Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 93
93
lega góðum vilja, að í þessu sé falin skrá um öll almennu
bréfin. Þetta „eitt aðeins“ á eftir Jóhannesarbréfunum, sé
Jakobsbréf og liitt sé Júdasarbréf. Hefir Ad. Harnack slegið
fram þessari tilgátu. En þá befir versatali þeirra verið sleppt,
að ekki sé talað um, að nafni böf. er sleppt. Og vfirleitt mun
mega telja slika skýring fjarstæðu eina. En bvað er þetta
þá? Svo virðist, sem bér komi fram tvær ólíkar skoðanir um
bréf Jóbannesar og Péturs. Sá, sem versatalið hefir samið,
befir viljað telja þrjú Jóliannesarbréf og tvö Pétursbréf, en
sleppt Jak. og Júd. En sá sem skrána ritar viðurkennir ekki
nema eitt bréf eftir bvorn, Jóbannes og Pétur. Hinnsvegar er
bonum ekki kunnugt um versatal í 1. Jóli. og 1. Pét., svo að
bann lekur það ráð, að skrifa eins og bann sá fyrir sér í
skránni, en geta þess, að það sé eitt aðeins eftir livorn, sem
bann vilji viðurkenna. Hebreabréfið nefnir bvorugur.
Á síðari bluta 4. aldar og fvrra bluta 5. aldar eru uppi í
vesturkirkjunni mestu leiðtogar bennar í fornöld. Afstaða
þeirra til þessara rita er þessi, svo lauslega sé frá skýrt:
Jakobsbréf er ekki notað fjTrr en eftir miðja 4. öld, er
Hilarius frá Poitiers vitnar í það, og siðan biblíuskýring sú,
sem nefnd befir verið Ambrósíaster, af því að hún var um
tíma eignuð Ambrósíusi. Er talið, að böfundur liennar bafi
verið ísaak nokkur, Gyðingur, sem snerist til kristinnar trú-
ar, og' var uppi á seinni parti 4. aldar. Úr þessu er svo farið
að vitna í Jakob, og þar á meðal bæði Ágústínus og Hiero-
nýmus, og það var nóg til þess að taka af skarið. — Annarsmá
geta þess liér, að merki um Jakobsbréf finnast í Hirði Her-
masar og jafnvel í 1. Klem., svo að efinn er ekki um aldur
þess, heldur böfundinn.
2. Pétursbréf átli mjög erfitt uppdráttar. Hippolýtus er sá
fyrsti, sem gctur þess, ogsvo skráinfrá Norður-Afríku (Momm-
sens-skráin). Undir aldamótin 400 fer það svo að ná festu.
2. og 3. Jóhannesarbréf. Bréf þessi eru svo stutt og efnislítil,
að varla er að marka, þó að þeirra finnist litt getið, en vitnis-
burðir til andmæla eru ekki heldur. Einkennilegt er það, að
seint á 4. öld kemur Hieronýmus með það, að þau muni ekki
vera eftir Jóhannes postula., heldur annan Jóbannes.
Júclasarbréf er talið í Piitskrá Múratórís og virðist bafa ver-
ið i áliti um þær mundir, en bverfur svo aftur og er ekki með
í Norður-Afríkuskránni. En svo undir lok 4. aldarinnar kem-
ur það upp aftur og nær festu.
Hebreabréfið á erfiðast uppdráttar. í austurkirkjunni er