Ægir - 01.10.1989, Blaðsíða 26
530
ÆGIR
10/89
fyrir Japansmarkað. Þetta árið hefur
verið unnið að hraðfrystingu mest
allt árið.
Fyrirtækið áformaði að leggja
áherslu á steinbítsvinnslu og réð
m.a. til 3 breska handflakara. En
þetta árið brá svo við að steinbíts-
veiði var með minnsta móti og
vinnslan því stopul vegna hrá-
efnisskorts. Ness hefur flutt út það
sem af er þessu ári um 500 tn. af
fiski í gámum. í haust er ráðgert að
frysta síld af fullum krafti og sú
vinnsla hófst 11. október. Velta
Ness hf. var í fyrra um 87 milljónir
og starfsmenn oft um 10 manns en
fór upp í 40 þegar mest var að gera
í síldinni.
Saltfang hf. var stofnað síðla árs
1987. Þar er starfrækt söltun, en
einnig hefur verið flutt út lítils-
háttar af ferskum fiski síðustu
mánuði. Aflinn er keyptur af smá-
bátum, en fyrirtækið á einn bát,
Hlífar Pétur NK. Reksturinn hefur
verið í þröngu húsnæði til þessa
en nú er verið að bæta úr því.
Fyrirtækið er að byggja við eldra
húsið um 500 m2 byggingu þar
sem koma á fyrir nútímalegum
búnaði til saltfiskvinnslu, auk
kæliaðstöðu.
Lokaorö
Þessari slitróttu samantekt um
sjávarútveg á Norðfirði og í Nes-
kaupstað er lokið.
Auk viðtala við ýmsa og eigin
reynslu og þekkingar sem í flestu er
mjög svo takmörkuð er byggt á
skráðum heimildum. Bókin Norð-
fjörður, saga útgerðar og fisk-
vinnslu, sem Smári Geirsson
skráði fyrir Samvinnufélag
útgerðarmanna og Síldarvinnsluna
er veigamesta heimildin. Bókin
kom út 1983.
Sjómannadagsblað Neskaup-
staðar sem er ársrit og hefur komið
út síðan 1978 er einnig drjúgt til
heimilda. Smári Geirsson hefur
verið ritstjóri þess blaðs síðan
1981.
Eins og merkingar bera með sér
er mikið af myndefninu komið frá
Birni Björnssyni, Ijósmyndara sem
um áratugaskeið tók myndir hér í
bæ og víðar.
Ef menn vilja afla sér ítarlegri
þekkingar og upplýsinga um norð-
firskan sjávarútveg er fjölmargt að
finna í ofannefndri bók Smára
Geirssonar og Sjómannadagsblaði
Neskaupstaðar. Auk þess er Guð-
mundur Sveinsson afgreiðslu-
maður Ríkisskips í Neskaupstað
hafsjór fróðleiks um sama efni, en
hann veitir forstöðu skjala- og
myndasafni Norðfjarðar.
Beitusíld.
Hér með tilkynnist öllum Austfirð-
ingum að nú sem fyr er mikil beitu-
síld (c 180 Td) að fá á frosthúsi
mínu og herra Stefáns Stef-
ánssonar í Norðfirði og talsvert af
henni hjerveidd netasíld geymd í
lokuðum járnpönnum og er því
mjög góð.
Gísli Hjálmarsson
Þannig auglýsti Gísli Hjálnt'
arsson kaupmaður árið 1910.
Brimir NK 75
„Togarinn Brimir var fyrsti togari sem Norðfirðingar eignuóust. Hann
var kéyptur notaður af Fiskveiðihlutafélaginu Ver í Reykjavík. Kaupin
áttu sér stað 18. apríl 1936 og 12. maí kemur Brimir með fyrsta afl-
ann til Neskaupstaðar, 500 skippund af þorski (saltfiski).
Togarinn hét áður Ver RE 32 og var byggður í Selby í Englandi árið
1920. Skipið var 314 tn. að stærð og 42.08 m á lengd. Togarafélag
Neskaupstaðar keypti skipið en að þvi stóðu ýmsir einstaklingar og
félög í bænum. Bæjarstjórn hafði forgöngu um kaupin. Kaupverð
togarans var kr. 145.000.00 en hlutaíé félagsins ákveðið kr.
40.000.00. Til gamans má geta þess að a.m.k. einn stjórnarfundur
var haldinn um borð í skipinu (12. maí 1936).
Áður en skipið var keypt til bæjarins hafði S.Ú.N. leigt það hingað
til fiskflutninga. 9. ágúst 1935 samþykkti stjórn S.Ú.N. að leigja Ver
til fiskflutninga um haustið „a.m.k. þrjár ferðir". Togarinn sigldi fjóra
túra og fór svo héðan aftur. Brimir var á síld þau sumur sem hann var
í eigu Norðfirðinga. Nótabassi .var Ingvar Pálmason og fiskaði skipið
ágætlega. Á síldinni 1938 fékk skipið 12000 mál. og árið 1937
20000 mál. Bjartmar bróðir Ingvars var skipstjóri síðasta sumarið en
áður hafði Guðni Pálsson verið með Brimi. Brimir tók 2.200 mál (um
300 tn.) og var sagður þrauthlaðinn með þann afla.
I mars 1938 er augljóst að útgerðin hefur staðið höllum fæti. Þá er
skipið leigt Skúla Thorarensen í Reykjavík. Um haustið var skipið
síðan selt sama aðila og nefnt Helgafell RE 280. Fimmtudaginn 14.
október 1938 sigldi Brimir héðan alfarinn. Skömmu síðar var Togara-
félag Neskaupstaðar lýst gjaldþrota. Það er umhugsunarefni hver
þróunin hefði orðið ef Noðfirðingum hefði haldist á Brimi fram yfir
stríðsbyrjun. Góð afkoma var af útgerð togara á stríðstímabilinu en
því fylgdu líka hættur. Ekki komu allir heim sem á þeim árum lögðu
af stað til Bretlands með fisk. Hvað um það, 14. október 1938 lauk
merkum þætti í útgerðarsögu þessa bæjar."
Magni Kristjánsson
Sjómannadagsbl. Nesk. 1979