Ægir - 01.08.1986, Side 11

Ve 1 ra 1684 til 1 732 var komið í
Ung yr'r ðetta- Þá leigði kon-
'í'1 ^ver)a höfn fyrir sig og
áky^ð hverrar hafnar var fast-
uta6 ‘ð- Enginn mátti þá versla
Va n hfss kaupsvæðis sem hann
vers| hsettur á. Hafnarfjarðar-
yfi Uri náði samkvæmt þessu
tjar a°e'ns þrjá hreppa, Kálfa-
hreppf' ^arða- og Bessastaða-
fylgrerntlr erfiðlega gekk að fram-
br-eyj vfSSari nýJu skipun og
fyrir -f anni§ fornri venju, en
fóru Sl efIdar klögur kaupmanna
beSs v ‘rvöld að taka harðar á
Um ,rtYnálum. Frægasta dæmið
Guö a° er Þegar Hólmfastur
Vatn undsson hjáleigubóndi á
seklJr fVsuströnd var dæmdur
iönB,lrV-rir að selJa 10 ýsur og 3
fjarða ' ^ehavík í stað Hafnar-
ingja r' aui< 28 fiska fyrir kunn-
s‘na- Var Hólmfastur
10 rí^Ur á Kálfatjarn árið 1699 í
, lsdala sekt eða að þola 16
Vandarhö
8g ella. Var hann hýdd-
ur á staðnum og hefur því ekki
getað greitt sektina. Kaupmaður-
inn í Keflavík var hins vegar laus
allra mála. Ekki var umdæma-
skipuninni framfylgt svo ná-
kvæmlega er frá leið. Bækur
kaupmannsins í Hafnarfirði sýna
í það minnsta að eftir 1700 átti
hann kaup við bændur í Selvogi
og víðar í Árnessýslu.
Verslunarstaðurinn í Hafnar-
firði var við sunnanverðan fjörð-
inn á Hvaleyrargranda, allt frá
dögum Hamborgarmanna. Árið
1677 var aðsetur kaupmanna
hins vegar flutt norður yfir fjörð-
inn í land Akurgerðis, sem var
hjáleiga í Garðakirkju. Ástæðan
fyrir flutningum var sú að grand-
inn hafði eyðst smám saman af
sjávargangi, svo öruggara þótti
aðfæra kaupmannshúsin á nýjan
stað. í landi Akurgerðis var svo
verslun starfrækt alltfram á okkar
dag, því þar myndaðist fyrsti vís-
irinn að Hafnarfjarðarbæ.
Vegur Hafnarfjarðar fór heldur
hnignandi á einokunartímanum,
einkum með umdæmaverslun-
inni, en aðalverslunin við Flóann
færðist í Hólminn við Reykjavík.
Þessu til staðfestingar má nefna
að árið 1 703 voru 980 íbúar á
kaupsvæði Hafnarfjarðar, en um
4000 á svæði Hólmskaupmanna.
Til að kóróna þessa þróun, þá
var verslunin lögð niður í Hafnar-
firði árið 1759, en íbúunum gert
að versla í Keflavík eða Hólmin-
um. Vakti þetta að vonum mikla
óánægju og var Hafnarfjarðar-
verslun endurreist strax árið eftir.
En það hefur lítið fiskast þessi
árin, því kaupmaðurinn dó gjald-
þrota að tveim árum liðnum.
Eftir 1770 glæddist fiskur á ný
ámiðum Hafnfirðinga ogÁlftnes-
inga, og verslunin var fljót að
rétta úr sér. Ný verslunarhús voru
reist og útflutningur jókst. Árið
1774 tók konungur alla verslun í
landinu að sér og rak hana fyrir
eigin reikning allt til þess að
rýmkað var um verslunina 1 787.
rga í 0 an°rn ári6 1618, höfuðborg Islendinga. Með einokuninni 1603 fengu borgarar .Kaupmannahafnar og annarra
anmórku einkaleyfi á verslun á íslandi. Kaupskipaflotinn í höfn.
ÆGIR-455