Ægir - 01.11.1917, Blaðsíða 16

168
ÆGIR
vaxandi kynslóð hið fagra dæmi. I3vi að
það er liin mesta gæfa hverrar þjóðar
að eignast slíka menn.
Þess vegna vill Timinn halda svo veg-
lega á lofti minning Tryggva Gunnars-
sonar sem kostur er að þessu sinni.
Það er forn siður, að menn taka sér
og öðrum jafnaðarmenn. Allir sem þekkja
sögu íslands munu Ijúka upp einum
munni um þao, hvaða mikilmenni for-
tíðarinnar Tryggvi Gunnarsson er líkast-
astur. Það er Skúli landfógeti Magnús-
son. Ber hvorttveggja til um mannjöfnuð
með þeim, að þeir börðust mjög fyrir
hinum sömu málum og áltu mjög lund
saman.
Skúli fógeti barðist fyrst og fremst fyr-
ir iðnaðarmálinu og verzlunarálinu. Það
voru hin sömu mál sem Tryggvi helgaði
kraftasína. Munurinn er ekki annar ensá,
sem skapast af ólíku aldarfari og kring-
umstæðum. Skúli fógeti er mesti fram-
kvæmdamaður 18. aldariunar. Tryggvi
Gunnarsson var mesti framkvæmdamað-
ur 19. aldarinnar. Báðir eiga sammerkt
i þessu, að vinna fyrst og fremst fyrir
heildina.
Það var sagt um Skúla: »Hann var
erfiðismaður í mesta lagi, svo hann gat
varla iðjulaus verið«. Enn var um Skúla
sagt, að hann hafi verið »vinfastur, tröll-
tryggur, einlægur og undirhyggjulaus«.
Hvottveggja á og bókstaflega heima
um Tryggva Gunnarsson. Enn má nefna
í fari Skúla »örlæti hans og góðgerða-
semi og brjóstgæði gagnvart fátæklingum
og munaðarleysingjum«, og á það ekki
síður heima um Tryggva.
Ólíkir eru þeir aftur á móti að þvi
leyti, að Tryggvi var hvergi nærri eins
óvæginn við mótstöðumenn sina. Og
loks hvílir meiri blessun yfir þeim fyrir-
tækjum sem Tryggvi kom á fót, enda
naut hann þess að öld var um liðin og
þjóðinni hafði stórmikið farið fram um
alla manndáð og þroska lil að fylgja
ráðum sinna beztu manna.
Tryggvi Gunnarsson hefir haft meira
fé undir höndum en nokkur annar ís-
lendingur. Hann auðgaði sjálfan sig ekki
við þá ráðsmensku. Það er fjarri þvi að
hann sé ríkur maður, þegar hann deyr.
Arfurinn sem hann lætur eftir sig var
ekki í hans eigu. Hann gaf hann jafnóð-
um. Peningarnir streymdu alt af inn á
hann, en hann lét þá ekki í kistuhandr-
aðann. íslenzka þjóðin er erflngi hans.
Arfurinn eru hinar miklu framkvæmdir
víðsvegar um landið.
Tryggvi Gunnarssnn var mikill maður
vexti og manna styrkastur. Hann var
hinn mesti íþróttamaður á yngri árum,
hvorrttveggja í senn: manna sterkastur
og mjúkastur. Hann var friður maður
og hinn höfðinglegasti ásýndum. Hann
var gleðimaður mikill. Hann hafði farið
víða og brotist í fleiru en samlandar
hans, en hafði stálminni, kunni því frá
mörgu að segja og hafði ávalt á hrað-
hergi skemtilegar og fróðlegar sögur.
Hann kunni manna bezt að stilla skap
sitt, enda þurfti hann löngum á stilling
að halda á æfi sinni. Mætti um hann
segja það sem Haraldur konungur harð-
ráði sagði um Halldór Snorrason: »að
hann hafði verið með honum allra manna
svá, að sizt brygði við váveiflega hluti,
hvort sem að höndum bar mannháska
aða fagnaðartíðindi; þá var hann hvorki
að glaðari né óglaðari; eigi neytti hann
matar, eður drakk, eður svaf, meira né
minna en vandi hans var til, hvort sem
hann mætti blíðu eða striðu«.
Á kaupstjóraárunum bjó Tryggvi í
Kaupmannahöfn á vetrum. Var heimili
hans þar miðstöð fyrir íslendinga i borg-