Ægir - 01.04.1994, Síða 5
Hver trillukarl er kóngur í sínu ríki
Hver var staöan í réttindabaráttu smá-
bátaeigenda þegar iandssambandið var
stofnað árið 1985?
„Hún var fyrir neðan allar hellur. Það
hafði verið gerð tilraun til þess að stofna
landssamband nokkru áður. Hún mistókst
hins vegar algjörlega og ástæðan var ef til
vill sú að hver trillukarl er kóngur í sínu
ríki. Það er ekki hlaupið að því að sameina
þessa karla í einn félagsskap. Hins vegar var
staðan orðin svo erfið á árinu 1985 að
menn hreinlega rákust saman í hóp. Það
var ekkert um annað að ræða. Annað hvort
var að berjast á sameiginlegum grundvelli
ellegar að menn hefðu staðið yfir moldum
þessarar atvinnugreinar. Það tókst því að
hamra þetta samband saman. Það varð
upphaflega til úr þrettán svæðisfélögum
sem sendu fulltrúa til stofnfundar 5. desem-
ber 1985 hér í Reykjavík. Síðan hefur félag-
ið vaxið og dafnað, án þess þó að verða að
bákni eins og margir óttuðust í upphafi.
Það er af og frá að hér sé rekið eitthvert
skrifstofubákn. Það vita allir þeir sem hing-
að koma og þeir sem hér vinna hafa ærinn
starfa."
2.400 manna félag
„Á félagaskránni er nú um 2.400 manns.
Þetta er nokkru hærri tala en bátarnir eru.
Þaö skýrist meðal annars af því að stundum
eru tveir eða jafnvel þrír um sama bátinn.
Síðan eigum við marga velunnara sem vilja
styðja við bakið á okkur og þeir eru á fé-
lagaskránni líka."
Bjargað því sem bjargað varö
Nii er ekki ofmœlt að Landssamband
smábátaeigenda hefur verið nokkuð fyrirferð-
armikið í hagsmunabaráttunni og þú og
framkvœmdastjóri sambandsins, Örn Páls-
son, hafið farið œði geyst á stundum. Hvem-
ig metur þú árangur starfsins?
„Ég er ekki í nokkrum einasta vafa um að
tilkoma landssambandsins bjargaði því sem
bjargað varð. Málið er þetta: Ef landssam-
bandið hefði ekki komið til og þessi sameig-
inlega barátta manna, þá væri smábátaút-
gerðin söguleg staðreynd en ekki raunveru-
leiki í samtíðinni. Auðvitað er árangurinn
alltaf umdeilanlegur. Ég hika hins vegar
ekki við að fullyrða að landssambandið hef-
ur á fjölmörgum sviðum náð miklum ár-
angri. Maður er náttúrulega aldrei ánægður
og menn sem standa í félagsmálum þekkja
þá staðreynd, að það er aldrei neinn enda-
punktur í félagsmálabaráttunni. Og það er
annað sem kom manni talsvert mikið á
óvart, þó það hefði kannski ekki átt að gera
það. Þegar farið var að skoða félagsleg rétt-
indi trillukarla og önnur réttindamál þeirra
þá kom í ljós að þau voru meira og minna í
algjörum ólestri. Við höfum náð að laga
þetta á mörgum sviðum, en það er víða
verk að vinna í þessum efnum."
Góð samvinna í ýmsum málum
Hvernig gengur samvinna ykkar trillu-
karla við aðrar greinar sjávarútvegsins?
„Við höfum á sumum sviðum átt ágætis
samstarf við önnur samtök í sjávarútvegi
því það em auðvitað fjölmörg mál sem eru
sameiginleg hagsmunamál hinna ýmsu
greina og víða er verið að vinna sameigin-
lega að slíkum málum."
Ráðist á skakmenn íslands
„Ég verð hins vegar að segja að það eru
mér mikil vonbrigði hvernig bæði stóri
bróðir, það er LÍÚ, og svo hins vegar Sjó-
mannasambandið hafa í raun og veru tekið
á móti á okkur. Ég hef oft undrast þann
smásálarhátt sem ríkir innan þessara sam-
taka í garð trillukarla. Þegar öll rök þrýtur
virðist aðeins eitt koma til greina og það er
að ráðast á skakmenn íslands. Ég hefði nú
haldið að meira ætti að leggjast fyrir þessa
kappa heldur en það.
Það er svolítið skondið að segja frá því að
í upphafi þegar ég var að bröita í þessu þá
var nú til lítið og takmarkað fé og ég þurfti
að borga baráttuna að stærstum hluta úr
eigin vasa. Ég greip því til þess ráðs ásamt
einum félaga mínum að skrifa til LÍÚ og
Sjómannasambandsins. Fyrst skrifuðum við
LÍÚ og báðum um fjárstuðning til þess að
við gætum sett samtökin á stofn. Þeir skrif-
uðu okkur kurteislegt bréf til baka þar sem
þeir höfnuðu fjárstuðningi. Hins vegar
bentu þeir okkur á að við ættum heima i
sjómannasamtökunum og við skyldum því
leita þangað. Við skrifuðum umsvifalaust
annað bréf, nú til Sjómannasambandsins,
en fengum mjög fljótlega svipað svar, nema
hvað Sjómannasambandið taldi að við ætt-
um að vera í LÍÚ. Það vildi í rauninni eng-
inn kannast við okkur."
ÆGIR APRÍL 1994 5