Ægir - 01.08.1986, Síða 44
Skuttogarar
Um 1970 hófst nýtt tímabil í
sögu togaraútgerðar hér við land
er tekið var að kaupa skuttogara
til landsins. Áður var sagt frá því
að Bæjarútgerðin lét smíða 1000
tonna skuttogara á Spáni sem
kom 1973 og sama ár keypti
hlutafélagið Samherji 800 tonna
pólskan togara. Voru þetta Júní
og Guðsteinn. Samherji keypti
síðan Jón Dan 1976 og Bæjarút-
gerðin nýjan Maí frá Noregi
1977.
Otur, 500 lesta skuttogari, var
keyptur til bæjarins árið 1974 af
íshúsi Hafnarfjarðar og Hilmari
Þór Björnssyni. Nefndu þeir
félagið Portland h.f. Áður hafði
íshús Hafnarfjarðar rekið útgerð
stórra vélbáta frá því á sjötta ára-
tugnum.
Árið 1975 var farið að gera út
togarann Ársæl Sigurðssoin II af
Ársæli sf. sem Þorleifur Björnsson
og Aðalsteinn Sæmundsson
standa að. Var hann seldur árið
1980 og þess í stað keyptur togar-
inn Dagný frá Siglufirði sem
nefndurvarÁrsæll Sigurðsson III.
Stálskip sem gerðu út Rán,
keyptu 1978 gamlan skuttogara
frá Englandi og nefndu Ými, og
gera hann út enn. Er útgerð Ránar
var hætt 1980 var keyptur not-
aður skuttogari af stærri gerðinni
sem hlaut sama nafn. Útgerð
hans gekk illa og var hann fljót-
lega seldur aftur.
Loks má nefna að Bjarni Herj-
ólfsson var gerður út frá Hafnar-
firði árin 1977-81, en eigandinn
Árborg hf., er skráð á Selfossi.
Á ýmsu hefur gengið með út-
gerð skuttogaranna og hefur tog-
urunum í Hafnarfirði fækkað á
síðustu árum og ýmsar tilfæringar
átt sér stað.
Samvirki lét Bæjarútgerðina
hafa Jón Dan árið 1980 og hét
hann eftir það Apríl. Samvirki
hætti svo útgerð Guðsteins árið
1982. Árið 1983 voru sex togarar
gerðir út frá Hafnarfirði Apríl,
Júní og Maí hjá BÚH Otur, Ýmir
og svo skuttogarinn Sjóli sem
Sjólastöðin keypti árið 1982.
Síðan hefur ýmislegt gerst.
Sjóli varð fyrir stórtjóni í bruna
fyrir rúmu ári og hefur ekki
stundað veiðar síðan. Og það
sem meira er Bæjarútgerðin var
lögð niður, og hlutfélagið Hval-
eyri tók við rekstri hennar. Maí og
Júní voru seldir. Júní er nú eign
Hvals h.f. sem er að breyta
honum í frystitogara. Togarinn
Ársæll heitir nú Víðir og er í eign
Hvaleyrar. Sjólastöðin gerir nú út
Otur. Ýmir er sá eini sem enn er
gerður út af sömu aðilum og fyrir
þrem árum.
Togarar Hafnfirðinga eru því
fimm talsins og sex, ef Júní ertal-
inn með. Heyrst hefur að Apríl
verði breytt í frystitogara á þessu
ári og verða þeir þá orðnir þrír
frystitogararnir í Hafnarfirði.
Auk þessarar útgerðar eru
gerðir út í Hafnarfirði vélbátar
stórir og smáir og hefur svo verið
frá fyrstu árum aldarinnar.
Línuveiöarar og vélbátar
Hafnfirðingar hafa ekki aðeins
gert út togara, heldur hefur sam-
él'
hliða þeim oft verið mikil v^
bátaútgerð frá bænum. ^
hefur þó gengið í bylgjum einS ■
annað sem að sjávarútvegi sn/Ý
en lítum nú á helstu þætti í50í1
hennar. , u.
Áður var sagt frá fyrstu 111 ^
veiðurunum sem Norðm
komu á hingað fyrir heimsstV
rs\i°
öldina fyrri. íslendingar tóku
þráðinn eftirstríðið, en þaðer- ^
eftir 1925 sem línuveiður^
fjölgar og árið 1929 eru Þeir^a|
sem ganga frá Hafnarfirði. Mf .
þessara voru Eljan sem ^
mundur Júní stjórnaði og
ásamt Lofti Bjarnasyni ogflei^ f
Þá áttu þeir Ingólfur og
Flygering sitt skipið hvor 1
öðrum. Voru það PapeV
Grímsey. Eftir 1930 do ^
nokkuð yfir þessari útgerð,
sem annarri á þeim tíma- r
veiðararnir stunduðu síldv .
á sumrin en þorskveiðar ve
haust. . ,inga
Fyrsti vélbátur Hafnfir ^
mun hafa verið Gunnar j
9.76 rúmlestir að stærð. Eig ^
var Pétur J. Thorsteinssoj1^,
gerði hann bátinn út a
línu
• útge
rð'
1908. Lítið aflaðist og var
inni hætt. Sama ár kom annar vaf
bátur sem nefndist Tilraun og
Hafnarfjörður um 1930, togarar og vélbátar í höfninni.
488 -ÆGIR