Ægir

Årgang

Ægir - 01.07.1989, Side 7

Ægir - 01.07.1989, Side 7
7/89 ÆGIR 347 k°mið á fiskimíöum nema annað tvennu sé til staðar, eignarréttur einnar þjóðar á miðunum eða ^meiginleg alþjóðleg stjórn sem ah víðtækt valdaframsal frá 0 lum ríkjum er hugsanlega geta stundað veiðar á miðunum. (Með ugtakinu „fiskimið" í þessu sambandi er átt við hafsvæði með staðbundnum fiskstofnum, seinna atr'ðið á t.a.m. við enn í dag um ^iðár á djúprækju á Dorhn- anka, loðnuveiðar og veiðar á nluiunna). Tilraun til að hafa stlórn á veiðum á íslandsmiðum 6 seinni heimstyrjöld með a Pjóðlegu samkomulagi brást og lsKifræðingar allra þjóða sem s°ttu á íslandsmið voru sammála að margir ef ekki flestir fisk- 0 nar á íslandsmiðum hefðu ^egar verið ofnýttir um miðjan j°tta áratug aldarinnar. íslend- 8ar höfðu því traustan grunn ^egar þeir hófu sókn að full- rnnum eignar- og nýtingarrétti n^helginnar. Vaí^6^ ianciSrunnslögunum 1948 I ^ 'aSÖur grunnur að útfærslu hei helginnar. Fyrst var land- ^ 8'n færð út í 4 sjómílur fyrir fæ°rðU'rlandi 1948' síðan var hún ut í 4 sjómílur frá vissum k^j.njinupunktum allt í kringum útSi 1952- Þessar fyrstu B S Ur mættu mikilli andstöðu fisk ^ ° fi' Þjóða sem nýtt höfðu varSt0fna við ísland. Landhelgin en SVn færð út í 12 sjómílur 1958, nr.1,3 siöunda áratugnum varð Þr^ 'át SÓkninni- ísle aUn ' alþjóðastjórnmálum var tugn 'n®urn hagstæð á 8. ára- he|pUrn ,°§ sfóru stökkin í land- útfíeMlálUnUm VOrU tek'n með 1972S U ' sjómílur í september 200 °-8 ioi<aátakið var útfærsla í Þgp S|0rr)ílur 15. október 1975. höfnr sjómílna landhelgi var í Bretanieð ^sioar samningnum við skapa 1' fúm 1976 höfðu loks stjórr.Sf skiiVði til raunhæfrar Unai" fiskveiða við ísland. Lög um veiðar í fiskveiðilandhelgi íslands Nr 81,31. maí 1976 Heildarlöggjöf um veiðar í íslenskri fiskveiði landhelgi var samþykkt á Alþingi þegar land- helgisdeilan var að komast í höfn. Helstu atriði laganna voru að allar veiðar við ísland voru nú bundnar leyfum. Skyndilokunum var beitt til verndunar smáfisks í þeim til- gangi að auka afrakstur fiskstofn- anna. Lögin voru grunnur að svonefndu skrapdagakerfi sem fljótlega var farið að beita til að takmarka sókn. Útlendingar höfðu fram að útfærslu landhelginnar í 50 sjó- mílur 1972, veitt allt að helmingi af botnfiskafla á íslandsmiðum. Þó þeir væru að mestu af miðunum 1976, þá var sóknargeta íslenska fiskiskipaflotans slík að takmarka þurfti sókn í einstaka fiskstofna. Á línuriti 1 er sett fram þróun fiski- skipaflotans hvað varðar burðar- getu og fjölda skipa. Aukning flotans 1971—1976 var 16% í brúttórúmlestum talið. Meiri burðargeta er ekki algildur mælikvarði á veiðigetu flotans. Sjá má af línuriti 1. að skipum hefur ekki fjölgað að sama skapi, ein- ungis fjölgun um tæp 2%. Nýrri skip voru að jafnaði stærri og afkastameiri en þau sem úreltust. Aukning vélarafls flotans um 32% gefur sennilega betri mynd af meiri veiðigetu flotans. Erfitt er að meta veiðigetu eftir gerð skipa en á vegum Fiskifélags íslands var reynt 1978 að meta afköst veiði- flotans 1968-1977, þar kemur fram að áætluð sóknargeta er talin hafa aukist um allt að 75% á þessu árabili. Ef litið er til þróunar afla á tímabilinu er^uðvelt að álykta að sóknarmáttur íslenska flotans hafi verið nægur árið 1978 til að fylla það skarð sem varð við hvarf erlendra skipa af miðunum. Vegna mikillar afkastagetu veiði- flotans varð að beina honum frá þorskveiðum og í aðra stofna. Á grundvelli laganna frá 1976 var Línurit 1 Fiskiskipafjöldi fslendinga 1972-1988 (Fjöldi skipa á hægri ás) Brl. Burðargeta ------Fjöldi *) Heimild: Tæknideild Fiskifélags Islands.

x

Ægir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.