Ægir - 01.06.1936, Side 10

128
Æ G I R
menn vildn hafa gát á því og hirða þá.
Hafállin er all-líkur vatnaál á sömu stærð,
en er tíðast miklu stærri, 1—2 m á lengd
og 5—15 kg á þyngd, en getur orðið
miklu stærri. Frá vatnaál er hann auð-
þekktur á því, að hakugginn á honum
nær lengra fram, fram á móts við eyr-
uggahroddana, en á vatnaálnum, þar
sem bakugginn á honum nær aðeins
kippkorn fram fyrir raufina; hafállinn
er alveg hreisturlaus, þar sem liinn hef-
ir (mjög smátt) hreistur.
2. L i 11 a h r o s m a (Plujcis blenni-
oides). í fiskabók minni hefi ég getið
þess, að þessi fiskur, sem telst til þorska-
ættarinnar, sé all-tíðurí Háfadjúpi (Fjalla-
sjó, djúpt), á 220 m dýpi eða þar um
bil, og hafi eilt sinn fengist á Selvogs-
banka. en óþekktur annarsstaðar hér við
land. En síðan hefir hann fengist nokk-
urum sinnum lengra vestur með suður-
ströndinni, og skal hér greint frá þeim
dæmum, sem ég veit um.
1 fékkst haustið 1924 í Háfadjúpi, en
skemmdist (samkv. upplýsingum frá Gísla
Lárussyni); 2. fékkst á 115 fðm ASA af
Eldey á togaranum »Skallagrími« vorið
1932, 3. fékkst á lóð i Grindavík 1934 á
00—70 fðm, 4. í Miðnessjó (norðar hef-
ir fisksins ekki orðið vart) í fyrra vor,
5. á Selvogsbanka í vetur er leið, í boln-
vörpu á varðskipinu »Pór« og loks feng-
ust 2 í vor er leið á lóð á 00—70 fðm
í Grindavíkursjó. Alla þessa 7 fiska hefi
ég séð; þeir hafa verið 44—70 cm lang-
ir, ílestir hrygnur, með lítl þroskuð egg.
í maga einnar (Grindavík 1934) var litli
kampalampi (Pandalus Montagui), hinir
llestir tómir.
Af brosmum eru hér þekktar 2 teg-
undir, auðþekktar frá öðrum þorskfisk-
um á því, að kviðuggarnir eru mjög
langir og mjóir og klofnir í endann.
Hreistrið erstórgert nokkuð. Lillahrosma
er tíðast 50—00 cm, en getur orðið 100
cm eða meir, liin sem nefnist stóra
brosma (Ph. borealis), er stærri, 80—
110 cm og aðeins fundin hér við land,
í Faxaflóa og Miðnessjó, 5 fiskar alls,
síðasti 1920. Báðar eru þær vel ætar, en
ekki góðar, líkjast nokkuð stórufsa. Gott
væri ef fiskimenn vildu lofa mér að sjá
þessa fiska, einkum stóru hrosmu, efþeir
fá þá.
3. G e i r n y t (Chimœva monslrosa) vil
ég nefna hér, ekki af því, að hún sé svo
fágæt hér, að hana megi telja með sjald-
séðum fiskum, heldur af því, að hún
veiðist fremur sjaldan, svo að fiskimenn
þekkja liana og eðli hennar næsta lílið,
nefna hana t. d. »rottufisk« og »særottu«,
eftir hinu enska og þý/ka nafn hennar
(Sea Rat og Seeratte, á Norðurlanda-
máhmi Sömus) (sæmús), en geirnyt
er hennar eiginlega íslenzka nafn, sem
vert er að halda í heiðri. — Hún er, eins
og sagt er frá í fiskahók minni, all-algeng
við S- og SV-ströndina frá Dyrhólaey
til Breiðafjarðar (Reynisdjúpi til Kollu-
áls og fæst einkum í Fjallasjó, á Eldeyj-
arbanka og í Jökuldjúpi.* 1 B. Sœm.
Rannsóltnarferð
á varðskipinu »Þór«, júní—ágúst. Hinn
19. júní að kveldi, lagði skipið út til að
mæla ýms svæði í Grænlandshafi ogleita
nýrra fiskimiða m. fl. Með skipinu verða
við rannsóknir, magister Árni Friðriks-
son og skipstjóri Guðmundur Jónsson.
Skipstj. á Þór er Jóhann Jónsson.
1) Fiskimenn vorir, einkum á togurum og
línuskipum eru nú farnir að nefna djúpmiðin
i kringum utanvert Snæfellsnes: Jökuldjúpið,
Dritvíkurgrunn og Kolluál, einu nafni Jökul-
djúp og er það leitt, því að það getur valdið
misskilningi, auk þess sem góðum og gömlum
nöfnum ber að lialda í lieiðri.