Ægir - 01.02.1933, Blaðsíða 25

ÆGIR
67
hreinsunarefna þarf talsverða varkárni
og má þau því að eins nota eftir leið-
sögu manna, sem með þau kunna að fara.
Sé nú þeirri reglu fylgt, að sótthreinsa
þannig geymsluhúsin, þegar þau eru tóm,
og lestar skipanna, sem flytja eiga saltið,
álítur Höye, að fiskskemmdir af völdum
svepps þessa, muni minnka til muna.
Ennfremur verður auðvitað á sama
hátt að hreinsa öll verkfæri og föt, sem
nálægt saltinu og fiskinum koma, og
gæta þess, að salt eða fiskur með svepp-
unum á, nái ekki að smita frá sér, auk
þess sem val á svepplausu salti er sjálf-
sagt. Tilraunir, sem gerðar hafa verið í
stórum stíl, sanna að aðferðir þessar gefa
góðan árangur.
Auk saltfiskssveppsins (Tor. epizoa C.)
getur Höye um ýmsar fleiri rotplöntu-
tegundir, sem hann fann á saltfiski og í
loftinu umhverfis fiskverkunarstöðvarn-
ar, en rannsakaði aðeins litið eitt. Voru
það ýmsar sveppategundir t. d.: Peni-
cilium, AspergiIIus, Sarcinomyces o. fl.
sem engan skaða virtust gera á flskinum
eða gátu jafnvel ekki lifað á honum,
ennfremur nokkrar gerlategundir, þar
á meðal nokkrar, sem gerðu fiskinn
rauðan. Annars segir Höye að á rauðum
fiskskemmdum beri mjög lítil í Noregi,
þær flnnist aðallega á íslandi, Færeyjum
og Frakklandi (Agitation ?).
Um svipað leyti og Höye, rannsakaði
einnig Grau saltfiskssveppinn. Rannsak-
aði hann einkum áhrif söltunar ogþurk-
unar á vöxt og útbreiðslu sveppsins.
Hélt hann því fram, að vöxtur svepps-
ins væri eingöngu undir því kominn,
hvernig fiskur væri saltaður og þurkaður.
Með nægilegu salti og þurki taldi hann
mögulegt að hindra vöxt sveppsins á
fiskinum eða jafnvel drepa hann. Höye
mótmælti þessu mjög og sýndi fram á,
að rannsóknir og tilraunir, sem hann
hafði gert þessu viðvíkjandi, bentu í gagn-
stæða átt.
Árið 1919 birti Klebahn (Hamborg),
mjög ítarlega skýrslu um rannsóknir sin-
ar á fiskskemmdum og þar á meðal á
saltfiskssveppnum. Kemst hann þar að
sömu niðurstöðu og Höye og ráðleggur
sömu hreinsunaraðferðir í Þýzkalandi.
Skýrsla Klebahns er það siðasta, sem
ég' hef enn þá fundið um þessa tegund
fiskskemmda og takandi er mark á. Veit
ég þvi ekki, hvernig þeim er háttað nú
í Noregi eða Pýzkalandi, eða hvort þær
hafa minnkað þar til muna. Svo mik-
ið er þó vist að fiskverkunarstöð ein í
Geestemúnde (Þýzkalandi), tók upp sótt-
hreinsun til þess að verjast saltfisks-
sveppnum, og var árangurinn góður. Er
því sennilegt, að aðferð þessi hafi rutt
sér til rúms.
Hvað jarðslagann á íslandi snertir, þá
er sjálfsagt að reyna hreinsunaraðferðir
þær, sem Höye ráðlagði og lýst var hér
að framan, því að þær útrýma rauðu gerl-
unum úr skipum og húsum, engu síð-
ur en sveppunum. Að slíkri hreinsun
verður þó því að eins gagn, að minnsta
kosti þegar um rauðugerlana er að ræða,
að hægt verði að koma í veg fyrir það,
að þær berist til landsins með saltinu,
en til þess þarf vandað eftirlit og val á
salti.
Khöfn 28. jan. 1933.
Sig. H. Pétursson.
Verð „Ægis".
Að gefnu tilefni ska! þess getið, að ár-
gangur ritsins kostar 3 krónur, hvort sem
kaupendur eru félagar Fiskifélagsins eða ekki.
Ritstjórinn.