Ægir

Árgangur

Ægir - 01.10.1996, Síða 26

Ægir - 01.10.1996, Síða 26
Norðmenn mótmæltu á sínum tíma ákvörðunum ráðsins og hafa alltaf talið sig óbundna af ákvörðunum þess. Þeirra hvalveiðar virðast ekki hafa valdið þeim skaða á mörkuðum en á það ber að líta að þeir selja afurðirnar aðeins á innanlandsmarkaði. Sú ákvörðun kann að hafa mótað afstöðu Bandaríkjamanna í málinu. Við þurf- um að afla skilnings á því að við verð- um að afla markaðar utan heimalands- ins. Reynslan hefur sýnt að ríkisstjórn- ir og þrýstihópar sem vinna gegn hval- veiðum hafa sýnt meiri óbilgirni gagn- vart litlum þjóðum en stórum. Þetta allt þurfum við að taka til greina og reyna að vega og meta heildaráhrif þess að hefja veiðar á ný." Viljum stunda ábyrgar veiðar Á þínum valdatíma í stól sjávarút- vegráðherra hafa Íslendingar ráðist í út- hafsveiðar í stærri stíl en áður. Þetta hef- ur leitt til árekstra við aðrar þjóðir. Höf- um við breyst úr friðsamri strandveiði- þjóð í herskáa úthafsveiðimenn? „Það hefur ekkert breyst því við þótt- um ekki sérlega friðsamir þegar við þurftum að verja okkar hagsmuni við útfærslu landhelginnar. Við höfum skýra stefnu, við viljum stunda ábyrgar veiðar og leysa mál með samningum. Við höfum þegar náð talsverðum ár- angri á þessu sviði þó ýmis verkefni séu enn óleyst." Þeir samningar sem gerðir voru inn- an NEAFC á þessu ári um veiðar á Reykjaneshrygg hafa ekki náð að stöðva óheftar veiðar á úthafskarfa. Hver er staðan í því máli? „Rússar eru eina aðildarþjóðin sem ekki hefur virt samningana. Nokkrar þjóðir virtu ekki tilkynningaskyldu sem samþykktir gerðu ráð fyrir en hafa ekki farið yfir mörkin í afla. Verkefni aðildarþjóðanna er að koma í veg fyrir að þjóðir sem standa utan samning- anna haldi áfram óheftum veiðum. Við, Færeyingar og Norðmenn höfum neitað þessum skipum um löndun en það sem þarf til að ná árangri er að fá liðsinni Evrópusambandsins í því. Þetta var eitt þeirra mála sem ég ræddi við Emmu Bonino þegar hún kom hér á dögunum. Þar kom franr nokkur stefnubreyting því Bonino opnaði á þann möguleika að Evrópusambandið setti löndunarbann á þessi skip. Hún taldi ekki líkur á að þjónustubann yrði sett en taldi að ræða mætti löndunar- bann sem er breyting frá fyrri afstöðu sambandsins." Það blasir við að settur verði kvóti á veiðar á rækju á Flæmska hattinum og heyrst hefur að hann muni nema þriðj- ungi af núverandi veiðum. „Það er ekkert ákveðið í þeim efnum annað en að kvóti verður settur á og dregið verulega úr veiðum. Ágreiningur okkar við NAFO hefur fyrst og fremst falist í því að við höfum lagst gegn sóknarstýringu og viljað aflaheimildir í staðinn. Af þessu leiddi að við erum eina þjóðin sem s.l. ár hefur stundað óheftar veiðar á svæðinu meðan aðrar þjóðir hafa beitt sóknarstýringu en nið- urstöður vísindamanna sýna að óhjá- kvæmilegt er að draga vemlega úr veið- unum og það verður gert." Orðstír okkar óskemmdur Sumir hafa sagt að íslendingar hafi skaðað orðstír sinn sem ábyrg fiskveiði- þjóð með því að vera í andstöðu við NAFO varðandi þessar veiðar. Er þetta rétt? „Ég sé ekki gild rök fyrir því. Ef við myndum víkja frá þeirri almennu sam- þykkt sem gerð hefur verið mætti segja það en við ætlum ekki að láta það ger- ast." Ef við horfum austur til Smugunnar í Barentshafi munu íslendingar þá mót- mæla nýjum grunnlínupunktum sem Norðmenn hafa tilkynnt og minnka Smuguna um 1.000 fersjómílur? „Það þarf að skoða það mál sérstak- lega en ég vænti þess að við mótmælum ef gild rök eru fyrir því. Síðast þegar samningaviðræðum milli þjóðanna um þorskveiðar í Barentshafi lauk var ekki ýkja stórt bil milli aðila þó þá treysti sér enginn til þess að brúa það. Ég tel mjög mikilvægt að við náum að tryggja okkar veiðirétt á svæðinu með samningum og munum kappkosta að finna leiðir í því máli í vetur. Ég vil ekkert segja um hve líklegt sé að það takist." Ertu sammála þeim sem segja að út- hafsveiðarnar hafi bjargað sjávarútveg- inum í gegnum samdráttartímabil und- anfarinna ára? „Þær hafa verið gríðarlega mikilvæg- ar og átt verulegan þátt í því að við komumst í gegnum þessa erfiðleika. Þessi sókn hefur skipt okkur miklu máli, á því er enginn vafi." Þó íslendingar hafi sótt í auknum mæli í veiðar á fjarlægum miðum og stofnað fyrirtæki til þeirra í samvinnu við heimamenn eru hér í gildi lög sem banna fjárfestingar útlendinga í íslensk- um sjávarútvegi. Væri ástæða til þess að breyta þessu? „Nei, ekki eins og sakir standa. Það væri ekki jöfn aðstaða ef fyrirtæki sem njóta ríkisstyrkja í evrópskum sjávarút- vegi gætu keypt hér veiðileyfi í sam- keppni við innlend fyrirtæki. Sumir innan atvinnugreinarinnar eru þeirrar skoðunar að fyrir þetta eigi að opna en ég tel að þeir séu mun færri en hinir sem eru því andvígir." Opin umræða af hinu góða Bæði þú og fyrirrennarar þínir hafa oft verið gagnrýndir harkalega fyrir að vera undir áhrifum frá öflugum samtökum á borð við LÍÚ og öðrum hagsmunasamtökum. Er mikill þrýst- ingur frá hagsmunaaðilum í þessu embætti? „Það má rifja upp að í vor var ég harkalega gagnrýndur einmitt af sam- tökum útvegsmanna fyrir að taka ekk- ert tillit til þeirra. í atvinnugreininni em miklir hagsmunir og þar af leiðandi hagsmunaárekstrar. Það kemur í hlut þess sem hér situr að stýra málum í samræmi við heildarhagsmuni. Það gengur svo sitt á hvað eftir því hvaða mál em uppi. Umræðan einkennist oft að þeirri orku og þeim krafti sem felst í greininni. Stór samtök og vel skipulögð, hvort sem það eru útvegsmenn, smábátaeig- endur eða fiskvinnslan, beita mörgum ráðum til að koma málstað sínum á framfæri. Opin umræða gerir kröfur um styrkan rökstuðning og veitir aðhald og leiðir til þess að hin gildari rök verða að lokum ofan á." □ 26 ÆGIR

x

Ægir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.