Ægir - 01.10.1989, Blaðsíða 10

514
ÆGIR
10/89
Norbfirski flotinn
Fiskiskipaeign Norðfirðinga
hefur tekið miklum breytingum frá
því að fyrsti vélbáturinn var
keyptur hingað árið 1904. í fyrstu
var um litla opna vélbáta að ræða
sem síðar voru gjarna dekkaðir.
Norðfirðingar áttu fáar fiskiskútur
og fer fáum sögum af útgerð þil-
skipa hér um slóðir fyrr en síðar.
Þó voru hér á síðustu öld þilskipið
Jósep, Kútter Sigga og Norðfjörð-
ur, sem var með gufuvél, og e.t.v.
fleiri.
En fyrr á öldinni var hér mikið
um fiskiskútur frá Færeyjum og
Frakklandi auk norskra, breskra
o.fl. skipa. Bátarnir stækkuðu
þegar leið fram á öldina og árið
1929 voru hér 39 þilfarsbátar, sá
1929 i júlí 1.-2. „Sett upp net"
4. „Unnið við fisk og hey, umsaltað".
5. „Lagður inn Labradorf. 5-6 skippund hjá Halla".
9. „Vaskað og lagt inn hjá Sæmundi".
10. „Vaskað".
11. „Náð í salt til Sigfúsar, borinn þorskur á reit".
12. „Breitt".
13. „Breitt".
14. „Beitt og róið".
Úr dagbók Martein Magnússonar. Sjómannadagsbl. Nesk. 1980.
J
Baröi NK 120. Fyrsti báturinn í eigu Sildarvinnslunnar ht. Báturinn var í eigu
fyrirtækisins 1965-70 Ljósm.: Guðmundur Sveinsson.
Sólsteiktur saltfiskur
„Mér er sérstaklega minnisstætt
þegar allur kaupstaðurinn frá
fjöru til fjallshlíðar var sem
næst hvítur af breiddum salt-
fiski, skipti jafnvel þúsundum
skippunda. Það var björgulegt.
En einnig minnist ég þess,
þegar flóðkaldinn brást og hit-
inn ógnaði; Einum degi man ég
sérstaklega eftir þegar allt ætl-
aði að stikna. Menn stóðu ráð-
þrota og eigruðu hver til annars
og komu vart við neinni vörn.
Flóðkaldinn hafði brugðist og
fiskurinn varð sólsteiktur."
Gísli Kristjánsson útgeröar
maður
Sjómannadagsbl. Nesk. 1979
stærsti 74 tonn. Árið 1936 eignuð-
ust Norðfirðingar togarann Brimi
NK-75. En vegna rekstrarerfið-
leika var hann seldur burtu úr
bænum skömmu fyrir stríð.
Eftir stríðið eru keyptir hingar 2
togarar og nokkrir, svokallaðir
Svíþjóðarbátar. Milli 1950 og
1960, var mikil fjölgun á u.þ.b.
40—70 tonna bátum sem þá töld-
ust hefðbundnir vertíða- og síld-
veiðibátar. Undir lok áratugarins
koma fyrstu stálbátarnir. Um
svipað leyti fórust báðir togarar
Norðfirðinga, Egill rauði og Goða-
nes eða árin 1955 og 1957. í stað
þeirra kom ágætt skip, Gerpir NK-
106. Milli 1960 og 1970 urðu
miklar breytingar á flotanum.
Þessir hefðbundnu vertíðarbátar
hurfu margir burtu úr plássinu en í
staðinn voru keyptir nokkrir stál-
bátar af stærðinni 250 til 300
tonn. Og 1965 eignaðist Sildar-
vinnslan hf. sitt fyrsta skip, Barða
NK—120, 250 tonna stálskip-
1960 var Gerpir seldur og hafði
rekstur hans gengið erfiðlega.
Eftir 1970 breyttist skipastóll
Norðfirðinga enn mikið. Stóru
bátarnir svokölluðu voru flestir
seldir burtu. í staðinn komu skut-
togararnir og stóri Börkur eins og
hann var stundum kallaður fyrstu
árin.
Á þessum áratug sem nú er að
líða hefur þróunin orðið hægari
hvað varðar smábátana.
Beitir var keyptur árið 1981. En
eiginlegir vertíðarbátar eru nú ekki
lengur hér. Magnús NK-72, ^a
síðasti þeirra, var seldur á síðasta
ári. En síðustu árin hefur orðið afar
mikil breyting á svokölluðum
smábátaflota bæjarins. Héðan er
stutt á miðin fyrir smábátana og
þeir hafa svo lengi sem elstu nienn
muna verið margir hér í bænum-
Á síldarárunum um og uppur
1960 fækkaði þeim þó verulega-
En nú eru bátar undir 10 brl-
u.þ.b. 90-100 talsins og flestir vel
útbúnir. í þeim er gjarna loran,