Ægir - 01.10.2000, Qupperneq 6

LEIÐARI
Pétur Bjarnason,
framkvæmdastjóri
Fiskifélags íslands
Skýrsla
Auðlindanefndar
Auðlindanefndin svokallaða sendi nýlega frá sér
nefndarálit. Skýrsla nefndarinnar vakti að vonum at-
hygli. Nefndarskipanin var þverpólitísk og umfjöllun-
arefnið eldfimt og viðkvæmt. I því ljósi hljóta það að
teljast nokkur tíðindi að nefndin komst að sameigin-
legri niðurstöðu. Ráðamenn og hagsmunaaðilar hafa
tjáð sig um efni skýrslunar og niðurstöður. Ekki fer hjá
því að skoðanir eru nokkuð skiptar um tillögur nefnd-
arinnar. Hitt er þó eftirtektarverðara að flestir telja að
skýrslan sé líkleg til þess að vera sáttagrundvöllur í
langvarandi deilum um fiskveiðistjórnun og auðlinda-
nýtingu. Sé það rétt mat er gagnsemi nefndarstarfsins
ómetanleg.
Deilur um stjórnun fiskveiða og hugsanlegt auð-
lindagjald hafa sett mark sitt á þjóðfélagið um árabil.
Margir telja sig sjá þess teikn að ímynd sjávarútvegs-
ins hafi hnignað í augum almennings í landinu vegna
þessara deilna. Hvort sem það er rétt eða ekki er öllum
hugsandi mönnum ljóst að sjávarútvegurinn þarf að
búa í góðri sátt við fólkið í landinu. Það er einnig orð-
ið almennt viðurkennt að fiskveiðum þarf að stjórna og
þá þarf að velja aðferð til þess að stjórna þeim. Það
verður alltaf ágreiningur um þá leið sem valin er til
þess að stjórna fiskveiðum. Aflamarkskerfi er sú leið
sem valin hefur verið hér á landi og við þá leið er efa-
lítið mest fylgi. Því má líklegt telja að áfram verði
stuðst við aflamark við stjórnun fiskveiða hér við land.
Aðlögun aflamarkskerfisins þannig að sem mest eining
náist um það hlýtur því að vera nærtækasta verkefnið
á þessu sviði.
Á vegum sjávarútvegsráðuneytisins er önnur nefnd
að störfum, sem væntanlega mun marka spor í þessa
umræðu. Endurskoðunarnefnd um stjórn fiskveiða
undir forystu Friðriks Más Baldvinssonar hefur um
rúmlega árs skeið unnið að endurskoðun laga um
stjórn fiskveiða. Búast má við að í kjölfar skýrslu Auð-
lindanefndar komist skriður á vinnu Endurskoðunar-
nefndar og reiknað er með niðurstöðum um áramótin.
Enn er auðvitað ekkert hægt að segja um vinnu End-
urskoðunarnefndarinnar né hvort nefndinni auðnist að
sameinast um nefndarálit. Niðurstöður nefndarinnar
verða þó eflaust gagnlegar í þá umræðu, sem vinna
beggja þessara nefnda leiðir af sér.
Að setja mál í nefnd hljómar ekki sérlega traustvekj-
andi í eyrum almennings. Á hitt ber þó að líta að í
nefndum er oft unnið mikið verk, sem felst í því að
draga upplýsingar saman, greina þær og ræða út frá
mismunandi sjónarmiðum. Nefndir af því tagi, sem
hér hefur verið minnst á, afla mikilla gagna og leita til
sérfræðinga á ýmsum sviðum til frekari upplýsinga og
greiningar þeirra. I kjölfarið safnast mikil þekking á
einn stað og sú þekking skapar grundvöll að frjósöm-
um og gagnlegum umræðum og skoðanaskiptum.
Umræður í íslensku samfélagi einkennast gjarnan af
upphrópunum og innihaldslausum staðhæfingum Nú
verður tækifæri til þess að ræða helstu deilumál um
sjávarútveginn út frá rökum sem byggja á skjalfestum
staðreyndum. Það tækifæri á að nýta til þess að skipa
málum á þann veg að friður og sátt ríki um atvinnu-
greinina í þeim mæli sem slíks má vænta.
6