Tímarit lögfræðinga - 01.01.1963, Page 28

þeirri, sem hald er lagt á. Verði eigandi gjaldþrota eða selji
hann öðrum eignina, getur haldsmaður sennilega ekki leng-
ur leitað fullnustu i þeirri eign,enda þótt hann hafi þáfeng-
ið aðfararheimild, þvi að haldsrétturinn getur eigi verið
annars efnis gagnvart gjaldþrotabúinu og nýjum eig-
anda en gagnvart fyrri eiganda, þ.e.a.s. að gagnvart þess-
um aðilum felur lialdsrétturinn aðeins í sér heimild til
J^ess að svnja afhendingar, en veitir sem slíkur eigi að-
gangsrétt. Stundum getur þó haldsréttur óheinlinis veitt
aðgang til fullnustu, svo sem þegar um er að ræða vörur
eða hluti, sem hggja undir skemmdum eða vænta má
slórkostlegs verðfalls á. Slikar vörur er haldsréttarhafa
ieyfilegt að selja. En þó að þessi sé aðalreglan — að
heimild til sölu verði ekki hvggð á haldsréttinum ein-
um saman — þá er hún engan veginn undantekningar-
laus. Er líklegt, að nú veroi gengið lengra i þeim undan-
tekningum en áður var talið fært. Þróunin virðist hafa
stefnt i þá átt. I hók sinni: Um lögveð, segir Þórður
Eyjólfsson m. a.: „Nú á tímum er viðskipti manna eru
orðin örari, en áður hefur verið, og þarfnast hraðari af-
greiðslu, er haldsrétturinn alls ekki heppilegur fyrir
viðskiptalífið. Þess vegna hefir í nýrri rétti gætt til-
hneigingar í þá átt, að veita haldsréttarhafa heimild til
sölu hlutarins og skuldajafnaðar á haldsréttarkröfunni
og söluandvirðinu, fram yfir það, sem áður tíðkaðist.
Og í nýrri rétti þýzkum hefir ýmsum haldsréttarheimild-
um verið brevtt í hreinan lögveðrétt, sbr. síðar um D.H.
G.B. §§ 410, 421 og 440 og D.B.G.B. § 647.‘1 11)
Því mætti jafnvel hrevfa, hvort almenn heimild til
sölu á haldbundnum munum sé ekki i 1. gr. 1. 57/1949
um nauðungaruppboð. Þar segir svo: „Samkvæmt lög-
um þessum fara: 1. Uppboð til fullnustu fjárkröfum
samkvæmt heimild í a. Aðfarargerð (fjárnámi, lögtaki).
b. Samningi um veðrétt í fasteign, þar sem slikt er heim-
1) Þórður Eyjólfsson, Um lögveð, bls. 18.
26
Tímarit lögfræðinga