Ægir - 01.10.1989, Blaðsíða 9

10/89
ÆGIR
513
ekki ólíklegt að hann geri V-NV
byljóttan hörkustorm á Norðfirði
sem varir þó oftast aðeins um
skamma hríð. S-SA er oft góð átt
fyrir sjósókn hér um slóðir og
Fjörðurinn vel varinn fyrir þeim
attum.
Eftir að vélbátar komu til sög-
unnar uppúr aldamótum var fljót-
lega farið að huga að bryggju-
smíðum. Svonefndar skotbryggjur
voru fyrstu bátabryggjurnar. Hjá
verslun Sigfúsar Sveinssonar var
reyndar komin hafskipabryggja á
fyrstu árum aldarinnar, enda hafði
verslunin með höndum bæði inn
°g útflutning. Sömuleiðis átti
Konráð Hjálmarsson kaupmaður
^ryggju en hún var þó minni.
Síðan var farið að byggja búkka-
^ryggjur fyrir bátana og reka niður
staura. Og smátt og smátt varð
þróunin sú að hver útgerð átti sinn
skúr og sína bryggju, auk bátsins.
Myndin frá 1939 sýnir ástandið
' Neskaupstað á skemmtilegan
hátt, en þá töldust bryggjur vera
um 40 talsins. Síðar breyttist þetta.
Eftir stríð fækkaði þessum
bryggjum ört. Bátarnir stækkuðu.
Togarar komu og það þurfti betri
aðstöðu. Bæjarbryggjurnar tvær
sem eru trébryggjur undan
miðjum bænum leystu vandann
um hríð. En á árunum 1963—1964
var byggður stálþiIsbakkinn sem
er neðan við kirkjuna.
bar koma skip gjarna að sem
8era vilja stuttan stans. Ríkisskip
hefur þar aðstöðu og bátar sem
ei§a stutt erindi koma þar oftast
við. Og verulegur hluti útflutnings
fyr þar um, t.d. saltfiskur og freð-
hÆur. Á tímabili var áformað að
-Vggja lokaða höfn úr þessum
stálskipsbakka og út í Neseyrina.
En frá því var horfið og aðalhöfnin
1 utt inní Vindheim. Þar var byrjað
að byggja hafnarmannvirki rétt
yrir 1970 og eftir snjóflóðin miklu
Sem fé||y |-,ér rétt fyrir jól 1974
h°mst mikill skriður á þessar fram-
v®mdir. Og nú má segja að við
búum við góð hafnarskilyrði. Og
það er löngu aflagt að sjómenn
þurfi í verstu veðrum að halda sjó
á firðinum vegna þess að ekki er
nægileg vörn í hafnarmannvirkj-
unum.
Jaktin Jóseph
Árið 1861 var gerð fyrsta tilraun til að gera út þilskip á Norðfirði. Þá
keyptu nokkrir efnabændur jakt til hákarlaveiða, en það var einn
þriggja þess konar setubáta, er gerðir höfðu verið út frá Djúpavogi
eða Berufirði, eins og segir í skráningarskýrslu, og jafnframt þeir einu
um þetta leyti í Suður-Múlasýslu. Þeir sem að kaupunum stóðu voru
Hinrik Hinriksson, prestur á Skorrastað, Bjarni Stefánsson, hrepp-
stjóri á Ormsstöðum, Brynjólfur Einarsson, bóndi á Skálateigi og Jón
Þorsteinsson, bóndi á Kirkjubóli. Jaktin hét „Jóseph", smíðuð á Borg-
undarhólmi 1838, skráð 4 commerse læster, eða yfir 10 tonn að nú-
tíðarmælingu. ,
Þetta ár gekk útgerðin illa, og öfluðust aðeins 70 tunnur af hakarls-
lifur á sama tíma og hin skipin fengu 350 tunnur hvort. Var orsökin
talin sú að formaður væri lítt vanur og útbúnaður fremur léttvægur.
Undir vetur þegar vertíð lauk, var Jóseph fleytt inn um árós Norð-
fjarðarár og ráðið til hlunns á litlum eyrarodda að norðanverðu í
ósnum, þar sem síðan heitir Jósepseyri.
Á vertíðinni 1862 mun Jóseph hafa verið siglt til Beruf|arðar, vegna
þess að á þeim slóðum þótti von meiri afla. Sagan segir, aðeinhverju
sinni á meðan á úthaldinu stóð hafi bátnum verið lagt að, þar sem
klappir eru meðfram landi, en skipverjar gengið heim til bæjar að fa
sér hressingu. Á meðan hvessti og sleit bátinn frá og rak upp í fjöru.
Þegar að var komið, var hann svo laskaður, að hann var aldrei sjó-
settur síðan."
Brot úr óbirtri Norðfjarðarsögu eftir Ögmund Helgason
Franskur sjómaður í fjörunni þar sem miðbær Neskaupstaðar er nú.
Norflfjöröur
/?0f