Tímarit lögfræðinga - 01.01.1963, Qupperneq 10
vel kunnug á Islandi, því að þau eru í stjórnarlögun-
um, en samt takmörkuð.
I lögunum er kafli um verksvið sáttasemjara og gerð-
armanna. Heppnist sáttatilraun ekki, þá skulu málsaðilar
skyldir, ef annarhvor óslcar þess, að leggja málið i gerð
fimm óvilhallra manna, málsaðilar nefna sína tvo hver,
en þingráðsstjóri er sá fimmti, án efa formaður gerðar-
nefndarinnar. Einnig er kafli um dánarbú og gjald af
þeh”, og er nákvæmlega farið út i þau mál.
Sumar greinarnar varða atriði, sem sjá má í kanadisk-
um sveitarlögum. Allt bendir til þess, að þeir, sem stóðu
að lagasamningunni liafi verið furðu vel að sér i islenzk-
um stjórnarlögum og þekkt dálítið inn á kanadísk sveita-
iög, og mun John Taylor hafa frætt þá um þau. Hann
var umboðsmaður sambandsstjórnarinnar í þessu land-
námi.
Jafnvel eftir að bvggðin færðist inn í Manitóbafylki,
en það var árið 1881, lét Manitóbastjórnin þessa íslenzku
bvggð sig engu skipta, fyrr en árið 1887, en þá var Gimli-
sveitin mynduð samkvæmt almennum sveitalögum fylk-
isins. En sveitin náði ekki vfir allt Nýja-ísland eins og
það var í fyrstu útmælt. Það var ekki fyrr en árið 1897,
að sambandsstjórnin lét afnema þann einkarétt, sem
Yatnsþing öðlaðist árið 1875. Þess vegna má segja, að
þetta íslenzka goðorð vestanhafs hafi haldizt við í 22 ár.
Blöðin.
Það er margt annað í sögu þessara fyrstu landnáms-
manna, sem vert er að geta um. Allir vita, að þegar tré
er fært og gróðursett á nýjum stað, verða allar ræturnar
að fylgja, bæði bær, sem ná djúpt i jörð ofan og einnig
hinar „bárfinu rótartægjur“, eins og Guttormur kemst
að orði. Landnámsmenn fluttu með sér allar rætur. Þess
vegna lýsa athafnir þeirra mörgu, sem er afar djúprætt
i hinni islenzku þjóð.
Snemma á árinu 1876 kom út skrifað blað í byggð-
8
Tímarit lögfræðinga