Ægir - 01.09.1930, Blaðsíða 13

ÆGIR
199
fór í 17 ár milli Ástralíu og Englands,
og meðallengd ferðanna þau árin, voru
77 dagar, en góð seglskipsferð þangað
eru 90—100 dagar.
Skipstjórar þessara miklu siglingaskipa
voru þá miklu þekktari menn, heldur en
þeir, sem nú stjórna 10—20,000 rúmlesta
flutningaskipum, eða 20—50,000 rúmlesta
gistihöllum. Hinir fyrri höfðu 20—40
menn til þess að koma skipinu áfram
með 30—40 seglum, hinir síðari 80—1000
menn til að halda öllu í lagi á 5—10
daga ferðum. Hvernig sem það er, þá
halda skipunarorð og heiti á hlutum sér
eins og áður var, og margt af hinu nýja,
sem við hefir bæzt, eftir því sem árin
hafa liðið og framfarir orðið, er gefið
heiti af sérfræðingum þeim, sem við
skipasmíðastöðvarnar vinna, eða þá að
þeir skira, sem vinna við reiða skipa.
Það eru mennirnir, sem geta gefið nöfn,
sem eru í samræmi við gömlu heitin,
lengra er ekki leitað, þar sem almenn-
ingsálit er, að þeir skiri betur, en þótt
leitað væri til háskólans í «Oxford«.
Ollum hlýtur að vera það Ijóst, að það
er vonlaust að segja við reyndan skip-
stjóra á stóru skipi: Þessum setningum
°g orðum verðið þér að breyta, þar eð
þær eru málinu til skammar og band-
villausar, en það eru þeir, sem verða að
laga málfærið fyrst, og þá ekki sizt á
hinum miklu farþegaskipum, þar sem
allar stéttir manna eru samankomnar og
ættu að heyra ósköpin, sem lætur þeim
iíða illa, sem heyra kunna þau í svip,
en þó geta þau ljótu orðin hljómað sem
englasöngur i eyrum farþega, þegar skip-
unin á hættustund er þessi: Bjargið
sjúkum, konum, börnum og karlmönn-
um fyrst, áður en skipshöfn hugsi um
sig. Á þeim augnablikum gæti það kost-
að líf margra, ef hásetar væru í efa um
hvað yfirmenn meintu með fyrirskipun-
um sínum. Eitt einasta nýyrði, sem mis-
skilið væri á alvörustund gæti haft hinar
hörmulegustu afleiðingar í för með sér.
Spurningin er nú þessi. Hvað hafa
landmenn að sýsla með orðatiltæki hins
fámenna félags, sem stundar atvinnu á
skipi; það heiti á hlutunum, sem atvinnu
þessa snertir kemur því félagi að eins
við, og fámennum hóp manna á landi,
sem eru, útgerðarmenn, vátryggjendur,
einstakir kaupmenn og dómarar. Að
undanskildum þessum, geta allir sofið
rólegir fyrir því, að þeir verða ekki
ónáðaðir með þessu voðamáli Komi ferða-
menn út á skip, þá verður það helzt
skipstjóri, kurteis og mentaður maður,
sem verður á vegi þeirra eða þá bryt-
inn< máske stýrimenn og enginn þeirra
mun byrja samtal um, að klýverniður-
halari sé flæktur um mezanhún eða
minnast á gleraugu á stóra merssegli,
ekkert um að jómfrú sé skökk, langt frá
því. Farþegar, sem kvíða fyrir að heyra
allar málleysurnar á ferðinni geta verið
öldungis rólegir, þeir heyra ekkert. Á
stjórnpall er vanalega á farþegaskipum,
fest upp auglýsing um, að þangað megi
enginn farþegi koma, og gömul hefð er
það, að hásetar skips hafi engin mök við
farþega og þeir ekki við þá. Á ferð milli
landa við daglega vinnu eru skipanir
ekki grenjaðar svo, að um allt skip heyr-
ist, en þegar kemur að því, að grenja
þurfi og hætta er á ferðum, þá verða
farþegar oft hrifnir af, hvað hinar skjótu
skipanir fái áorkað og þá hverfur við-
bjóður á málfærinu þegar þeir uppgötva
það, að hinn litli hópur skipsmanna eru
meiri dánumenn, en þeir nokkursstaðar
hafa hitl á landi, þegar skipunin er, öll-
um verður að bjarga á undan okkur,
konum og börnum fyrst, karlmönnnm
svo, þá er meiningin sú, við ætlum að
deyja fyrir ykkur ef þörf gerist. Meira er