Ægir - 01.04.1987, Qupperneq 22

206
ÆGIR
4/87
Unnur Skúladóttir:
Verndun ungrækju
Eins og kunnugt er hefur ung-
rækja verið aðaluppistaðan að
fjölda til í veiðinni nú í vetur á'
Arnarfirði, ísafjarðardjúpi og á
Húnaflóa. Er þá einkum átt við
eins og tveggja ára rækju. Þetta
eru karldýr sem eiga eftir að
skipta um kyn og verða kvendýr
sem síðan hrygna flest í fyrsta sinn
fjögurra ára. í ísafjarðardjúpi
hrygna þó kvendýrin fyrst þriggja
ára sum árin, og er svo nú. Þegar
auka á afrakstursgetu stofns er
mikilvægast að veita yngstu dýr-
unum sem mesta vernd þar eð
þau eru í hröðum vexti. Við að
vaxa frá eins árs til tveggja ára,
tvöfaldar rækjan t.d. þyngd sína.
Nokkur ráð eru til þess að
vernda smárækju. Má þar fyrst
nefna stækkun möskva í poka og
belg rækjuvörpunnar. Árið 1962
var möskvi aukinn úr 26 mm í 32
og 1974 var möskvi aukinn úr 32
í 36 mm. Það hefur komið í Ijós
að möskvar lokast að miklu leyti
þegar verið er að toga. Hversu
mikið fer eftir ýmsu. Eftir því sem
meiri afli er kominn í vörpuna
því meir lokast möskvarnir. Tog-
hraðinn hefur líka mikið að segja.
Þannig opnast möskvarnir því
meir sem togað er hægar. Aðrar
aðferðir miða einnig að því að
opna möskvana betur í vörpunni,
svo sem að binda fyrir, ofan við
pokann. Loks má geta þess að
felling í hliðarstykkjum belgsins
hefur sýnt sig að hafa dálítið áhrif.
Þetta er kallaður hliðarslaki og
eru sýndar hér nokkrar niður-
stöður um stærð rækju í hliðar-
slakavörpur samanborið við
venjulegar vörpur. ífyrstalagieru
niðurstöður af talningu landaðrar
rækju á Bíldudal í fyrstu, þriðju,
fjórðu og fimmtu viku veiðanna
þar á þessu ári. Rækjuna taldi
ávallt sami maðurinn og á sama
hátt hjá öllum. í öðru lagi er sýnt
línurit af mælingum rækju á
innanverðum Húnaflóa haustið
1985 í þessar sömu gerðir af
vörpum.
Fyrir nokkrum árum voru gerð-
ar tilraunir með rækjuvörpur sem
höfðu slaka í hliðarstykkjum. Um
10% slaki virtist koma best út.
Þannig voru hIiðarstykkin höfð
10% lengri en efra og neðra byrði
á belg. Við þetta opnast möskv-
arnir betur í drætti.
Talningamaðurinn á Bíldudal
segist taka úr nokkrum kössum af
handahófi þ.e. ekki aðeins úr
þeim efstu. Talningin var þó ekki
fullkomlega nákvæm en samt
jafn ónákvæm hjá öllum. Taln-
ingin fór þannig fram að allar
rækjur tveggja ára og eldri vora
taldar nákvæmlega. Hins vegar
voru eins árs og yngri taldar
þannig, að um fimm stykki a
þeim töldust sem ein rækja.
Meðaldagsafli og fjöldi í kíl°
að meðaltali á tilteknum veiði'
dagafjölda í janúar og febrúat
árið 1987 á Arnarfirði sést á með-
fylgjandi töflu.
Eins og sjá má eru menn a
veiða misstóra rækju. Konráð er
t.d. eini báturinn með hliðarslaka/
vörpu. Meðalfjöldi í kíló hja
hinum bátunum var 277 stk. Cl1
260 hjá Konráði. Dagsafli K°n”
ráðs var síst verri en hjá hinu111
bátunum enda er hámarksafli a
viku sá sami hjá öllum eða fim[l1
tonn.
Víkjum þá að tveimur neðstLl
bátunum í töflunni. Guðmundnr
hefur þá sérstöðu að sögn skip'
stjórans Jóhanns að rækjuvarpa
hans var aðeins 760 möskva a
móti í þ.m. 860 hjá hinum öllum-
Jóhann togar líka mun hægar en
Bátur Dagafjöldi Dagsafli kg. Fjöldi í kíló
Konráð 17 1.125 260
1 20 1.146 284
2 19 1.113 294
3 18 1.024 287
4 19 1.044 274
5 19 1.124 274
6 21 1.100 274
Guðmundur 18 469 265
Höfrungur 13 1.055 260