og er þess getið, að það
sé „saman tekið að tilhlutan Lands-
banka íslands". Mjög er til útgáfu
þessarar ævisögu vandað, prentun
og frágangur bókarinnar allur hinn
prýðilegasti. Prófarkalestur er vand-
aður og myndir og önnur skreyt-
ing bókarinnar fer ágætavel á hin-
um góða pappír.
Prófessor Þorkell Jóhannesson,
liinn þjóðkunni sagnfræðingur og
rithöfundur, hefur tekið að sér að
semja þessa ævisögu. Efasamt er,
að heppilegri maður hefði fengizt
til þess en hann. Hjá honum fer
saman frábær lærdómur, vand-
virkni og frásagnargáfa. Þetta verð-
ur ekki aðeins ævisaga Tryggva
Gunnarssonar, heldur einnig saga
hins merka tímabils frá því á önd-
verðri 19. öld og fram á hina 20.
Er nú þegar sýnt með þessu fyrsta
bindi, að próf. Þorkell ætlar ekki
að taka málið neinum vettlinga-
tökum, heldur leggja fram alla
sína kunnáttu og gáfur til þess
að gefa sem gleggsla mynd :,f
tímabili því, er varð æviskeii'1
Tryggva, enda mun Landsbank-
inn að sjálfsögðu ekkert til spara’
að bókin verði hin merkilegaSta
og vandaðasta í alla staði. Tryggvl
Gunnarsson lifði á merkum n’n-
um í sögu vorri, viðreisnartímum.
jiegar menn eins og Jón Sigurðs-
son og samherjar hans, maigir dug-
andi kaupmenn og útgerðarmem',
brutust áfram til framfara, kaup
félög voru stofnuð, Torfi í Óla£s
dal o. fl. efldu bændur til dáða
og stórskáld nítjándu aldar kváðu
sér hljóðs hvert eftir annað. Lan
vort átti og skyldi leysast úr la-’ð
ingi. Það er mjög heppilegt a<
byggja upp sögu þessa 70—80 ara
tímabils utan urn einn þeirra
sterku manna,
unni. Er gott,
urinn Tryggvi
fyrir valinu. í honum voru marg11
þeir eiginleikar, sem einkenna *
lendinga jiá, er fremst hafa staðu
í stríðinu gegn fátækt og kúgm’-
og hafa þorað að leggja á brah
ann, þótt vonlítið sýndist. Þess11
menn voru jafnan misjafnlega
metnir, hlutu oft andúð, róg °g
aðkast frá þeim, er þeir hugðust
bjarga. Eðlilega voru jjeir oft fy1
irferðarmiklir og stóð gustur a
jieim, enda varð ekki komi?1 f'J11
nokkru raski og skrámum, er bro1
izt var áfram gegn erlendri kug
un og innlendum aumingjaskap-
Þetta 1. bindi af ævisögunni eI
þegar stórmerk bók, framúrskar
andi skemmtileg, að mínum dó®1’
og fróðleg. Nefnist bindið Bón 1
r stóðu í barau-
að dugnaðarfork-
Gunnarsson var