Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Page 71
71
var í þessu efni í anda Alexandríuskólans, mjög rúmur. Og
skipting lians var ekki trúfræðileg eða bvggð á mati á ritun-
um, heldur var hún nokkurskonar „hagskýrsla“, um það, live
almenna viðurkenning ritin hefði. Hann vill fyrstur manna
taka Jakobsbréfið í N.-t. og 2. Pétursbréf viðurkennir bann, ef
til vill sakir áhrifa frá Hippolýtusi. Þó viðurkennir hann 2.
og 3. Jóh., Júd. og Barnahasarbréf. 1. Klem. telur hann og' með
vafasömum ritum, en vill ekki sjálfur viðurkenna það. Þá
vildi hann og' viðurkenna Hirði Hermasar. Með þessu móli
verður Nýja-testamenti Órígenesar með 29 ritum, 4 guðspjöll-
um, Post., 14 Pálsbréfum, 8 alm. bréfum, og 2 opinberunar-
bókum.
Það er næsta eftirtektarvert, að í Sínaíhandritinu fræga eru
nákvæmlega sömu rit eins og liér hafa verið talin. Þvi að á
eftir Op. eru þar skráð þessi tvö rit, Barnabasarbréfið og
Hirðir Hermasar. Andi Órígenesar hefir þar áreiðanlega ekki
verið fjarri.
Díonýsíus mikli.
Órígeness liafði neyðst til þess að taka sér aðstoðarmann
við kennsluna og' valdi til þess Herakles nokkurn, er svo tók
við skólanum, þegar Órígenes var hrakinn brott. Árið eftir
varð Herakles biskup i borginni og tók þá Díonýsíus við skól-
anum, og svo 16 árum síðar við biskupsembættinu af sama
manni. Gegndi liann því i 17 ár og varð með áhrifamestu og
ágætustu hiskupum fornaldarinnar. Lét liann sig skipta, og
var sóttur til ráða um mál allra kristinna þjóða meira og
minna. Hann dó 264 eða 265.
I ritum Díonýsíusar má finna viðurkenning fyrir öllum
ritum Nýja-testamentisins nema 2. Pét. og Júd. En merkilegust
í þessu sambandi eru ummæli lians um Opinberunarbókina.
Að biskupinn í Alexanch’íu skyldi geta skrifað þannig, sýnir,
að þó að það væri al-viðurkennt að kirkjan ætti lieilagt rit-
safn, þá var enn heimild til ]æss að gagnrýna einstök rit, sem
vafi var talinn á, hvort vera ætti í ritsafninu.
Díonýsíus segir liiklaust, að hann skilji ekki Opinberunar-
bókina. Hann verði náttúrlega að viðurkenna, að það geti
samt verið sannleikur, sem hún fari með, þó að hann sé ofar
skilningi lians. En þegar hann hefir rætt þetta alllengi og vill
ekki ganga alveg inn á það, að hann hafi sama gagn af riti,
sem liann skilur ekki, jafnvel þó að það kunni að vera ágætt