Ægir - 01.07.1951, Blaðsíða 32
180
Æ G I R
og sumir þeirra mjög aflasælir svo sem
kunnugt er.
Jón Kristjánsson er einn eftir sem skip-
stjóri, þeirra er tóku við skipstjórn á fyrstu
bátunum. Hefur hann óslitið verið skipstjóri
á þeim siðan, lengstum á „Valbirni", en
nú síðustu árin á „Finnbirni“ hinum nýja,
og á togveiðum upp á síðkastið. Hann hafði
og verið skipstjóri á bát úr Hnífsdal í nokk-
ur ár áður en hann réðzt til Samvinnufé-
lagsins. Jón Kristjánsson á nú að baki sér
langan og mjög farsælan skipstjóraferil,
sem skylt er að meta. Halldór Sigurðs-
son var og samfleytt skipstjóri á „Vébirni",
þar til hann lét af störfum að fullu fyrir
tveimur árum, þá sjötugur. Ólafur Júlíus-
son var nær óslitið skipstjóri á „Sæbirni“
l'rá byrjun og þar til hann fluttist til Siglu-
fjarðar fyrir tveimur árum. Hann var jafn-
an meðal aflahæstu manna, á síldveiðum
einkanlega. — „Sæbjörn“ hafði lika góða
afkomu, stundum mjög góða, undir skip-
stjórn ólafs. Hygg ég það hafa stafað af
hagsýni hans og góðri meðferð veiðarfæra.
ólafur Júlíusson var í einu orði sagt hinn
mesti fremdar skipstjóri.
Guðmundur Kr. Guðmundsson tók við
„Gunnbirni“ þegar í byrjun, og hefur með
litlu uppihaldi verið skipstjóri á bátum
S. I., nú síðast á Svíþjóðarbátnum „ís-
birni“.
Fyrstu stjórn S. í. skipuðu: Vilmundur
Jónsson, þáverandi héraðslæknir, Harald-
ur Guðmundsson, þá aíþm. ísfirðinga, Ing-
ólfur Jónsson, þáverandi bæjarstjóri, Ei-
ríkur Einarsson skipstjóri og Kristján
Jónsson frá Garðsstöðum. — Síðan hafa
lengstum einn og tveir skipstjóranna verið
i stjórn þess og enn fremur oft einn úr
hópi sjómanna. Núverandi stjórnarformað-
ur félagsins er Rögnvaldur Jónsson kaup-
maður. Hann var skipstjóri á „ísbirni**
hinum eldri til 1936 eða 1937, en ekki er
hann strandaði. Framkvæmdastjórar hafa
verið Finnur Jónsson alþm. frá byrjun og
til ársins 1945, en siðan hefur Birgir son-
ur hans verið það.
Samvinnufélagið hefur ávallt verið
stærsta útgerðarfyrirtæki bæjarins og jafn-
an átt afdrifarikan þátt i atvinnulífi ísa-
fjarðar. Má geta þess, að frá ársbyrjun
1929 til ársloka 1948, námu mannahlutir
á skipum félagsins 14 milljónum og 200
þúsund krónum, eftir því sem núverandi
fulltrúi félagsins hefur tjáð mér.
Haustið 1933 var stofnað iitgerðarfélagið
Huginn. Aðalfrumvöðull að stofnun fé-
lagsins var Jóhann Eyfirðingur. Hann var
víst ávallt stjórnarformaður félagsins. -—
Félagið lét smíða þrjú vélskip i Danmörk
veturinn 1933—1934. Komu skipin til
landsins 1934, liið síðasta i desember. Bát-
ar þessir voru allir nefndir Huginn (I., II-
og III.). Hugarnir eru allir um 60 rúmlestir
og voru þá stærstir af fiskibátum bæjar-
ins. Hugunum farnaðist vel fyrstu árin. Á
stríðsárunum stigu hlutabréf félagsins í
verði. Meðal stofnenda Huga-félagsins var
Björgvin Bjarnason. Árið 1944 keypti svo
Björgvin upp megnið af hlutabréfum Huga-
félagsins, en Indriði Jónsson, einn heppn-
asti skipstjóri hér, gekk út með Huginn II-,
og með honum sem sameigandi Arngrímur
Fr. Bjarnason. Eftir nokkur ár seldu þeir,
Arngrímur og Indriði Guðmundi Jónssyni
á Rafnkelsstöðum i Garði, bátinn.
Björgvin Bjarnason hafði um skeið feng-
izt við útgerð. Hann rak líka um tíma litla
fiskmjölsverksmiðju við bæinn. Um 1940
lét Björgvin smíða vélskipið Richard, sem
er 84 rúmlestir. Síðar keypti hann og lét
endurnýja 253 rúml. skip, er nefnist Grótta.
Þessi skip voru bæði i ísfiskflutningum síð-
ari ófriðarárin. Einnig var skipuin þessuni
haldið úti á sildveiðum, og síðar bættust
Hugarnir tveir við. Var þá atvinnurekstur
Björgvins umfangsmikill. Hann hafði lika
síldarsöltun með liöndum nokkur ár. Þessi
skip Björgvins hafa nú öll lent í Vestur-
heimi svo sem kunnugt er.
I maí 1938 var stofnað útgerðarfélag, er
nefnt var hlutafélagið Njörður. Félagið var
stofnað að tilhlutan Kaupfélags Isfirðinga
og nokkurra kaupfélagsmanna. Guðmund-
ur G. Hagalin rithöfundur, þáverandi
stjórnarformaður K. í., var fyrsti formað-